Kościół artykularny w Svätym Krížu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków
MBi (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 30:
'''Kościół artykularny w Świętym Krzyżu''' – drewniana [[świątynia]] [[ewangelicy|ewangelicka]], znajdująca się w miejscowości [[Svätý Kríž]] (Święty Krzyż), na [[Słowacja|Słowacji]], w rejonie historycznym [[Liptów]]. Jest to jeden z największych tego typu kościołów w Europie.
 
Pierwszy drewniany [[kościoły artykularne|kościół artykularny]] stanął w nieistniejącej obecnie wiosce [[Paludza]] w [[1693]]. Nie wiadomo jak wyglądał, ale w [[1774]] znacząco go przebudowano i taki jest do dziś. Autorem przebudowy był mistrz ciesielski Joseph Lang, który mimo braku umiejętności pisania i czytania, poradził sobie z tym zadaniem w ciągu ośmiu miesięcy. W [[1781]] przed kościołem dobudowano częściowo murowaną [[dzwonnica|dzwonnicę]] (był to już okres większej tolerancji religijnej w państwie [[Habsburgowie|Habsburgów]]). Stare [[dzwon (instrument)|dzwony]] zostały zarekwirowane na cele wojenne podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]] – dzisiejsze odlano w latach [[1921]]–[[1922]]. Nazwano je Wiara, Nadzieja i Miłość.
 
We wnętrzu ona kształcieplanie krzyża, mogącym pomieścić cztery tysiące wiernych, najcenniejszym obiektem jest [[barok]]owy [[ołtarz]] główny, pochodzący jeszcze ze starej świątyni. Ołtarz oraz [[ambona (architektura)|kazalnica]] pochodząca z tego samego okresu są dziełem Jana Lercha z [[Kieżmark]]u. [[Organy]] powstały w [[1754]] – zostały wykonane w pracowni Martina Podkonickiego, zrekonstruowano je w latach 80. XX wieku. Dwupiętrowa galeria[[empora]] dla wiernych zdobiona jest ornamentami, wizerunkami świętych i motywami biblijnymi. Na południowej ścianie znajdują się obrazy przedstawiające [[Marcin Luter|Marcina Lutra]] oraz [[Filip Melanchton|Filipa Melanchtona]]. Innym zabytkowym obiektem jest tablica rodzinna dawnych patronów kościoła, rodziny PlattyPláttych.
 
W [[1963]] kościół ogłoszono pamiątką kulturalnąkultury, a w [[1995]] narodową pamiątką kulturalnąkultury. W latach [[1974]]–[[1982]] nastąpiła spektakularna akcja przeniesienia kościoła na dzisiejsze miejsce, ponieważ wioska Paludza miała zostać zalana wodami zalewu [[Liptovská Mara]] (choć samo miejsce, gdzie stał kościół zalane nie zostało). świątynięŚwiątynię rozebrano i zrekonstruowano w nowym miejscu (w dawnym ustawiono pamiątkową tablicę).
 
W dawnym kościele istniały jeszcze podziemia, gdzie znajdowało się pięć grobowców – pochowano w nich ludzi zasłużonych dla miejscowej wspólnoty religijnej.