Fanarioci: Różnice pomiędzy wersjami

'''Fanarioci''' ([[Język grecki|grec.]] ''Φαναριώτες'' '' fanariotes'') – to potomkowie [[Grecy|greckiej]] arystokracji, pozostałej w [[Imperium osmańskie|imperium osmańskim]] po podboju [[Stambuł|Konstantynopola]] przez [[Turcja|Turków]] w [[1453]].

 

 

W latach [[1711]]-[[1821]] fanarioci (wówczas już niekoniecznie tylko pochodzenia greckiego) byli wyznaczani przez [[sułtan]]ów na [[hospodar]]ów [[Wołoszczyzna|Wołoszczyzny]] i [[Mołdawia|Mołdawii]], krajów podporządkowanych wówczas całkowicie [[Imperium osmańskie]]mu. Pierwszym z nich był [[Mikołaj Mavrocordat]]. Ich rządy charakteryzowały się dużą zmiennością na tronach i ograniczały się zwykle do krótkiego okresu rzędu 1,5 - 2 lat. Wynikało to z faktu pobierania ogromnych opłat przez sułtana za nominację na tron i chęci zwielokrotnienia przez niego zysku z tego tytułu. Po odwołaniu z jednego hospodarstwa zainteresowany (za opłatą) starał się o objęcie drugiego z nich, po czym - jeśli dysponował środkami - miał szansę na kolejną nominację. Np. [[Konstantyn Mavrocordat]] w ciągu 40 lat (1730-1769) dziesięciokrotnie obejmował trony hospodarskie: sześć razy na Wołoszczyźnie i cztery razy w Mołdawii. Na Wołoszczyźnie w latach 1711-1821 panowało 38 książąt z 11 rodzin. Zwykle fanarioci obsadzali ważne stanowiska przez Greków, przyznawali im rozmaite przywileje gospodarcze itp. Hospodarami zostawali najczęściej przedstawiciele rodzin [[Mavrocordat]], [[Ipsilanti]], [[Moruzi]], [[Cantacuzino]], [[Racoviţă]], [[Callimachi]], [[Suţu]]. Zaprzestanie tej praktyki było wynikiem [[powstanie wołoskie (1821)|powstania na Wołoszczyźnie w 1821]], a także utraty zaufania sułtana do Greków wobec wybuchu w 1821 [[wojna o niepodległość Grecji|powstania w Grecji]]. Zarówno w historiografii rumuńskiej jak i w potocznym odbiorze okres rządów fanariotów w Mołdawii i na Wołoszczyźnie utożsamiany jest z grecyzacją obu księstw, wyzyskiem ekonomicznym i upadkiem kultury narodowej.