Tlenek manganu(IV): Różnice pomiędzy wersjami

|nazwa konstytucyjna = ditlenek manganu, tlenek(2−) manganu(IV4+), lubtlenek ditlenekmanganu(4+), tlenek manganu(IV)

|inne nazwy nazwa Stocka = dwutlenektlenek manganu (dawn.), braunsztyn (zwycz.IV)

|wygląd = brunatnoczarnyczarne proszekkryształy{{r|CRC}}

|gęstość = 5,02608

|gęstość źródło = {{r|CRC}}

|tt źródło = {{r|CRC}}

|zewnętrzne dane MSDS = {{Sigma-Aldrich|529664 |AldrichALDRICH|link=tak}}

|zagrożenia GHS źródło = MSDS{{r|Aldrich}}

|zagrożenia UE źródło = MSDS{{r|Aldrich}}

|NFPA 704 = {{NFPA 704|1|0|0}}

|NFPA 704 źródło = {{r|Aldrich-US}}

|numer RTECS = OP0350000

|dawka śmiertelna = LD₅₀ > 3478 mg/kg (szczur, doustnie){{r|Aldrich}}

|inne kationy =

|podobne związki = [[tlenek manganu(II)|MnO]], [[tlenek manganu(III)|{{chem|Mn_|2|O_|3}}]], [[tlenek manganu(VII)|{{chem|Mn_|2|O_|7}}]]

|commons = Category:Manganese dioxide

'''Tlenek manganu(IV)''' (''ditlenek manganu''), {{chem|MnO_|2}} – [[związekZwiązki nieorganicznynieorganiczne|nieorganiczny związek chemiczny]], z grupy [[Tlenkitlenki|tlenektlenków]], w którym [[mangan]]u występuje na IV [[stopień utlenienia|stopniu utlenienia]].

DwutlenekTlenek manganu(IV) można otrzymać przez ogrzewanie [[azotan manganu(II)|azotanu manganu(II)]] ({{chem|Mn(NO_|3|)_|2}}) do temperatury 145 - 160145–160 °C. Dwutlenek manganu wW jeszcze wyższych temperaturach, powyżej 500 °C, rozkłada się do {{chem|Mn_|2|O_|3}} i wolnego [[tlen]]u.

Tlenek manganu(IV) jest głównym składnikiem [[braunsztyn]]u, najważniejszej rudy manganu. [[Minerał]]y zawierające {{chem|MnO_|2}} to [[piroluzyt]], [[polionit]], [[psylomelan]]<ref name = Encyklopedia>{{cytuj książkęr|tytuł=Encyklopedia techniki CHEMIA|wydawca=[[Wydawnictwa NaukowoET-TechniczneChemia|WNT]]|miejsce=Warszawa |data=1965}}</ref><ref name = "Slownik chemiczny">{{cytuj książkę|inni= [[Jerzy Chodkowski]] (red.)|tytuł=Mały słownik chemiczny |wydanie = V|wydawca=[[Wiedza Powszechna]]|miejsce=Warszawa|data=1976}}</ref>.

W temperaturze pokojowej jest [[ciało stałe|ciałem stałym]] o barwie szaroczarnej, brunatnoczarnej lub czarnej. Wykazuje cechy [[amfoteryczność|amfoteryczne]]. Dawniej znany był jako antychlor, ponieważ wypiera wolny chlor z chlorków i kwasu solnego:

DwutlenekTlenek manganu(IV) jest [[katalizator]]em niektórych reakcji, m.in. rozkładu [[nadtlenek wodoru|nadtlenku wodoru]], a w mieszaninie z [[Tlenektlenek miedzi(II)|tlenkiem miedzi(II)]] przyspiesza utlenianie [[tlenek węgla|tlenku węgla (CO)]] do [[dwutlenek węgla|dwutlenku węgla (CO₂)]], co wykorzystywane jest do oczyszczania [[Powietrze atmosferyczne|powietrza]] (np. w pochłaniaczach [[maska przeciwgazowa|masek przeciwgazowych]]).

{{== Przypisy}} ==