TEA Party: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
NickyBot (dyskusja | edycje)
m poprawa linku zewn. per WP:ZdB, replaced: http://www.naszdziennik.pl → http://stary.naszdziennik.pl
kat., poprawa linków, drobne redakcyjne
Linia 1:
[[Plik:Pennsylvania Avenue - Tea Party.jpg|thumb|300px|''Marsz podatników na Waszyngton'', Pennsylvania Avenue, Waszyngton, D.C., 12 września 2009]]
[[Plik:Obama-Nazi comparison - Tea Party protest.jpg|300px|thumb|Protestujący reprezentanci Tea Party. Waszyngton, D.C., 12 września 2009]]
[[Plik:Gadsden flag.svg|thumb|Historyczna, amerykańska ''Gadsden Flag'' z 1774 roku z okresu Rewolucji Amerykańskiej z napisem ''Nie depcz po mnie'' stała się nieformalnym logo Tea Party<ref>[http://www.boston.com/bostonglobe/ideas/articles/2010/06/13/flag_daze/ Flag daze - The Boston Globe<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.]]
'''Tea Party''' ([[język polski|pol.]] '''Partia Herbaciana'''<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.polityka.pl/swiat/analizy/1509686,2,usa-wybory-do-kongresu.read|tytuł=USA: wybory do Kongresu | Obama w opałach |data=23 listopada 2010|opublikowany=polityka.pl|język=pl|data dostępu=2011-02-03}}</ref> lub '''Partia Herbaty'''<ref>{{cytuj stronę|url=http://korwin-mikke.pl/ameryka_polnocna/zobacz/ron_paul_partia_herbaty_nie_odbuduje_republikanow/17580|tytuł=Ron Paul: Partia Herbaty nie odbuduje Republikanów|data=8 stycznia 2010|opublikowany=korwin-mikke.pl|język=pl|data dostępu=2011-02-03}}</ref> ) – [[Stany Zjednoczone|amerykański]] [[populizm|populistyczny]]<ref>[http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=123137382 What's Behind The New Populism? : NPR<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>, [[ruch społeczny]] o programie [[Konserwatyzm|konserwatywno]]–[[Libertarianizm|libertariańskim]] wyrosły na fali masowych protestów ulicznych w [[2009]] roku skierowanych przeciwko reformom administracji prezydenta [[George W. Bush|George'a W. Busha]] (tzw. pierwszy plan antykryzysowy ''Emergency Economic Stabilization Act of 2008'' zwany popularnie [[Plan Paulsona|Planem Paulsona]]) oraz następujących po nim reformom administracji prezydenta [[Barack Obama|Baracka Obamy]] (tzw. drugi plan antykryzysowy ''American Recovery and Reinvestment Act of 2009'') oraz tzw. pakiet reform służby zdrowia (''Patient Protection and Affordable Care Act'' i ''Health Care and Education Reconciliation Act of 2010'') wprowadzających, pierwszy raz w historii USA, przymusu wykupienia ubezpieczenia zdrowotnego, a w przypadku ubogich – finansowanie ich składek z budżetu federalnego.
 
Nazwa "Tea Party" ma związek z tzw. [[Herbatka bostońska|herbatką bostońską]] – wydarzeniem, które miało miejsce w [[1773]]. Koloniści wyrzucili wówczas do morza cały transport [[herbata|herbaty]], który przybył z [[Anglia|Anglii]]. Ich działanie było spowodowane protestem wobec podatków wprowadzanych przez [[Brytyjska korona państwowa|Koronę Brytyjską]], przy jednoczesnym braku reprezentacji amerykańskich kolonii w [[Parlament Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej|Parlamencie Brytyjskim]] (tzw. ''No Taxation without Representation''<ref>Jill Lepore ''The Whites of Their Eyes: The Tea Party's Revolution and the Battle over American History'', Princeton University Press 2010, s. 77–79. ISBN 978-0-691-15027-7</ref>).
 
Zwolennicy ruchu opowiadają się za zmniejszeniem biurokracji, podatków, wydatków, długu publicznego oraz deficytu budżetowego. Deklarują też swoje szczególne przywiązanie do Konstytucji Stanów Zjednoczonych oraz do kapitalizmu zagrożonego ich zdaniem przez "obammunism". Nie ukrywają swojej niechęci do rządu w Waszyngtonie i amerykańskiego establishmentu w ogóle, oskarżając ten pierwszy o stopniowe i konsekwentne ograniczanie praw i swobód obywatelskich (m. in. nadzwyczajne uprawnienia służb specjalnych wprowadzone na mocy [[USA Patriot Act|Patriot Act]] w 2001 roku).
Linia 22:
</blockquote>
 
Za nieoficjalną liderkę ruchu uchodzi [[SaraSarah Palin]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://stary.naszdziennik.pl/index.php?dat=20101008&typ=my&id=my11.txt| tytuł = Tea Party rzuca wyzwanie elitom
| data dostępu = 01.11.2010| autor = Naszdziennik.pl| język = }}</ref>. Inni znani działacze lub sympatycy: [[Sharron Angle]],[[Michele Bachmann]], [[Glenn Beck]], [[Leo Berman]], [[Newt Gingrich]], [[Paul Gosar]], [[Doug Hoffman]], [[Matt Kibbe]], [[Paul LePage]], [[Dana Loesch]], [[Joe Miller]], [[Christine O'Donnell]], [[Carl Paladino]],[[Charles Perry]], [[Marco Rubio]], [[Rand Paul]], [[Maureen Tucker]], [[Allen West]], [[Mark Williams]].
 
Wśród zwolenników Tea Party zdecydowanie przeważa światopogląd religijny i konserwatywny<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.wprost.pl/ar/207356/Tea-Party-demonstrowala-pod-pomnikiem-Lincolna-Ameryka-odwraca-sie-od-Boga/| tytuł = Tea Party demonstrowała pod pomnikiem Lincolna. "Ameryka odwraca się od Boga"| data dostępu = 03.11.2010| autor = Wprost.pl| język =}}</ref>, politycy ruchu sprzeciwiają się [[Aborcja|aborcji]] i [[Małżeństwo osób tej samej płci|małżeństwom homoseksualnym]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.rodzinakatolicka.pl/index.php/ciekawostki/36-ciekawostki/17078-tea-party-przeciw-aborcji-i-homo-maestwom| tytuł = Tea Party przeciw aborcji i homo-małżeństwom | data dostępu = 03.11.2010| autor = Rodzinakatolicka.pl| język =}}</ref>.
 
Szacuje się, że politycy utożsamiani z Tea Party zdobyli około 40 miejsc w [[Wybory do Kongresu USA w 2010 roku|wyborach do Kongresu USA w 2010]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://wyborcza.pl/1,75477,8615717,Tea_Party_bedzie_klopotem_Republikanow.html| tytuł = Tea Party będzie kłopotem Republikanów| data dostępu = 05.11.2010| autor = wyborcza.pl| język =}}</ref> (w ramach mandatów uzyskanych przez [[Partia Republikańska (USA)|Republikanów]]). W badaniach [[exit polls]] około 40% badanych wyrażało poparcie dla aktywistów Tea Party<ref>Uważam Rze, 3/2011, 21.02.2011, str. 46</ref>.
 
== Zobacz też ==
Linia 35:
* [[Rewolucja amerykańska]]
 
{{Przypisy|2}}
 
== Linki zewnętrzne ==
Linia 43:
[[Kategoria:Libertarianizm]]
[[Kategoria:Ruchy społeczne]]
 
 
[[Kategoria:Kryzys finansowy od 2007]]
 
[[als:Tea-Party-Bewegung]]