Samoobrony kresowe: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (3) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q3646434
Pawski (dyskusja | edycje)
poprawa linków
Linia 8:
Były to oddziały o różnej liczebności, składające się z miejscowej ludności polskiej, których akcje to początkowo obrona przed bandami rabunkowymi i niemieckimi maruderami, a następnie wojskami bolszewickimi, prowadzącymi agitację komunistyczną na tych terenach i buntującymi chłopów. Samoobrony kresowe przeciwstawiały się także nacjonalizmowi litewskiemu roszczącemu pretensje do szerokiego pasa ziem Wileńszczyzny, a nawet Nowogródczyzny, co zagrażało odbudowaniu Polski w jej historycznym i etnicznym kształcie. Formacje Samoobrony często własnym sumptem wystawiali polscy ziemianie.
 
Głównymi ich ośrodkami były [[Wilno]], [[Mińsk]], [[Grodno]], [[Lida]] i [[Kowno]], a z mniejszych miejscowości [[Szczuczyn (Białoruśobwód grodzieński)|Szczuczyn]], [[Ejszyszki]], [[Oszmiana]], [[Wilejka]], [[Niemenczyn]], [[Świr (Białoruś)|Świr]], [[Poniewież]].
 
W dniu 20 listopada 1918 roku w [[Warszawa|Warszawie]] powstał [[Komitet Obrony Kresów Wschodnich]] mający na celu wsparcie dążeń Polaków na Wileńszczyźnie do połączenia z Macierzą.
Linia 23:
 
=== Inne Samoobrony polskie ===
Samoobrony polskie powstały także m.in. w [[Lida|Lidzie]], [[Szczuczyn (Białoruśobwód grodzieński)|Szczuczynie]] i [[Ejszyszki|Ejszyszkach]] i podlegały Samoobronom Wileńskiej i Grodzieńskiej. Ich organizatorami byli odpowiednio: W Lidzie - popdporucznik Wacław Szukiewicz, w Szczuczynie - porucznik kawalerii Bolesław Lisowski, w Ejszyszkach - podkapitan Kazimierz Ilcewicz.
 
Oddział por. Lisowskiego na swoim terenie likwidował wystąpienia bandyckie bolszewików, a nadto niejednokrotnie organizował dalekie wypady za [[Niemen]]. Z kolei "Samoobrona Lidzka" po opuszczeniu tych terenów przez Niemców, objęła władzę na terenach od Lidy po Szczuczyn i powołała Radę Narodową Ziemi Lidzkiej. Oddziały te na rozkaz dowództwa Samoobrony Wileńskiej pospieszyły z pomocą siłą polskim w Wilnie, co spowodowało, że Lida została szybko opanowana przez bolszewików (zastali oni w mieście jedynie polskie władze cywilne). Wacław Szukiewicz po otrzymaniu rozkazu o odwołaniu marszu na Wilno z powodu jego upadku, skierował się w region [[Powiat szczuczyński (województwo nowogródzkie)|powiatu szczuczyńskiego]] gdzie połączył się z Samoobroną por. Bolesława Lisowskiego. Oba oddziały 9 stycznia 1919 r. podjęły nieudany wypad na Lidę, 16 stycznia po konfrontacji zbrojnej z bolszewikami zginęło sześciu polskich żołnierzy a wielu zostało rannych<ref>Żołnierze Ci zostali pochowani w [[Szczuczyn (Białoruśobwód grodzieński)|Szczuczynie]] na miejscowym cmentarzu parafialnym, po uroczystej mszy żałobnej. Ich mogiła zachowała się do dnia dzisiejszego</ref>.
 
Oddziały Samoobrony ze Szczuczyna, Lidy i Ejszyszek połączyły się z oddziałem mjr. Władysława Dąbrowskiego, wspólnie przedzierały się na zachód za Niemen dokonując przy tym brawurowych zwycięstw z bolszewikami: m.in. 19 stycznia 1919 - rozbicie garnizonu w [[Różana (obwód brzeski)|Różanie]], 3 lutego 1919 - zwycięskie walki w rejonie [[Prużana|Prużany]], zdobycie miasta [[Baranowicze]], opanowanie fortecy w [[Brześć|Brześciu]].