Stach Konwa: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m →Przywódca Kurpiów: drobne redakcyjne |
m drobne redakcyjne |
||
Linia 35:
== Upamiętnienie ==
[[Plik:Stach Konwa - Monument in Jednaczewo - Pomnik w Jednaczewie.jpg|thumb|190px|Pomnik w Jednaczewie koło Łomży (zdjęcie wykonane przed 1934 rokiem). Zniszczony w 1939 roku
Pierwszy pomnik poświęcony kurpiowskiemu bohaterowi został postawiony dzięki staraniom [[Adam Chętnik|Adama Chętnika]] na domniemanym grobie Konwy w lesie pod Jednaczewem (odsłonięcie 25 czerwca 1922). Podczas uroczystości odsłonięcia pomnika odbyła się msza święta pod przewodnictwem ks. Piotra Krysiaka, proboszcza parafii [[Kuzie (województwo podlaskie)|Kuzie]]. Następnie głos zabrał Adam Chętnik, a cała uroczystość zamieniła się w zgromadzenie patriotyczne<ref name=Suchowiecki>Adam Suchowiecki, ''Kurpie z Puszczy Zielonej. Kartki z dziejów'', Olsztyn 2010, s. 18.</ref>. W spotkaniu wzięły udział tłumy, nie tylko z samej Kurpiowszczyzny, ale i kilka osób z Mazur<ref>Małgorzata Kucharska, ''[http://mazowsze.hist.pl/article.php?id=12834 O Kurpiach na łamach „Płomyka” (1917-1939)]'', „Rocznik Mazowiecki”, T. 21, 2009, s. 123.</ref>.
Pomnik wykonany był z kilkusetletniej [[Barć|barci]], w której wyrzeźbiono postać [[Chrystus Frasobliwy|Chrystusa Frasobliwego]] i wycinanki kurpiowskie. Autorem projektu był Rudolf Macura, architekt z [[Ostrołęka|Ostrołęki]]<ref>Mirosław Grzyb, ''Mężny i bohaterski jak Stach Konwa'', „Kurpie”, nr 3, 2004, s. 18.</ref>. Pomnik zniszczyły wojska radzieckie w 1939 roku<ref name=Suchowiecki />. Jego replikę wykonaną w 1965 roku można oglądać w [[Skansen Kurpiowski|skansenie kurpiowskim]] w [[Nowogród (województwo podlaskie)|Nowogrodzie]]<ref>''[http://www.4lomza.pl/index.php?wiad=578 Skansen Kurpiowski im. Adama Chętnika w Nowogrodzie]''.</ref>. Na pomniku znajdował się napis<ref>Adam Chętnik, ''Kurpie'', Kraków 1924, s. 41.</ref>:
{{Cytat|Tu spoczywa bohater kurpiowski, Stach Konwa, zginął śmiercią chwalebną w r. 1733}}
Pomnik Stacha Konwy autorstwa Gerwazego Lórinczego postawiono na Placu Pocztowym w [[Łomża|Łomży]] z okazji 1000-lecia miasta, 29 czerwca 1958 roku<ref name=Warec>Tadeusz Warec, ''Stach Konwa – kurpiowski bohater Łomży'', [w:] ''Militarna Łomża. Kompendium'', oprac. Jerzy Rudnicki, Łomża 2003, s. 16.</ref><ref>''[http://www.lomza.pl/index.php?wiad=173 Pomnik Stacha Konwy]''.</ref>. W okresie [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] fakt, że statua na pomniku wygraża pięścią w kierunku wschodnim, odbierano jako wyraz sprzeciwu wobec dominacji [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]<ref>''[http://kurierplus.com/archiwum/?module=displaystory&story_id=2090&edition_id=108&format=html ...A Łomża jest perłą wśród miast]'', Kurier Plus, 15 lipca 2006.</ref>.
| |||