Mahatman: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (17) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q1647997
Linia 1:
[[Plik:Gandhi writing 1942.jpg|right|thumb|230px|[[Mahatma Gandhi|Mohandas Karamchand Gandhi]] – Mahatma Gandhi ]]
 
'''Mahatma(n)''' ( [[pismo dewanagari|dewanagari]] महात्मा , [[transkrypcja (językoznawstwo)|transkrypcja]] ''mahātmā'' ) – ''Wielki Duch, Wielka [[Jaźń]]'', tytuł w [[sanskryt|sanskrycie]]. Używany jest w odniesieniu do wybitnych duchowych przywódców indyjskich, szczególnie jako postaci autorytetów moralnych<ref>{{cytuj książkę
Linia 8:
 
== Etymologia ==
Słowo ''mahatman'' jest połączeniem dwóch sanskryckich słów: ''maha'' (oznaczającego ''wielki'') i ''[[Atman]]'' (oznaczającego ''[[Dusza (religia)|duszę]]''). Sumaryczne znaczenie to ''posiadajacy wielkiego ducha, wielkoduszny, szlachetny, dostojny, wspaniały'' . Jego forma tematyczna (podstawowa dla słów sanskryckich, [[Rdzeń (językoznawstwo)|rdzeń]]) to ''mahatman'' , natomiast ''mahatma'' to wersja dla mianownika liczby pojedynczej <ref>{{cytuj książkę
|nazwisko= Herrmann |imię= Tadeusz |autor link= |nazwisko2= Jurewicz |imię2= Joanna |autor link2= |nazwisko3= Koc|imię3= Bogusław Jan |autor link3= |nazwisko4= Ługowski |imię4= Andrzej |autor link4= |inni= |tytuł= Mały słownik klasycznej myśli indyjskiej
|url= |wydanie= 1 |wydawca= [[Wydawnictwo Naukowe Semper]]|miejsce= Warszawa|rok= 1992
Linia 15:
 
== Konstrukcje ==
Tytuł mahatma spotyka się też w wersji rozbudowanej o partykułę honoryfikatywną [[Dźi (tytuł)|dźi]] do postaci '''mahatmadźi''' <ref>
{{cytuj książkę
|nazwisko= Margul|imię= Tadeusz|autor= |autor link= |inni=
Linia 22:
|strony= 102,104|rozdział=
|seria= |id = |isbn= |oclc= |doi= |cytat= }} </ref>. W takiej konstrukcji zazwyczaj opuszcza się imiona własne podmiotu.
Zwrotem w takiej formie zwracano się np. do M.K. Gandhiego <ref> {{cytuj książkę
|autor=Durga Das|autor link= |inni= Wstęp [[Zakir Hussain (polityk)|Zakir Hussain]] |tytuł= Indie. Od Cruzona do Nehru i później
|url=|wydanie= 1|wydawca= India EU Council|miejsce= Warszawa|rok= 2009
|strony= 109 |rozdział= II.4. Triumf i odwrót Gandhiego
Linia 29:
 
== Wyzwolenie mahatmy ==
W hinduizmie istnieje przekonanie, iż człowiek będący mahatmą osiągnie [[wyzwolenie w hinduizmie|wyzwolenie]] w momencie śmierci ciała fizycznego, następuje wtedy połączenie jego energii życiowej z [[Jaźń w filozofii indyjskiej|Jaźnią]] <ref>
{{cytuj książkę
|autor link= |inni= |tytuł= Sri Ramana Gita. The Teachings of Bhagavan Sri Ramana Maharshi
Linia 36:
|strony= 183-184|rozdział= 14:6
|adres rozdziału= |id = |isbn= 81-88018-17-1|oclc= |doi= |cytat= |język = |data dostępu = }} </ref>.
Komentując rodzaje wyzwolenia [[Ramana Maharishi]] objaśnia, iż nie ma różnic w jakości doświadczenia tego, który odszedł do [[brahmaloka|brahmaloki]] i tam osiągnął wyzwolenie, oraz mahatmy ( wyzwolonego w chwili śmierci ) i [[dźiwanmukta|dźiwanmukty]] ( wyzwolonego za życia ) <ref>
{{cytuj książkę
|autor link= |inni= |tytuł= Sri Ramana Gita. The Teachings of Bhagavan Sri Ramana Maharshi
Linia 45:
 
== Przykłady użycia ==
* Taki przydomek posiadał Mohandas Karamchand [[Mahatma Gandhi|Gandhi]]. Jedna z pierwszych osób, która zaczęła go tak tytułować to [[Rabindranath Tagore]] (którego Gandhi jako pierwszy nazwał [[Gurudew]]) <ref> {{cytuj książkę
|nazwisko= Grabowska |imię= Barbara|autor= |autor link=
|nazwisko2= Śliwczyńska|imię2= Bożena|autor2= |autor link2=
Linia 52:
|wydanie= 1|wydawca= [[Wydawnictwo Akademickie DIALOG]]|miejsce= Warszawa|rok= 1999
|strony= 93|rozdział= 5.1|seria= Teatr Orientu
|id = |isbn= 83-88238-19-1|oclc= |doi= |cytat= }}</ref>. Z czasem Gandhi przyznał, że tytuł mahatmy wielokrotnie sprawiał mu głęboki ból i nigdy nie był dla niego przyjemny <ref>
{{cytuj książkę
|nazwisko= Chociłowski|imię= Jerzy|autor link= |inni= |tytuł= Indyjska szarada|url=
Linia 59:
|seria= Z reporterskich wędrówek|id = |isbn= |oclc= |doi= |cytat= |data dostępu = }} </ref> .
 
* Mahatma Arja Bhikszu - nauczyciel z ruch [[Arja Samadź]] <ref>
{{cytuj książkę
|inni= Donald S.Lopez Jr (red.)|tytuł= Praktyki religijne w Indiach
Linia 66:
|id = |isbn= 83-88238-68-X|oclc= |doi= |cytat= }} </ref>
 
* Mahatma Hans Raj - (1864- 1938) , działacz Arja Samadź <ref> {{cytuj książkę
|autor=Durga Das|autor link= |inni= Wstęp [[Zakir Hussain (polityk)|Zakir Hussain]]
|tytuł= Indie. Od Curzona do Nehru i później|url=|wydanie= 1|wydawca= India EU Council
|miejsce= Warszawa|rok= 2009|strony= 33|rozdział=