Konflikt w Tetowie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Joanna Kośmider (dyskusja | edycje)
dr., red.
Linia 23:
 
== Przyczyny ==
Podłożem konfliktu w [[Tetowo|Tetowie]] był [[rozpad Jugosławii]], który spowodował napływ dużej liczby [[Albańczycy|Albańczyków]] z [[Kosowo|Kosowa]] i [[Albania|Albanii]] do Macedonii. PrzyczynyNa przyczyny tej imigracjimigracji byłyzłożyły się zarówno trudne warunki bytowe panujące na terytorium byłej federacji, jak i związane z obawamiobawa przed prześladowaniami politycznymi. Pierwsze sporyoznaki późniejszego konfliktu pojawiły się w lutym 1992 roku, gdykiedy to grupa albańskich nacjonalistów podjęła próbę utworzenia [[Autonomiczna Republiki Ilirii|Autonomicznej Republiki Ilirii]]. Kolejnymi sytuacjami zapalnymi były incydenty w [[Gostiwar]]ze i Tetowie, które były związane z wywieszeniemwywieszaniem [[Flaga Albanii|albańskiej flagi]]. W odpowiedzi [[UÇK|Wyzwoleńcza Armia Kosowa]] (UÇK) w 1997 roku zaostrzyłanasiliła działania terrorystyczne w Kosowie i Macedonii,. a poPo rozpoczęciu [[nalotów na Jugosławię]] przez granicę dostałoprzedostało się do Macedonii wielu kolejnych bojowników tej organizacjiformacji. Łącznie do 1999 roku Macedonia przyjęła 360 000 uciekinierów z Kosowa. Z kolei Macedończycy obawiali się uznania niepodległości Kosowa, uważając to za zagrożenie dla ich własnej państwowości{{r|sns}}.
 
Po [[Wybory parlamentarne w Macedonii w 1998 roku|wyborach parlamentarnych]] z 1998 roku w Macedonii powstała koalicja partii [[WMRO-DPMNE]], [[Demokratyczna Alternatywa|Demokratycznej Alternatywy]] i [[Demokratyczna Partia Albańczyków|Demokratycznej Partii Albańczyków]]. Umiarkowana polityka albańskiej DPA szybko stała się obiektem krytyki Albańczyków, ponieważ DPA dążyła do kompromisów, podczas gdy w kraju trwała [[Dyskryminacja (prawo)|dyskryminacja]] społeczności albańskiej. Sytuacja społeczności albańskiej i brak realizacji jej postulatów spowodowały na początku 2001 roku wybuch działań zbrojnych. Bezpośrednią przyczyną konfliktu było prawdopodobnie podpisanie na początku 2001 roku umowy o granicy państwowej między Macedonią i [[Jugosławia|Jugosławią]], co utrudniło Albańczykom poruszanie się pomiędzy Kosowem i Macedonią{{r|sns}}.
 
== Walki ==
2 stycznia Albańczycy zaatakowali posterunek policji we wsi [[Tearka]] w pobliżu Tetowo; zginął policjant, a trzech innych odniosłozostało rannyrannych. Walki międzypomiędzy siłami rządowymi i Armią Wyzwolenia Narodowego (następcą Armii Wyzwolenia Kosowa) rozpoczęły się 12 lutego. Liczące około 5 tysięcy ludzi oddziały UÇK rozpoczęły napady zbrojne na posterunki policji, jednostki wojskowe, szlaki komunikacyjne, ujęcia wody i przeciwkona ludność cywilomcywilną, zmuszając Macedończyków do emigracjiucieczki z terenów zasiedlonych przez większość albańską. Pomimo że Albańczycy zdecydowali się na konfrontację zbrojną, ich celem była jedynie poprawa ich sytuacji bytowej w Macedonii a nie [[Secesja (politologia)|secesja]]. Do 14 marca rebelianci opanowali rejon Tetowa; 17 marca rząd macedoński ogłosił mobilizację, jednak nie wprowadzono [[stan wojenny|stanu wojennego]]{{r|sns}}.
 
== Zakończenie walk ==
3 maja rozpoczęła się operacja wojskowa przeciwko UÇK w rejonie [[Kumanowo|Kumanowa]], która zakończyła się niepowodzeniem. Ostatecznie pod wpływem [[NATO]] i [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] wstrzymano ofensywę, ia 13 maja władzę objął tymczasowy rząd jedności narodowej, utworzony przez partie macedońskie i albańskie. Pierwsze negocjacje podjęto dopiero w dniachpomiedzy 15–20 czerwca, jednak nie osiągnięto wówczas porozumienia. 24 czerwca [[Javier Solana]] ([[Hiszpanie|hiszpański]] polityk i przedstawiciel [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] ds. [[Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa|wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa]]) wynegocjował zawieszenie broni. Kolejny rozejm ogłoszono 5 lipca. Negocjacje w Ochrydzie rozpoczęły się 28 lipca i zakończyły 13 sierpnia podpisaniem [[Porozumienie pokojowe z Ochrydy|porozumienia]]. Dopiero po zawarciu pokoju ostatecznie wygasły walki{{r|sns}}.
 
{{przypisy|przypisy=