Kościół Świętej Trójcy w Suwałkach: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m kat. Zabytkowe kościoły Suwałk, usunięcie kat. nadrzędnych
Linia 7:
|data rejestracji = 10.12.1969 oraz 44 z 25.05.1979<ref name="zabytek">{{zabytek|podlaskie|data dostępu=2010-10-13}}</ref>
|rejestr =
|grafika = SuwalkiKościół LutheranEwangelicko-Augsburski Churchw Suwałkach by Adrian Piekarski 2009.jpgJPG
|opis grafiki = Kościół ewangelicko-augsburski Św. Trójcy w Suwałkach
|państwo = Polska
Linia 74:
'''Kościół Świętej Trójcy w Suwałkach''' – kościół ewangelicko-augsburski wybudowany w latach 1838–1841 według projektu [[Wacław Ritschel|Wacława Ritschla]] i [[Karol Majerski|Karola Majerskiego]]. Jedyna czynna obecnie świątynia [[Luteranizm|luterańska]] na Suwalszczyźnie.
 
Kościół wybudowano w stylu [[Klasycyzm|klasycystycznym]]. Na przestrzeni dziejów nie ulegał większym zmianom architektonicznym, jedynie w XX-leciu międzywojennym zmieniono hełm wieży. Podczas II wojny światowej nie został zniszczony, ale Niemcy zarekwirowali dzwony i zdemontowali metalowe części zabytkowych organów. W [[1945]] roku zajęty przez [[Kościół rzymskokatolickiłaciński|katolików]]. Odzyskany został kilka lat później w wyniku procesu sądowego, ale zdewastowany i pozbawiony ławek. Wyposażenie obiektu skompletowano ostatecznie dopiero w latach 90-tych XX wieku. W latach 1998-1999 kościół przeszedł częściowy remont.
 
Budynek [[Orientowanie (architektura)|orientowany]], jednonawowy, na planie prostokąta. Skromną [[Fasada|fasadę]] zdobi schodkowy szczyt i trójkątny [[tympanon]] wsparty na czterech [[Pilaster|pilastrach]] opatrzonych [[kimation]]owymi głowicami. Nad wejściem [[dzwonnica]] wtopiona w bryłę budynku. Pierwotny hełm wieży, płaski i półokrągły w zarysie, został zastąpiony wysokim i okazałym hełmem w kształcie ostrosłupa. Wieńczący dzwonnicę krzyż od lat 30-tych XX wieku był lekko zgięty w wyniku uderzenia [[piorun]]a – uszkodzenie naprawiono w 1999 roku. Wszystkie elewacje [[Boniowanie|boniowane]].
Linia 80:
Wnętrze utrzymane w duchu [[klasycyzm]]u. [[Nawa]] bez wydzielonego [[prezbiterium]], przekryta stropem w środkowej części [[Sklepienie kolebkowe|pseudokolebkowym]] zamkniętym od strony części ołtarzowej [[Koncha|konchą]], po bokach płaskim. [[Marmoryzacja|Marmoryzowane]] podpory stropu utrzymują jednocześnie [[Empora|empory]], poniżej których mają formę [[kolumna (architektura)|kolumn]] [[Porządek toskański|toskańskich]], a powyżej - [[Porządek joński|jońskich]] z gładkimi [[trzon]]ami. Profilowany strop wsparty na słupach powoduje, iż kościół sprawia wewnątrz wrażenie trójnawowego, choć faktycznie jest [[Kościół salowy|jednoprzestrzenny]]. [[Balustrada|Balustrady]] empor zaokrąglone w kierunku ściany ołtarzowej. Przebieg empor podkreśla wydatny [[gzyms]], który obiega nawę wokoło tworząc nad [[ołtarz]]em [[Konsola (architektura)|konsolę]] podtrzymującą [[Ambona (architektura)|ambonę]].
 
Nad [[Mensa ołtarzowa|mensą]] ołtarza zawieszony jest XIX-wieczny obraz przedstawiający [[Ostatnia Wieczerza|Ostatnią Wieczerzę]], namalowaną według słynnego [[fresk]]u [[Leonardo da Vinci|Leonarda da Vinci]]. Zespół ołtarza i ambony ujmują dwa pilastry zwieńczone jońskimi [[kapitel]]ami. Ambona nie posiada [[baldachim]]u, którego rolę spełnia koncha stropu.
 
Na chórze muzycznym XIX-wieczne, [[Neogotyk|neogotyckie]] [[organy]]. Zdemolowany w czasie wojny instrument został wyremontowany i uruchomiony w latach 90-tych XX wieku. W nawie kościoła umieszczone zostały tablice pamiątkowe ku czci przedwojennych ewangelickich proboszczów suwalskich: ks. [[Wilhelm Artur Borkenhagen|Wilhelma Artura Borkenhagena]] (1898-1972) oraz jego poprzednika, ks. [[Zygfryd Oskar Loppe|Zygfryda Oskara Loppe]] (1883-1957).