Zawrat Kasprowy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ToBot (dyskusja | edycje)
m Robot automatycznie zastąpił tekst (-Szerokie (Dolina Jaworzynka) +Szerokie (dolina Jaworzynka))
ToSter (dyskusja | edycje)
WP:SK, drobne redakcyjne
Linia 3:
{{commonscat|Zawrat Kasprowy}}
 
'''Zawrat Kasprowy''' lub Jaworzyńskie Turnie – fragment północno-zachodniej grani [[Kopa Magury|Kopy Magury]] w polskich [[Tatry Zachodnie|Tatrach Zachodnich]].
 
==== Nazewnictwo ====
''[[Wielka encyklopedia tatrzańska]]'' używa nazwy ''Jaworzyńskie Turnie'', zaś nazwy ''Zawrat Kasprowy'' tylko do określenia części stoków: pionowego muru skalnego nad Doliną Kasprową<ref name=WET>{{Cytuj książkę |imię=Zofia |nazwisko= Radwańska-Paryska |imię2=Witold Henryk |nazwisko2= Paryski|tytuł= Wielka encyklopedia tatrzańska|miejsce=Poronin|wydawca= Wyd. Górskie|miejsce= Poronin |rok=2004 |isbn = 83-7104-009-1}}</ref>. Według [[Władysław Cywiński|Władysława Cywińskiego]] obydwie nazwy są ludowego pochodzenia, na różnych mapach używane są zamiennie i oznaczają to samo: fragment grani. W praktyce przez taterników, ratowników i turystów dużo częściej używana jest nazwa ''Zawrat Kasprowy niż Jaworzyńskie Turnie''<ref name=CW>{{Cytuj książkę |nazwisko=Cywiński |imię=Władysław |autor link= Władysław Cywiński|tytuł=Tatry. Przewodnik szczegółowy. Tom 13. Kasprowy Wierch |wydawca=Wydawnictwo Górskie |miejsce=Poronin |data=2008 | |isbn=83-7104-011-3}}</ref>.
 
==== Opis ====
Zawrat Kasprowy (czyli Jaworzyńskie Turnie) oddziela [[Dolina Jaworzynka|Dolinędolinę JaworzynkiJaworzynkę]] od [[Dolina Kasprowa|Doliny Kasprowej]], a dokładniej jej odnogi – [[Dolina Stare Szałasiska|Doliny Starych Szałasisk]]. Obejmuje odcinek grani od [[Jaworzyńska Przełęcz (Dolina Bystrej)|Jaworzyńskiej Przełęczy]] (1605 m) po [[Jaworzyńskie Rówienki|Rówienki]] (1491 m)<ref name=WET/><ref name=CW/>. Jego najwyższy wierzchołek to [[Jaworzyńska Czuba]] (ok. 1625 m). Ma długość około 800 m. Zbudowany jest całkowicie ze skał [[wapień|wapiennych]]. Mniej więcej w środku długości znajduje się szerokie i płytkie wcięcie zwane [[Szerokie Siodło (Zawrat Kasprowy)|Szerokim Siodłem]] (ok. 1575 m). Do Dolinydoliny Jaworzynki opada spod niego żleb [[Szerokie (dolina Jaworzynka)|Szerokie]]. Stok opadający do Doliny Jaworzynki jest stromy (średnie nachylenie ok. 45%), ale całkowicie porośnięty lasem. Natomiast do Starych Szałasisk grań opada murem skalnym<ref name=CW/>. Ciekawa flora. M.in. stwierdzono występowanie [[goryczuszka lodnikowa|goryczuszki lodnikowej]] – bardzo rzadkiej rośliny, w Polsce występującej tylko w Tatrach i to w nielicznych tylko miejscach (ok. 10 w całych polskich Tatrach)<ref name=K>{{Cytuj książkę |imię=Zbigniew |nazwisko=Mirek |imię2=Halina |nazwisko2=Piękoś-Mirkowa |tytuł=Czerwona księga Karpat Polskich |wydawca=Instytut Botaniki PAN |miejsce=Kraków |data=2008 |isbn =978-83-89648-71-6}}</ref>.
 
==== Taternictwo ====
Opadający do Starych Szałasisk mur skalny ma wysokość 35-11035–110 m, jest jednolity i nie ma w nim żadnych "słabych„słabych punktów"punktów”. Ściany pionowe, miejscami występują nawet [[przewieszenie|przewieszki]]. Poprowadzono tutaj około 30 dróg wspinaczkowych o dużych trudnościach, większość w stopniu VI-VIIVI–VII [[skala trudności dróg skalnych|skali trudności dróg skalnych]], ale jedna ma stopień VIII. Opisuje je szczegółowo [[Władysław Cywiński]] w szczegółowym przewodniku "''Tatry"'' (tom 13)<ref name=CW/>. Wspinaczka tutaj jest jednak przez [[Tatrzański Park Narodowy (Polska)|Tatrzański Park Narodowy]] zabroniona.
 
{{Przypisy|stopień= ====}}