Związek Związków Zawodowych: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
uzupełnienie + przypisy |
uzupełnienie + przypis |
||
Linia 6:
Początkowo ZZZ udzielał poparcia obozowi rządzącemu i w zamian korzystał z poparcia administracji państwowej. Miał charakter reformistyczny, nie protestował przeciw sanacyjnemu autorytaryzmowi ani kapitalizmowi. Uchwalony na I Kongresie ZZZ program postulował zwiększenia roli państwa w gospodarce oraz zjednoczenie klasy robotniczej w niezależnych od partii związkach zawodowych. Negowano walkę klas, konflikty społeczne rozstrzygać miał arbitraż państwa<ref>Jarosław Tomasiewicz, Między faszyzmem a anarchizmem: nowe idee dla Nowej Ery, Pyskowice 2000, s. 36-37</ref>.
W okresie Wielkiego Kryzysu w ZZZ narastał konflikt między solidarystyczną grupą Tomaszkiewicza i Malinowskiego a syndykalistami (Jędrzej Moraczewski, J. Szurig, B. Gawlik, G. Zieliński, S. Kapuściński, S. Szwedowski). Podczas II Kongresu ZZZ w 1934 r. pod wpływem syndykalistów doszło do radykalizacji programu. Choć nadal podkreślał ponadklasowy charakter państwa i postulował ewolucyjne przemiany to uznał już walkę klas i proklamował hasło "przejęcia na własność społeczną warsztatów pracy"<ref>Seweryn Ajzner, Związek Związków Zawodowych 1931-1939, Warszawa 1979, s. 182-200</ref>. W 1935 r. ZZZ zawarł "pakt o nieagresji" z socjalistyczną centralą związkową<ref>Seweryn Ajzner, Związek Związków Zawodowych 1931-1939, Warszawa 1979, s. 249-252</ref>. Od 1936 r. m.in. pod wpływem kontaktów z [[anarchizm|anarchistami]] zaznaczyła się coraz większa zmiana kursu w stronę [[syndykalizm]]u. "Deklaracja ideowa" uchwalona na III Kongresie Związku w 1937 roku głosiła walkę klas, domagała się nacjonalizacji i komunalizacji wielkich zakładów, banków i handlu zagranicznego, postulowała "demokrację ludową" (łączącą silną władzę wykonawczą z prawami obywatelskimi i udziałem mas ludowych w rządzeniu). Kongres uchwalił też rezolucję solidaryzującą się z hiszpańską centralę anarchosyndykalistyczną CNT i odmówił przystąpienia do [[Obóz Zjednoczenia Narodowego|Obozu Zjednoczenia Narodowego]]<ref>Seweryn Ajzner, Związek Związków Zawodowych 1931-1939, Warszawa 1979, s. 307-326</ref>.
|