Missa Solemnis: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
kat.
Linia 1:
[[Plik:Beethoven-MissaSolemnis-manuscript.jpg|thumb|right|260 px|Rękopis ''Mszy'']]
 
'''Missa Solemnis (''[[Msza (muzyka)|Msza]] uroczysta'') ''[[D-dur]]'' [[opus (muzyka)|op.]] 123 [[Ludwig van Beethoven|Ludwiga van Beethovena]]''' uważana jest za największe, obok ''[[Wielka msza h-moll|Mszy h-moll]]'' BWV 232 [[JanJohann Sebastian Bach|J. S. Bacha]] oraz ''[[Requiem d-moll (KV 626)|Requiem d-moll KV626]] i [[Msza c-moll (KV 427)|Wielkiej mszy c-moll KV 427]]'' [[Wolfgang Amadeusz Mozart|W. A. Mozarta]], dzieło [[muzyka sakralna|sakralne]] w historii muzyki. Określana jest często mianem mszy symfonicznej z powodu swych rozmiarów i struktury.
 
Beethoven rozpoczął pisanie ''Mszy'' w roku [[1819]], zamierzając ukończyć ją [[20 marca]] [[1820]] roku; na ten dzień zaplanowana była bowiem ceremonia wyniesienia [[kardynał (godność)Kardynał|kardynała]] [[arcyksiążę|arcyksięcia]] [[Rudolf Johann Habsburg|Rudolfa]] (przyjaciela, ucznia i mecenasa kompozytora), do godności [[arcybiskup]]a [[Ołomuniec|Ołomuńca]]. Jak to często u Beethovena bywało, na dzień uroczystości gotowe były tylko trzy części: ''[[Kyrie eleison|Kyrie]]'', ''[[Gloria in excelsis Deo|Gloria]]'' i ''[[Skład Apostolski symbol wiary|Credo]]''. ''[[Sanctus]]/[[Benedictus]]'' i ''[[Baranek Boży|Agnus Dei]]'' powstały dopiero trzy lata później. Uroczystość odbyła się bez ''Mszy'', a pierwsze kompletne wykonanie dzieła miało miejsce w roku [[1824]] w [[Petersburg|Sankt PetersburgPetersburgu]]u. Partytura ''Mszy uroczystej'' ukazała się drukiem u Schotta w [[Moguncja|Moguncji]] w roku [[1827]].
 
''Missa Solemnis'' jest dziełem nowatorskim, prekursorskim, podobnie jak ostatnie [[sonata|sonaty]] i [[kwartet]]y Beethovena. Cechuje ją typowo beethovenowskie, [[romantyzm|romantyczne]] dążenie do rozsadzania ram muzycznych, monumentalna forma, która inspirowała wielu twórców XIX wieku, np.: [[Hector Berlioz|Berlioza]] (''Requiem''), [[Johannes Brahms|Brahmsa]] (''Ein deutsches Requiem''), [[Giuseppe Verdi|Verdiego]] (''Requiem''), [[Ferenc Liszt|Liszta]] (oratoria), [[Anton Bruckner|Brucknera]] (''Te Deum'', msze), [[Antonín Dvořák|Dworzaka]] (''Stabat Mater'', ''Requiem''), a nawet [[Gustav Mahler|Mahlera]] (''VIII Symfonia'''). Przeplatając fragmenty ekstatyczne, monumentalne z modlitewnym skupieniem, koncentrując się muzycznie na znaczeniu każdego pojedynczego słowa, Beethoven w sposób maksymalny uplastycznia, ożywia liturgiczny tekst, powodując również, że ''Msza'' jest utworem bardzo osobistym, subiektywnym. Część badaczy uważa, że [[Ludwig van Beethoven|Beethoven]] uczynił z niej rodzaj manifestu swojej wiary, która nie dawała się zamknąć w żadnym systemie. Choć tekst ''Mszy'' pochodzi z [[liturgia|liturgii]] [[katolicyzm|katolickiej]], Beethoven praktykującym katolikiem nigdy nie był, a w ''Mszy'' interesowały go – podobnie jak w ''IX Symfonii'' – ogólne idee, nie zaś żarliwa [[bachJohann Sebastian Bach|bachowska]]owska ortodoksja. W tym przypadku jest to idea marności człowieczej wobec nieskończonej potęgi Boga, w przypadku ''IX Symfonii'' natomiast – ogólnoludzkie braterstwo. Te dwa dzieła, choć nie są jego ostatnimi utworami, na swój sposób koronują dorobek twórczy Beethovena i mówią wiele o jego świecie duchowym.
 
Beethoven napisał na partyturze dzieła jako [[motto]]:
Linia 13:
# '''''[[Kyrie eleison|Kyrie]]''' – Assai sostenuto (Mit Andacht)''
# '''''[[Gloria in excelsis Deo|Gloria]]''' – Allegro vivace''
# '''''[[Skład Apostolski symbol wiary|Credo]]''' – Allegro ma non troppo''
# '''''[[Sanctus]]/[[Benedictus]]''' – Adagio (Mit Andacht)''
# '''''[[Baranek Boży|Agnus Dei]]''' – Adagio''
 
{{Beethoven}}