Powstanie Dos de Mayo: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (15) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q181146
Kelvin (dyskusja | edycje)
poprawa linków do przek., drobne redakcyjne
Linia 4:
|konflikt = [[Wojna na Półwyspie Iberyjskim 1807-1814|Wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii]]
|grafika = El Tres de Mayo, by Francisco de Goya, from Prado in Google Earth.jpg
|opis = ''[[Trzeci maja 1808|Rozstrzelanie powstańców madryckich]]'' 3 maja 1808 r., pędzla [[Francisco Goya|Goi]], 1814 r.
|data = 2 maja 1808
|miejsce =[[Madryt]]
|wynik =Powstanie stłumione, jednak insurekcja rozlewa się na całą Hiszpanię<br />Masowe egzekucje<br />Wybuch [[WojnyWojna napoleońskiena wPółwyspie HiszpaniiIberyjskim i Portugalii1807-1814|wojny na półwyspie]]
|przyczyna =
|terytorium =
Linia 21:
{{Wojna na Półwyspie Iberyjskim 1807-1814}}
 
'''Dos de Mayo''' (z [[język hiszpański|hiszp.]] "2 maja") – ludowe [[powstanie]], które wybuchło w [[Madryt|Madrycie]] w czasie hiszpańskiej [[Wojna na Półwyspie Iberyjskim 1807-1814|wojny niepodległościowej]] toczonej przeciwko [[Francja|Francuzom]] okupującym stolicę [[Hiszpania|Hiszpanii]]. Powstanie wybuchło 2 maja [[1808]] roku i zostało krwawo stłumione szarżami [[mamelucy|mameluków]] [[marszałkowie Francji|marszałka]] [[Joachim Murat|Joachima Murata]]<ref name=HH>{{cytuj książkę | autor =Tadeusz Miłkowski| autor2 =Paweł Machcewicz | tytuł =Historia Hiszpanii | wydawca =Ossolineum | miejsce =Wrocław | rok =2002 | strony =233-234| isbn =83-04-04629-6}}</ref>.
 
Podczas zamieszek zginęło około 150 [[Francuzi|Francuzów]]. Następnego dnia żołnierze rozstrzelali kilkuset uczestników zajść. Konsekwencją powstania był ogólnonarodowy zryw Hiszpanów, którzy masowo ("[[Gerylas|guerilla]]") stanęli do walki z okupantem.
 
Zryw ludności Madrytu uwiecznił na swych obrazach i grafikach malarz hiszpański [[Francisco Goya]], który sam – należąc do zwolenników Francji – po wojnie musiał wyemigrować do [[Bordeaux]] by uniknąć represji.
 
Masowy ruch [[partyzant|partyzancki]], wsparty zbrojną interwencją [[Wielka Brytania|brytyjskiego]] korpusu ekspedycyjnego [[Książę Wellington|Wellingtona]] w [[Portugalia|Portugalii]], doprowadził do wyparcia Francuzów z [[Półwysep Iberyjski|Półwyspu Iberyjskiego]] i zakończenia wojny w roku [[1814]].
[[Plik:Obelisco Dos de mayo (Madrid) 01.jpg|thumb|180px|left|Pomnik bohaterów powstania]]
 
Linia 34:
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* Charles J. Esdaile, ''Fighting Napoleon'', Yale University Press, 2004, ISBN 0-3001-0112-0
* David G. Chandler, ''The Campaigns of Napoleon.'' Nowy Jork: Simon & Schuster, 1995. ISBN 0-02-523660-1
* Michael Glover, ''The Peninsular War 1807-1814.'' Penguin Books 2003. ISBN 0-141-39041-7