Konflikt o Wyspy Senkaku: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Beau.bot (dyskusja | edycje)
m Sprawdzanie nowych stron: {{kategoria}}
Linia 1:
'''Konflikt pomiędzyo Wyspy Senkaku''' - spór graniczny między [[Japonia|Japonią]] a [[ChinamiChińska Republika Ludowa|Chińską Republiką Ludową]] o [[Wyspy Senkaku]] na [[Morze Wschodniochińskie|Morzu Wschodniochińskim,]]. sięgaSięga lat 601960., XXw wieku.2013 Wybuchłuległ zaognieniu w związku z prawdopodobieństwem istnienia w tamtych rejonach złóż ropy naftowej i sprzedażą wysp przez prywatnych właścicieli rządowi japońskiemu.
{{kategoria}}
== Konflikt o Wyspy Senkaku ==
 
# ==Tło ==
Konflikt pomiędzy [[Japonią]] a [[Chinami]] o [[Wyspy Senkaku]] na Morzu Wschodniochińskim, sięga lat 60. XX wieku. Wybuchł w związku z prawdopodobieństwem istnienia w tamtych rejonach złóż ropy naftowej.
Spór toczy się od 1970 roku, gdy rząd chińskiChRL i [[Republika Chińska|władze tajwańskie]] zaczęły wysnuwać tezy o swojej zwierzchności Senkaku, co miało miejsce po badaniach przeprowadzonych przez agencję [[ONZ]] jesienią 1968 roku. Wskazywały one na możliwość istnienia zasobów ropy naftowej na [[Morze Wschodniochińskie|Morzu Wschodniochińskim]], w obszarze Wysp Senkaku.
#
# Tło
# Przynależność Wysp
# Strony konfliktu
# Sytuacja wewnętrzna Japonii
# Stanowisko rządu Japonii w sprawie Wysp
# Sytuacja wewnętrzna Chin
# Stanowisko rządu Chin w sprawie Wysp
# Kwestia Tajwanu
# Przebieg konfliktu
# Zaognienie sporu
# Protesty
# Zakup wysp przez Japonię
# Reakcja Chin
# Obecna sytuacja
#
=== '''Tło''' ===
 
# ==Przynależność Wysp==
Spór toczy się od 1970 roku, gdy rząd chiński i władze tajwańskie zaczęły wysnuwać tezy o swojej zwierzchności Senkaku, co miało miejsce po badaniach przeprowadzonych przez agencję ONZ jesienią 1968 roku. Wskazywały one na możliwość istnienia zasobów ropy naftowej na [[Morzu Wschodniochińskim]], w obszarze Wysp Senkaku.
Japonia zaanektowała je w 1895 roku i włączyła do [[prefektury Okinawa]]. Po II Wojnie Światowej nad wyspami kontrolę objęły Stany Zjednoczone Ameryki zgodnie z [[traktat z San Francisco|traktatem pokojowym z San Francisco]] z 1951 roku. Wyspy zostały umieszczone pod administracją USA jako część Nansei Shoto Islands.
 
Wraz z wejściem w życie w 1972 r. umowy między Japonią i Stanami Zjednoczonymi Ameryki dotyczącej [[Wysp Riukiu]] i Daito (the Okinawa Reversion Agrement), administracyjne prawo do Wysp Senkaku zostało przywrócone Japonii. Zostało to jasno wyrażone w oświadczeniu wydanym przez Sekretarza Stanu DullesDullesa na Konferencji Pokojowej w San Francisco i we wspólnym komunikacie japońskiego premiera [[Kishi]] i prezydenta USA [[Dwight Eisenhower|Eisenhowera]].
==== '''Przynależność Wysp''' ====
 
Japonia zaanektowała je w 1895 roku i włączyła do [[prefektury Okinawa]]. Po II Wojnie Światowej nad wyspami kontrolę objęły Stany Zjednoczone Ameryki zgodnie z [[traktatem pokojowym z San Francisco]] z 1951 roku. Wyspy zostały umieszczone pod administracją USA jako część Nansei Shoto Islands.
 
