Pokój w Alais: Różnice pomiędzy wersjami

'''Pokój w Alais''', znany również jako '''Pokój łaski''' - traktat pokojowy wydany w formie edyktu królewskiego, kończący wojnę [[Królestwo Francji (987-1791)|korony francuskiej]] z [[Hugenoci|hugenotami]], podpisany przez [[Władcy Francji|króla]] [[Ludwik XIII|Ludwika XIII]] [[27 września]] [[1629]] roku. Jako końcowy epizod wojen religijnych we Francji, edykt był wynikiem kompromisu wynegocjowanego przez [[kardynał]]a [[Armand Jean Richelieu|Richelieu]], a także wyrazem dalekowzroczności [[Premierzy Francji|pierwszego ministra Francji]]. Richelieu złamawszy potęgę militarną i polityczną hugenotów w edykcie łaski potwierdził jednocześnie w całej rozciągłości ich przywileje dotyczące swobody kultu zagwarantowane im w [[Edykt nantejski|edykcie nantejskim]] jeszcze przez [[Henryk IV Burbon|Henryka IV]]. Umożliwiło to pogodzenie hugenotów z koroną, co było niezwykle ważne w obliczu nieodległego włączenia się Francji w [[Wojna trzydziestoletnia|wojnę trzydziestoletnią]].

Zakończenie wojen religijnych we Francji i sojusz hugenotów z koroną był jednym z głównych sukcesów politycznych króla Henryka IV ([[1589]]-[[1610]]). Wydany przez niego edykt nantejski ([[1598]]) gwarantował hugenotom nie tylko wolność religijną, ale również przywileje polityczne: posiadanie własnych miejsc bezpieczeństwa - miast i twierdz, które miały zagwarantowaną nietykalność ze strony katolików. Było to konieczne wobec narosłej w ciągu lat wojen domowych nienawiści między hugenotami a większością katolicką, która doprowadziła w drugiej połowie [[XVI wiek]]u do wielu masakr [[Protestantyzm|protestantów]]. Edykt nantejski, jakkolwiek wprowadził we Francji pokój, nadał szeroką autonomię miastom i szlachcie hugenockiej, tworząc państwo w państwie. W czasach Henryka IV, którego rządy były przez hugenotów popierane i który sam otaczał się protestantami problem w zasadzie nie istniał. Jednak po zamordowaniu króla w 1610 roku władzę nad Francją jako regentka przejęła wdowa po Henryku IV, [[Maria Medycejska]], która była zagorzałą katoliczką. Protestanccy ministrowie zostali zdymisjonowani, a ich miejsce szybko zajęli przedstawiciele ''parti devot'' - stronnictwa ultrakatolików, których wspierała sama królowa. Zepchnęło to hugenotów do roli stronnictwa opozycyjnego. Zamożne i energiczne elity miast hugenockich szukały oparcia wśród państw protestanckich - w pierwszej kolejności w [[Królestwo Anglii|Anglii]]. Odsunięcie Marii Medycejskiej od steru rządów ([[1617]]) niewiele zmieniło w położeniu protestantów. Młody król Ludwik XIII wychowany był wśród katolików, a bunty jakie za jego małoletności podnosili hugenoci nastroiły go do nich niechętnie. Król osobiście kilkukrotnie wyprawiał się przeciw hugenotom, odbierając im pojedyncze twierdze: [[Saint-Jean-d'Angély]] ([[1621]]), [[Île de Ré]] ([[1625]]). Mimo tego potęga hugenotów nie została złamana, a przewodzący im książę [[Henryk de Rohan]] fortyfikował kolejne miasta na południu Francji. Starcia między katolikami i hugenotami jakie powtarzały się w kolejnych latach przypominały niebezpiecznie wojny religijne XVI wieku. Chcący budować silną władzę królewską kardynał Richelieu, który od [[1624]] powoli przejmował ster rządów, postanowił zgnieść opozycję hugenocką nie tyle z pozycji katolickiej, ale z pozycji władzy centralnej. Niezależność hugenotów była bowiem nie do pogodzenia z rodzącą się teorią [[Absolutyzm klasyczny|absolutnej]] i suwerennej władzy króla.

[[en:Peace of Alès ]]