Wyspa Wielkanocna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Znacznik: usuwanie dużej ilości tekstu (filtr nadużyć)
Linia 35:
Na wyspie znaleziono drewniane tabliczki pokryte pismem, zwanym ''[[rongorongo]]'', które nie zostało odczytane.
 
Seima
== Geografia ==
hhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhggggggggggggggggggggggggggggsdddddddddddddddddddddddddddddrefasdfsdfsafsdfsafsdafasdf
[[Plik:Osterinsel Krater-Rano Kao.jpg|thumb|200px|Krater [[Rano Kau]] w Parku Narodowym Rapa Nui]]
Wyspa Wielkanocna należy do najbardziej izolowanych miejsc na [[Ziemia|Ziemi]]. Znajduje się na [[Pacyfik]]u, ponad 2000 km od wyspy [[Pitcairn (wyspa)|Pitcairn]] i ok. 3600 km od wybrzeży [[Chile]]. Obszar ''Rapa Nui'' wynosi 163,6 km<sup>2</sup>. Jej długość to ok. 15 km, a szerokość ok. 20 km.
 
Wyspa jest pochodzenia [[wulkan]]icznego i uformowały ją pomiędzy 750 000 a 100 000 lat temu cztery główne wulkany: [[Rano Kau]] (przy którym znajduje się dawne centrum pałacowo-ceremonialne), [[Rano Raraku]] (z kamieniołomem, w którym powstawały [[moai]]), Puakatike na [[Półwysep Poike|Półwyspie Poike]] oraz [[Terevaka]] (najmłodszy z wulkanów, będący jednocześnie najwyższym wzniesieniem Rapa Nui - 507 m n.p.m.). Z uwagi na swoje [[geologia|geologiczne]] pochodzenie wyspa jest zbudowana ze skał [[tuf]]owych, w których powstało wiele [[Jaskinia|jaskiń]] (do najbardziej znanych należą: [[Ana Te Pahu]] i [[Ana Kai Tangata]]). Tego samego pochodzenia geologicznego co Wyspa Wielkanocna są także sąsiednie wyspy: [[Motu Nui]] i [[Motu Iti (Wyspa Wielkanocna)|Motu Iti]] oraz skała pomiędzy nimi a Rapa Nui - ''Motu Kao Kao''.
 
[[Klimat]] Wyspy Wielkanocnej stanowi odmiana morska klimatu [[klimat podzwrotnikowy|podzwrotnikowego]]. Do najcieplejszych miesięcy należy [[luty]], a pora chłodna to okres od [[Lipiec|lipca]] do [[Sierpień|sierpnia]], przy czym najbardziej deszczowy jest [[kwiecień]].
=== Park Narodowy Rapa Nui ===
{{UNESCO infobox
| nazwa = Park Narodowy Rapa Nui
| grafika = Moai Rano raraku.jpg
| kraj = {{państwo|CHL}}
| typ = kulturalny
| kryterium = I, III, V
| ID =
| region = Ameryka Łacińska, Polinezja
| rok = 1995
| sesja = 19
| zmiany =
| zagrożenie =
| link =
| commons =
}}
Obszar 71.3 km² (ok. 45% powierzchni wyspy) objęty jest ochroną w ramach '''Parku Narodowego Rapa Nui''' (''Parque Nacional Rapa Nui''). Park utworzono w [[1935]] roku, a w [[1996]] roku został on wraz ze znajdującymi się na jego terenie ''[[moai]]'' wpisany na [[lista światowego dziedzictwa UNESCO|listę światowego dziedzictwa]] [[UNESCO]].
 
Teren ''Parku'' dzieli się na siedem sekcji: ''[[Rano Kau]]'', ''[[Puna Pau]]'', ''[[Rano Raraku]]'', ''[[Anakena]]'', ''[[Ahu Akivi]]'', ''Wybrzeże Północne'' (''Costa Norte'') i [[Hanga Roa]] (obszar miejski na Rapa Nui).
 
== Gospodarka ==