Kirasjerzy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę 26 linków interwiki do Wikidata, znajdziesz je teraz w zasobie d:q44865
Linia 6:
Jazda tego typu powstała w drugiej połowie [[XVI wiek|XVI]] w. z przekształcenia w nią ciężkozbrojnej [[kopijnicy|jazdy kopijniczej]], choć nowożytnych kirasjerów poprzedzali w starożytności macedońscy [[Hetajrowie|''hetairoi'']] o zbliżonym przeznaczeniu bojowym i rynsztunku, co ich spadkobiercy. Jednostka ta oznaczała nowe stadium rozwoju europejskiej ciężkiej jazdy. Pancerz używany przez tych jeźdźców był znacznie lżejszy, zapewniając większą szybkość i zwinność. Znaczną uwagę poświęcano technikom jeździeckim. Kirasjerzy potrafili zadawać potężne, śmiercionośne uderzenia zarówno nieprzyjacielskiej konnicy, jak i piechocie.
 
W [[XVI wiek]]u i w początku [[XVII wiek]]u kirasjerzy walczyli ogniem z konia, stosując tzw. [[karakol]]. Dopiero w [[wojna trzydziestoletnia|wojnie trzydziestoletniej]] mający doświadczenie w [[I Rzeczpospolita|polskiej]] armii [[Gottfried Heinrich von Pappenheim]] i wzorujący się na nim [[Octavio Piccolomini]] używali kirasjerów do szarż cwałem na białą broń. Odtąd kirasjerzy atakowali w zwartym szyku, galopem z odległości 1800-700 kroków. Do przełamywania linii nieprzyjaciela używali [[pałaszPałasz (broń)|pałaszy]]y, podczas gdy pistolety stanowiły broń rezerwową. Generał von Marvitz zapisał kiedyś: "Ta formacja przełamie wszystko, co jej stanie na drodze. Połowa z nich padnie pod kulami wroga lub wpadnie w okopy, a setki skręcą sobie kark. Ale oni się nie zatrzymają (a co dopiero mówić o zawróceniu), ponieważ przy całym tym zamęcie i łoskocie powodowanym przez setki koni rwących w zwartym szyku nawet najlepszy jeździec nie byłby w stanie kierować swoim wierzchowcem - są po prostu skazani na to, by się przebić.A nawet jeśli któryś z nich okiełzna konia i odzyska panowanie nad nim, niech lepiej zapomni o zatrzymywaniu się, bo zostałby powalony i stratowany przez gnających za nim. Nie ma zatem cienia wątpliwości, że po rozpoczęciu szarży może się ona zakończyć wyłącznie przełamaniem linii wroga lub śmiercią całego oddziału."
 
Obok typowych kirasjerów w XVII wieku występowali tzw. półkirasjerzy, używający lżejszych zbroi i walczący przy użyciu [[arkebuz]]ów. Stanowili oni specyficzny rodzaj jazdy, pośredni między kirasjerami i [[arkebuzerArkebuzeria|arkebuzerami]]ami.
 
Od połowy [[XIX wiek]]u była to normalna jazda liniowa, która gdzieniegdzie zachowała nazwę kirasjerów. We [[Francja|Francji]] kirasjerzy przetrwali do [[1914]] r.
 
We [[Włochy|Włoszech]] do chwili obecnej istnieje jeden pułk kirasjerów (''Reggimento Corazzieri''). Należy on do [[CarabinieriKorpus Karabinierów|''Arma dei Carabinieri'']] i pełni funkcję gwardii honorowej prezydenta Włoch.
 
== Uzbrojenie i wyposażenie ==
Linia 19:
Czasami kirasjerzy nosili [[Hełm kirasjerski|stalowe, otwarte hełmy]] w kształcie kasku, nawiązujące do hełmów hellenistycznych Greków i Rzymian. Posiadał otok z czarnego niedźwiedziego futra, ozdobiony był nadgrzebieniem z końskiego czarnego włosia i piórem pąsowym na lewym boku.
 
Na jego uzbrojenie składały się [[Pałasz (broń)|pałasz]] (lub [[szpada]]), para [[pistolet]]ów i krótka kawaleryjska [[skałkówka]] lub [[Karabinek (broń)|karabinek]].
 
Umundurowanie kirasjera obejmowało zamszową kryzę, mundur, skórzane spodnie i buty z cholewami.