Zatoka Kalifornijska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kzk (dyskusja | edycje)
lit.
infobox, ilustracja, link do commons
Linia 1:
{{Źródła|data=2012-01}}
{{Zatoka infobox
| nazwa = Zatoka Kalifornijska
| inne nazwy = Morze Korteza
| grafika = Gulf of California.jpg
| opis grafiki =
| rozmiar grafiki = 250
| państwo = MEX
| akwen 1 = [[Ocean Spokojny]]
| powierzchnia = 160 000
| jednostka_pow =
| długość = 1200
| szerokość = 153 (średnio)
| jednostka_dług = km
| głębokość średnia =
| głębokość max = > 3000
| objętość =
| jednostka_obj =
| zasolenie =
| cieki wodne = [[Kolorado (rzeka)|Kolorado]], [[Rio Fuerte]], [[Mayo (rzeka)|Mayo]], [[Sinaloa]], [[Sonora (stan)|Sonora]], [[Yaqui (rzeka)|Yaqui]]
| miejscowości nadbrzeżne = [[La Paz (miasto w Meksyku)|La Paz]], [[Guaymas]]
| wyspy = [[Angel de la Guarda]], [[Tiburón]]
| commons = Category:Gulf of California
| stopniN = | minutN = | sekundN =
| stopniW = | minutW = | sekundW =
| grafika mapy =
| opis grafiki mapy =
}}
[[Plik:Wpdms nasa topo gulf of california.jpg|thumb|250px|Zatoka Kalifronijska (jasnoniebieski kolor)]]
'''Zatoka Kalifornijska''' ('''Morze Korteza''', [[język angielski|ang.]] ''Gulf of California'' lub ''Sea of Cortés'', [[język hiszpański|hiszp.]] ''Golfo de California'' lub ''Mar de Cortés'') – duża i wąska zatoka leżąca na wschodnim [[Ocean Spokojny|Pacyfiku]], rozpościerająca się wzdłuż północno-zachodniego wybrzeża [[Meksyk]]u. Od zachodu zamyka ją górzysty [[Półwysep Kalifornijski]] a od wschodu kontynentalne wybrzeże meksykańskie.
 
Zatoka ma 1200 km długości, a jej średnia szerokość sięga 153 km (u wyjścia 320 km). Ogólna powierzchnia wynosi 160 tys. km ². Można ją podzielić na dwie części, które oddziela od siebie zwężenie wyznaczone przez wyspy [[Angel de la Guarda]] i [[Tiburón]]. Północna część jest stosunkowo płytka, głębokość rzadko przekracza tu 180 m. W południowej części występuje kilka obniżeń, najgłębsze z nich ma ponad 3 tys. m. Występują tu jedne z największych [[Pływy morskie|pływów]] na Ziemi – na północnym krańcu poziom wody w zatoce może podnieść się aż o 9 metrów.
 
Wpadają do niej rzeki: [[Kolorado (rzeka)|Kolorado]] (poprzez deltowate ujście u podnóża Zatoki) oraz [[Rio Fuerte]], [[Mayo (rzeka)|Mayo]], [[Sinaloa]], [[Sonora (stan)|Sonora]], [[Yaqui (rzeka)|Yaqui]] z nadbrzeżnej wschodniej równiny. Główne porty morskie leżące nad jej brzegami to: [[La Paz (miasto w Meksyku)|La Paz]] na Półwyspie Kalifornijskim i [[Guaymas]] na po drugiej wschodniej stronie Zatoki.
 
Spotyka się tu ponad 890 gatunków ryb, z których ok. 90 to [[endemit]]y, toteż zatoka jest swoistym laboratorium do badań podmorskiego życia. Znajdują się tu bogate w ryby (m.in. [[tuńczyki]] i [[sardynka|sardynki]]) oraz skorupiaki ([[krewetki]]) łowiska. Na południowo-zachodnim wybrzeżu poławia się [[perła|perły]].