Wraz z wejściem w życie w 1972 r. umowy między Japonią i Stanami Zjednoczonymi Ameryki dotyczącej [[Wysp Riukiu]] i Daito (the Okinawa Reversion Agrement), administracyjne prawo do Wysp Senkaku zostało przywrócone Japonii. Zostało to jasno wyrażone w oświadczeniu wydanym przez Sekretarza Stanu Dulles na Konferencji Pokojowej w San Francisco i we wspólnym komunikacie japońskiego premiera [[Kishi]] i prezydenta USA [[Eisenhowera]].
 
W latach siedemdziesiątych dwudziestego wieku, syn Kogi Tatsushirō Zenji Koga, oraz jego żona Hanako sprzedali cztery wyspy rodzinie Kurihama z prefektury Saitama. Kunioki Kurihara posiadał Uotsuri, Kita-Kojima, i Minami-Kojima
 
=== '''Strony konfliktu''' ===
 
==== Sytuacja wewnętrzna Japonii ====
 
16.12.2012 roku w Japonii odbyły się przedterminowe wybory do niższej izby parlamentu. Poprzedzone były widoczną rywalizacją na scenie politycznej Japonii. Prawicowi i konserwatywni politycy wykorzystywali spór o Wyspy Senkaku jako narzędzia gry w polityce wewnętrznej, oskarżając ówczesny rząd o nieprawidłowości w prowadzeniu polityki zagranicznej i gospodarczej, co argumentowali koniecznością uświadamiania Pekinu o swoich dobrych zamiarach. Mimo wysiłków Chiny nadal podchodziły sceptycznie do sprawy.
 
==== '''Stanowisko rządu Japonii w sprawie Wysp''' ====
 
Nie ma wątpliwości, że Wyspy Senkaku są wyraźnie nieodłączną częścią terytorium Japonii, w świetle faktów historycznych i na podstawie prawa międzynarodowego. Japonia utrzymuje, że wyspy zostały włączone do prefektury Okinawa po przeprowadzeniu gruntownych badań w 1885, podczas gdy dokonano ustaleń, że wyspy te nie tylko były niezamieszkane, ale również nie wykazano śladów poddania ich kontroli jakiegokolwiek państwa, w tym Chin. Żaden z argumentów, które wysuwał chiński rząd lub władze tajwańskie, ponoć przedstawiane jako przyczyny historyczne, geograficzne i geologiczne (Chiny utrzymują, że w przeszłości były właścicielem Senkaku, na podstawie wielu dokumentów historycznych i map istniejących w Chinach) nie jest ważnym dowodem w sprawie. Zgodnie z prawem międzynarodowym, na przykład, odkrycie wyspy lub bliskość geograficzna nie stają się wystarczającą przyczyną aneksji terytorialnej. Jednak zawartość tych dokumentów, stanowi niewystarczający dowód, w sprawie potwierdzenia stanowiska Chin.
 
==== '''Sytuacja wewnętrzna Chin''' ====
 
Chiny stają się mocarstwem gospodarczym, jak również chcą osiągnąć status potęgi militarnej i politycznej, dlatego też czują się znacznie mocniejsze i są w stanie reagować na wszelkie problemy bardziej zdecydowanie.
 
W marcu 2013 miało dojść do zmian formalnych na stanowisku prezydenta i premiera Chin w związku czym temperatura na chińskiej scenie politycznej zdecydowanie się podniosła. Ówcześni i nadchodzący liderzy pragnęli ukazać swoje wysiłki co do obrony najważniejszych interesów narodowych.
 
==== '''Stanowisko rządu Chin w sprawie Wysp''' ====
 
Chiński rząd twierdzi, że Wyspy Senkaku nie były [[terra nullius]], jak twierdzi Japonia, ale że były nieodłączną częścią terytorium Chin od czasów starożytnych, że zostały odkryte, nazwane i wykorzystywane przez obywateli chińskich, zanim ktokolwiek inny tam trafił. Co więcej, według dokumentów historycznych, mieli tam żyć chińscy rybacy którzy zajmowali się połowem i innymi produktywnymi działaniami w tym obszarze, a także, ludzie wzdłuż wybrzeża południowo-wschodniej Chin używający wyspy Uotsuri jako latarni nawigacyjnej. Również twierdzi się, że w czasach [[dynastii Ming]], wyspy zostały już odkryte i uznane przez wysłanników cesarskich Chin za przynależne do Tajwanu, który był wliczony w strefie morskiej Chin jako punkt obronny.
 
