Równanie różniczkowe cząstkowe: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków do ujedn. i przek., WP:SK, usunięcie nadmiarowych linków do dat
m lit.
Linia 13:
 
== Historia ==
Równania różniczkowe cząstkowe pojawiły się w związku z badaniami procesów [[Drgania|drgań]] rozmaitych środowisk, między innymi drgań [[Struna|strun]], prętów, [[Przepona (budowa maszyn)|membran]], jak również w związku z badaniami zagadnień z zakresu [[Akustyka|akustyki]] i [[Hydromechanika|hydromechaniki]]. Pierwsze równanie różniczkowe cząstkowe zostało sformułowane w połowie XVIII wieku przez [[Jean le Rond d'Alembert|J. D’Alamberta]]. Było to równanie – według dzisiejszej nomenklatury – typu hiperbolicznego i powstało w wyniku rozważań nad zagadnieniem struny drgającej. [[Leonhard Euler|L. Euler]] (1707–1783) sprecyzował warunki określajaceokreślające jednoznaczność rozwiązania tego [[Równanie falowe|równania]], tworząc początki teorii równań różniczkowych cząstkowych. PóżniejPóźniej, kierując się sugestiami natury fizycznej, [[Daniel Bernoulli|D. Bernulli]] przedstawił rozwiązanie struny drgającej w postaci [[Szereg trygonometryczny|szeregu trygonometrycznego]]. Metodę tę rozwinął [[Jean Baptiste Joseph Fourier|J. Fourier]] (1750-1830) tworząc początki teorii szeregów trygonometrycznych.
[[Augustin Louis Cauchy|A.L. Cauchy]] sformułował zagadnienie początkowe dla równań różniczkowych, zwane
dzisiaj [[Zagadnienie Cauchy'ego|zagadnieniem Cauchy’ego]].
Linia 21:
Badania zjawiska [[Przewodność cieplna|przewodnictwa cieplnego]] oraz [[Dyfuzja|dyfuzji]] gazów i cieczy doprowadziły natomiast do powstania klasy równań, które nazywamy dzisiaj ''równaniami parabolicznymi''.
 
Na przełomie XIX i XX wieku nastąpił bujny rozwój badań w zakresie teorii równań różniczkowych cząstkowych. Między innymi istotny wkład wnieśli tacy matematycy jak [[Bernhard Riemann|B. Riemann]], [[Henri Poincaré|H. Poincare]], [[Charles Émile Picard|E. Picard]] , [[Jacques Salomon Hadamard|J. Hadamard]], [[Édouard Goursat|E. Goursat]].
Z polskich matematyków wymienić należy [[Witold Pogorzelski|W. Pogorzelskiego]] oraz autora jednej z pierwszych monografii poświęconych równaniom różniczkowym cząstkowym - [[Mirosław Krzyżański|M. Krzyżańskiego]].
Jak widać równania różniczkowe cząstkowe zrodziły się w związku badaniami zagadnień [[fizyka|fizyki]] i chociaż obecnie zakres ich zastosowań znacznie się rozszerzył, znakomita część równań różniczkowych cząstkowych nosi nazwę od zjawisk, które pierwotnie opisywały.
opisywały.
 
Wiek XX przyniósł dalszy bujny rozwój teorii równań różniczkowych cząstkowych, związany z powstaniem i rozwojem