Bark (żaglowiec): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Znane barki historyczne: Poprawka literówki
Kenraiz (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne - usuwam nieuźródłowione treści obecne w artykułach o statkach
Linia 2:
[[Plik:Barkskibs staende rigning2.png|thumb|300px|[[takielunek]] trzymasztowego barku]]
[[Plik:Alex von Humboldt (ship).jpg|300px|thumb|[[STS Alexander von Humboldt|Alexander von Humboldt]]]]
[[Plik:Endeavour replica in Cooktown harbour.jpg|thumb|300px|right|[[Replika (duplikat)|replika]] HM Bark ''[[Endeavour (statek)|Endeavour]]'' w [[Cooktown]], [[2003]]<br />"bliźniaczy" statek [[General Carleton]]]]
[[Plik:Otago bark 1869.jpg|thumb|right|300px|bark ''[[Otago (bark)|Otago]]'' - [[drobnicowiec]], który prowadził [[Joseph Conrad]] (Józef Korzeniowski) jako kapitan w latach [[1888]]-[[1889]] - ilustracja z I wydania (ang.) "The Mirror of the sea" (1906) (pol: "Zwierciadło morza") sporządzony według wskazówek autora<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.nzgeographic.co.nz/articles.php?ID=155| tytuł = Joseph Conrad's ship | data dostępu = 2010-05-25| autor = Charles Clark| opublikowany = [http://www.nzgeographic.co.nz/ New Zealand Geographic]| praca = | data = | język = en}}</ref>]]
[[Plik:Otago (ship, 1869) - SLV H91.108-2780.jpg|thumb|300px|bark ''Otago'', który prowadził Joseph Conrad, data nieokreślona]]
{{wikisłownik|bark}}
 
'''Bark''' – [[żaglowiec]] co najmniej trzymasztowy (rzadziej z większą liczbą masztów), niosący na wszystkich [[maszt (żeglarstwo)|masztach]]ach (prócz ostatniego) [[ożaglowanie]] [[ożaglowanie rejowe|rejowe]], a na ostatnim [[ożaglowanie skośne]] [[ożaglowanie gaflowe|gaflowe]] lub (rzadziej) [[ożaglowanie bermudzkie|bermudzkie]].
 
W przypadku jednostki trzymasztowej, maszty nazywa się kolejno: [[fokmaszt]], [[grotmaszt]], [[bezanmasztbezan]]maszt. Jeśli masztów jest więcej to grotmaszty są numerowane: pierwszy, drugi...
 
W [[XIX wiek]]u barki były bardzo rozpowszechnione wśród statków [[wielorybnictwo|wielorybniczych]]. Jednak złota era tego typu jednostek to przełom XIX i [[XX wiek]]u, kiedy używano ich zarówno jako statków towarowych, jak i szkolnych. Wiele jednostek było nawet specjalnie konstruowanych w tym drugim celu. Barki były wtedy jednymi z największych żaglowców, jakie budowano kiedykolwiek na świecie, a długość ich kadłubów nierzadko przekraczała 100 metrów. Posiadały dodatkowo napęd śrubowy, jednak ich głównym napędem były nadal żagle, pomimo że na wodzie panował już wiek pary. Posiadały również znacznie zautomatyzowaną obsługę w porównaniu do jednostek budowanych jeszcze nie tak dawno przed nimi. Obsługa olbrzymich żagli odbywała się za pomocą [[winda parowa|wind parowych]], co znacznie zmniejszało ilość potrzebnej załogi. Były więc jednostkami bardzo nowoczesnymi i jednocześnie, paradoksalnie, z powodu żagli były jednostkami z bezpowrotnie mijającej epoki. Były to [[windjammer]]y.
 