==== '''Kwestia Tajwanu''' ====
Tajwan uznawany jest za stronę konfliktu, ale nie jest uznawany za państwo. Prezydent Tajwanu [[Ma Ying-jeou]] wysunął propozycję pięciopunktowej inicjatywy pokojowej na Morzu Wschodniochińskim, która nie spotkała się z pozytywnempozytywnym odzewem zarówno ze strony Chin jak i Japonii.
 
#== StronyPrzebieg konfliktu==
Tajwan uznawany jest za stronę konfliktu, ale nie jest uznawany za państwo.
# ===Zaognienie sporu===
Informacja z kwietnia 2012 roku o planach gubernatora Tokio [[Shintaro Ishihary]] co do zakupu trzech spornych wysp z rąk prywatnych wywołała falę niepokoju zarówno wśród Chińczyków jak i Japończyków. Gubernator uważany jest za postać mocno kontrowersyjną, często wypowiadającą się w mocno antychiński sposób. Jeżeli transakcja doszłaby do skutku mogłaby zdecydowanie zagrozić pozycji międzynarodowej Japonii. Rząd centralny na początku odnosił się neutralnie co do zaistniałej sytuacji, ale Chiny i Tajwan podniosły zdecydowany sprzeciw.
 
# ===Protesty ===
Prezydent Tajwanu [[Ma Ying-jeou]] wysunął propozycję pięciopunktowej inicjatywy pokojowej na Morzu Wschodniochińskim, która nie spotkała się z pozytywnem odzewem zarówno ze strony Chin jak i Japonii.
W połowie sierpnia na wyspach pojawił się Komitet Akcji na rzecz Obrony Wysp Diaoyu z [[HongkonguHong Kong]]u w reakcji na chęć wykupu wysp przez Ishiharę. Jednak zostali złapani przez ochronę wybrzeża i deportowani do Chin, tylko kilku z nich udało się dopłynąć do wysp. Trzy dni później przybyli tam również japońscy aktywiści z flagami, wśród, których pojawili się także politycy.
 
===Zakup Przebiegwysp konfliktuprzez Japonię===
W odpowiedzi na deklarację Ishihary rząd Japonii postanowił sam wykupić wyspy. Miało to na celu utrzymanie spokoju i stabilności wokół Wysp Senkaku, a także chciano w ten sposób uspokoić Pekin, że wyspy nie dostaną się w ręce ekstremisty, nie będą wykorzystywane do celów wojskowych, a transfer nie jest niczym więcej niż powrotem własności od osoby prywatnej do rządu. 8 września właściciel wyspy podjął decyzję co do sprzedaży wysp, wybór padł na rząd Japonii.
 
# ===Reakcja Chin===
==== '''Zaognienie sporu''' ====
W Chinach można było zaobserwować gwałtowne demonstracje anty-japońskie, które odbyły się w różnych częściach kraju. Rzucano kamieniami i gruzem w japońskich wysłanników dyplomatycznych, fizycznie raniono japońskich obywateli, używano nawet ognia. Japonia głosiła, że niezależnie od powodów, akty przemocy nie mogą być tolerowane, a wszelkie niezadowolenie wynikające z różnicy poglądów musi być wyrażane w sposób pokojowy. Tokio wezwało rząd Chińskichiński do zapewnienia bezpieczeństwa japońskim obywatelom i interesom oraz do zrekompensowania szkód.
 
Informacja z kwietnia 2012 roku o planach gubernatora Tokio [[Shintaro Ishihary]] co do zakupu trzech spornych wysp z rąk prywatnych wywołała falę niepokoju zarówno wśród Chińczyków jak i Japończyków. Gubernator uważany jest za postać mocno kontrowersyjną, często wypowiadającą się w mocno antychiński sposób.
 
Jeżeli transakcja doszłaby do skutku mogłaby zdecydowanie zagrozić pozycji międzynarodowej Japonii. Rząd centralny na początku odnosił się neutralnie co do zaistniałej sytuacji, ale Chiny i Tajwan podniosły zdecydowany sprzeciw.
 
