|
|przyczyna = dążenie Danii do przyłączenia księstw: [[Szlezwik]]u, [[Holsztyn]]u i [[Lauenburg/Elbe]]
|terytorium =
|strona1 = {{flagapaństwo|NiemcyDEU|1815}} [[Związek Niemiecki]]: <br /> • [[Plik:Flag of Prussia ({{państwo|Prusy|1803).gif|25px]] [[Królestwo Prus]] }}<br /> • {{flagapaństwo|AustriaAUT|1804}} [[Cesarstwo Austriackie]]
|strona2 = {{flagapaństwo|DaniaDNK}} [[Dania]]
|dowódca1 = [[Friedrich Graf von Wrangel]]
|dowódca2 = [[Christian Julius de Meza]] <br /> [[George Daniel Gerlach]] (od [[29 lutego]] [[1864]])
|siły1 = '''na początku wojny:''' <br /> 61 000 <br /> 154 działa <br /> '''późniejsze posiłki:''' <br /> 20 000 <br /> 64 działa
|siły2 = 38 000 <br /> ok. 100 dział
|straty1 = ok. 1 700 zabitych, rannych i wziętych do niewoli
|straty2 = ok. 1 570 zabitych, ok. 700 rannych i ok. 3 550 wziętych do niewoli
|commons = Category:Second Schleswig War
}}
{{Wojna duńska 1864 roku}}
'''Wojna duńska 1864 roku''', znana także (głównie w historiografii anglosaskiej) jako '''II wojna o Szlezwik''' lub '''wojna duńsko-pruska''' to konflikt między koalicją [[Cesarstwo AustriackieAustrii|Austrii]] i [[Królestwo Prus|Prus]] oraz [[Dania|Danią]], mający miejsce w [[1864]] roku.
== Geneza konfliktu ==
W połowie [[XIX wiek]]u monarcha duński władał, oprócz samej Danii, trzema położonymi na pograniczu księstwami: [[Szlezwik]]iem, [[Holsztyn]]em i [[SaksoniaKsięstwo Saksonii-LauenburgLauenburga|Saksonią-Lauenburg]], połączonymi z Danią [[unia personalna|unią personalną]]. Księstwa te (oprócz Szlezwiku) należały do [[Związek Niemiecki|Związku Niemieckiego]]. W roku [[1863]] król duński, [[Fryderyk VII]] rozpoczął starania o przyłączenie księstw do Danii. 16 listopada 1863 r. na tronie zastąpił go [[Chrystian IX]], który od razu musiał poradzić sobie z niezwykle trudną sytuacją.
W oczach pruskiej opinii publicznej sytuacja ta stanowiła naruszenie praw narodu niemieckiego. [[Otto von Bismarck|Bismarck]] zdecydował się na wystąpienie zbrojne, ale jedynie z Austrią, a nie siłami całego [[Związek Niemiecki|Związku Niemieckiego]]. Wskutek krótkowzroczności [[Franciszek Józef I|Franciszka Józefa]] Austria zmarnowała okazję na odbudowanie swojej pozycji w Związku Niemieckim przez samodzielne wystąpienie.
== Przebieg wojny ==
[[1 lutego]] [[1864]] roku wojska koalicyjne przekroczyły graniczną rzekę [[Eider]]. Na morzu Dania w marcu 1864 zastosowała blokadę morską pruskich portów, lecz po nierozstrzygniętej [[Bitwa pod Helgolandem (1864)|bitwie morskiej pod Helgolandem]] eskadry duńskiej z eskadrą austriacko-pruską 9 maja 1864, blokada została zakończona. Walki na lądzie trwały do [[30 września]] 1864 roku i zakończyły się klęską Danii.
== Konsekwencje ==
{{osobny artykuł|Traktat wiedeński (1864)}}
[[Otto von Bismarck|Bismarck]] doskonale zdawał sobie sprawę z możliwości, jakie daje jego polityce zakończony właśnie konflikt. Doprowadził do - teoretycznie uczciwego - podziału zajętych księstw, które poddano pod administrację obydwu biorących udział w konflikcie państw. W rezultacie [[Holsztyn]] uzyskała Austria, natomiast [[Szlezwik]] - Prusy. Do Prus włączono także Lauenburg/Elbe. Bismarck wymusił także na Austrii zgodę na przeniesienie bazy pruskiej marynarki wojennej z Gdańska[[Gdańsk]]a do [[Kilonia|Kilonii]] w Holsztynie, wybudowanie dwóch traktów strategicznych łączących Szlezwik z Lauenburg/Elbe oraz dostał zgodę na budowę umocnień w Holsztynie. Układ taki dawał Prusom odpowiednie zaplecze i zarazem doskonały pretekst do [[wojna prusko-austriacka|wojny z Austrią]], która miała wybuchnąć w niecałe dwa lata później. Ponadto niemiecka opinia publiczna odwróciła się od Austrii, gdyż w powszechnym mniemaniu obowiązkiem cesarza (jako głowy najważniejszego z państw [[Związek Niemiecki|Związku Niemieckiego]]) była obrona niezawisłości księstw. Z niesmakiem przyjęto więc potraktowanie przez [[Franciszek Józef I|Franciszka Józefa]] wojny jako okazji do poszerzenia obszaru swojego cesarstwa.
== Zobacz też ==
| 