=== Przykłady barek historycznych ===
{{Przypisy}}
 
=== Znane barki historyczne ===
* [[France II]] – żaglowiec o największej pojemności jaki kiedykolwiek zbudowano
* [[Herzogin Cecilie]] – żaglowiec pływający m.in. we flocie [[Gustaf Erikson|Gustafa Eriksona]]
* [[General Carleton]] – angielski statek handlowy, zatonął [[27 września]] [[1785]] koło [[Dębki|Dębek]]
* [[STS Lwów|Lwów]] – żaglowiec [[Szkoła Morska w Tczewie|Szkoły Morskiej]] w [[TczewTczewie]]ie, pierwsza kolebka polskich nawigatorów
* [[Otago (bark)|Otago]] – statek handlowy, który prowadził [[Kapitan żeglugi wielkiej|kapitan]] [[Joseph Conrad|Józef Konrad Korzeniowski]] w [[1888]]-[[1889]]
* [[Pamir (żaglowiec)|Pamir]] – żaglowiec pływający m.in. we flocie [[Gustaf Erikson|Gustafa Eriksona]]
* [[Passat (żaglowiec)|Passat]] – żaglowiec pływający m.in. we flocie [[Gustaf Erikson|Gustafa Eriksona]]
 
=== Przykłady barek współczesnych ===
Do znanych barków wielomasztowych należały też takie jednostki jak pięciomasztowce "Maria Rickmers", czy Koebenhavn". Oba te statki zaginęły w odstępie 36 lat - pierwszy, zbudowany w stoczni Rickmersa, przepadł po 24 lipca 1892roku, wracając ze swojej pierwszej podróży do Indochin, drugi (szkockiej budowy) nie powrócił z dziesiątego rejsu w grudniu 1928 roku. W pierwszym przypadku podejrzewano, że wielki statek z nieliczną załogą, nie zdołał przetrwać któregoś z silnych sztormów Oceanu Indyjskiego. Drugi (znany z tego, że jego kadłub powstał de facto dwa razy) był jak dotąd największym w historii żaglowcem eksploatowanym jako statek szkolny - przez duńską firmę The East Asiatic Co (Det Oestasiatiske Kompagni) z Kopenhagi. W ostatnim rejsie dowodził nim kapitan Andersen, a załoga liczyła 61 osób. Ostatni kontakt ze statkiem nawiązano 14. grudnia 1928 roku, a wg opowieści z lat późniejszych, wielki bark miał jakoby dryfować bez załogi na pokładzie w okolicach Przylądka Horn.
Szereg barków czteromasztowych pływa do tej pory - by wymienić obecnego "Siedowa" czy podobnego "Kruzenszterna"; ten pierwszy zasłynął przed wojną, jako statek szkolny armatora NDL z Bremy. W jednym z pierwszych swoich rejsów, dzięki przytomności umysłu Komendanta O. Lehmberga i sprawności załogi, uniknął zatopienia w silnym sztormie atlantyckim. Po wojnie trafił do Związku Sowieckiego, pod którego banderą pływał jako "Siedow". Wraz z końcem ZSRS statek przeszedł pod banderę Rosji.
"Kruzensztern", zbudowany w 1926 roku jako "Padua" dla wożącej m. in. całookrętowe ładunki tzw. guana z Chile do Europy, hamburskiej firmy rodziny Laeiszów, zasłynął jako jeden z najszybszych żaglowców handlowych świata. Po wojnie wraz z drugim "Towariszczem" został pierwszym sowieckim żaglowcem szkolnym, jaki uczestniczył w regatach Operacji Żagiel - Operation Sail 1974.
 
=== Znane barki współczesne ===
* [[STS Alexander von Humboldt|Alexander von Humboldt]] – niemiecki
* [[ARM Cuauhtémoc (BE-01)|Cuauhtemoc]] – okręt flagowy Marynarki Wojennej Meksyku
* [[Gorch Fock]] ex Towariszcz ex Gorch Fock (I) – niemiecki statek szkolny, wcześniej żaglowiec szkolny ukraińskiej Marynarki Wojennej.
* [[Gorch Fock|Gorch Fock II]] – niemiecki statek szkolny Marynarki Wojennej RFN (Bundesmarine)
Linia 36 ⟶ 30:
* [[STS Siedow]] – rosyjski, największy żaglowiec szkolny
* [[Simon Bolivar (żaglowiec)|Simon Bolivar]]
* [[HMSLista akronimów przed nazwami okrętów|HM]] Bark [[Endeavour (statek)|Endeavour]] – australijski statek handlowy – [[replika (duplikat)|replika]] XVIII statku, na którym [[kapitan żeglugi wielkiej|kapitan]] [[James Cook]] odbył pierwszą wyprawę ([[1768]]-[[1771]])
 
== Zobacz też ==
{{commonscat|Barques}}
* [[olinowanie]], [[omasztowanie]]
{{Przypisy}}
 
{{Typy żaglowców}}