==== '''Protesty''' ====
 
W połowie sierpnia na wyspach pojawił się Komitet Akcji na rzecz Obrony Wysp Diaoyu z [[Hongkongu]] w reakcji na chęć wykupu wysp przez Ishiharę. Jednak zostali złapani przez ochronę wybrzeża i deportowani do Chin, tylko kilku z nich udało się dopłynąć do wysp. Trzy dni później przybyli tam również japońscy aktywiści z flagami, wśród, których pojawili się także politycy.
 
==== '''Zakup wysp przez Japonię''' ====
 
W odpowiedzi na deklarację Ishihary rząd Japonii postanowił sam wykupić wyspy. Miało to na celu utrzymanie spokoju i stabilności wokół Wysp Senkaku, a także chciano w ten sposób uspokoić Pekin, że wyspy nie dostaną się w ręce ekstremisty, nie będą wykorzystywane do celów wojskowych, a transfer nie jest niczym więcej niż powrotem własności od osoby prywatnej do rządu.
 
8 września właściciel wyspy podjął decyzję co do sprzedaży wysp, wybór padł na rząd Japonii.
 
==== '''Reakcja Chin''' ====
 
W Chinach można było zaobserwować gwałtowne demonstracje anty-japońskie, które odbyły się w różnych częściach kraju. Rzucano kamieniami i gruzem w japońskich wysłanników dyplomatycznych, fizycznie raniono japońskich obywateli, używano nawet ognia. Japonia głosiła, że niezależnie od powodów, akty przemocy nie mogą być tolerowane, a wszelkie niezadowolenie wynikające z różnicy poglądów musi być wyrażane w sposób pokojowy. Tokio wezwało rząd Chiński do zapewnienia bezpieczeństwa japońskim obywatelom i interesom oraz do zrekompensowania szkód.
 
==== '''Obecna sytuacja''' ====
 
===Sytuacja w 2013===
W styczniu 2013 Chiny ogłosiły chęć przeprowadzenia badań geograficznych na wyspach, które mają być częścią programu sporządzania map chińskich wysp. Celem programu jest ochrona ich morskich praw i interesów.
 
Linia 89 ⟶ 52:
W kwietniu premier Japonii Shinzo Abe zagroził użyciem siły w razie gdyby chińskie okręty ponowie pojawiły w okolicy wysp.
 
27 maja podczas wizyty premiera Indii [[Manmohan Singh|Manmohana Singha]] w Japonii państwa podjęły decyzję o stworzeniu „przewagi strategicznej” wobec Chin, osobno nie mając wystarczających środków na uregulowanie kwestii spornych.
 
==== '''Bibliografia''' ====
 
==== '''Bibliografia''' ====
* Q&A on the Senkaku Islands. mofa.go.jp, [dostęp 25 maja 2013].
* Centrum Studiów Polska-Azja. polska-azja.pl
Linia 98 ⟶ 60:
* Adam Szaga: Małe wyspy, duży kłopot – historia sporu o Senkaku. notabene.org.pl, 10 września 2012. [dostęp 25 maja 2013].
* FORSAL Giełda Waluty Finanse. Forsal.pl
2* Spór chińsko-japoński o wyspy Diaoyu/Senkaku Biuletyn PISM
_____________________________________________________
<sup>1* Spór chińsko-japoński o wyspy Diaoyu/Senkaku Biuletyn PISM
4* Małe wyspy, duży kłopot – historia sporu o Senkaku Przegląd Spraw Międzynarodowych NOTABENE
2 Spór chińsko-japoński o wyspy Diaoyu/Senkaku Biuletyn PISM
3* Małe wyspy, duży kłopot – historia sporu o Senkaku Przegląd Spraw Międzynarodowych NOTABENE
5* forsal.pl
4 Małe wyspy, duży kłopot – historia sporu o Senkaku Przegląd Spraw Międzynarodowych NOTABENE
6 *polska-azja.pl
5 forsal.pl
 
6 polska-azja.pl
 
</sup>
[[Kategoria:Polityka zagraniczna Chin]]
[[Kategoria:Polityka zagraniczna Japonii]]
[[Kategoria:Polityka Tajwanu]]