Ścinawa: Różnice pomiędzy wersjami

Ścinawa leży w północnej części [[województwo dolnośląskie|województwa dolnośląskiego]] w [[powiat lubiński|powiecie lubińskim]] nad [[Odra|Odrą]] i [[Zimnica (rzeka)|Zimnicą]]. Miasto liczące niecałe 6 tysięcy mieszkańców leży w dolinie Odry, na terenie równinnym, na skraju [[Wysoczyzna Lubińska|Wysoczyzny Lubińskiej]] oraz [[Obniżenie Ścinawskie|Obniżenia Ścinawskiego]]. Przez Ścinawę przebiegają:

Kres rozwojowi miasta przyniosła [[wojna trzydziestoletnia]], podczas której Ścinawa została niemal doszczętnie zniszczona. 11 października 1633 roku doszło pod Ścinawą do bitwy wojsk cesarskich pod dowództwem księcia [[Albrecht von Wallenstein|Albrechta von Wallensteina]] z wojskami szwedzkimi dowodzonymi przez von Thurna, zakończonej druzgocącą klęską tych ostatnich. Wojska Wallensteina zdobyły m.in. cały obóz oraz 16 dział. Zniszczenia miasta po tej bitwie były tak znaczące, że zahamowały jego rozwój na kilkaset lat. W [[XVIII wiek]]u miasto splądrowali [[Szwecja|Szwedzi]], a w latach 1740-1742 Ścinawa przeszła pod władanie Prus. Z biegiem lat Ścinawa stała się małym miasteczkiem znanym tylko z organizowanego tutaj jarmarku. Wielki pożar, który nawiedził miasto w 1834 roku, zniszczył liczne budynki w mieście, kolejny raz ograniczająchamując rozwój miasta.

Ścinawa podniosła się gospodarczo dopiero pod koniec [[XIX wiek]]u. Znaczenie miasta podkreślał fakt, że do roku 1932 Ścinawa była stolicą odrębnego powiatu, w składzie którego znajdowały się inne miejscowości posiadające wówczas prawa miejskie, jak [[Rudna (województwo dolnośląskie)|Rudna]] czy Chobienia. Przeprowadzenie linii kolejowej w 1874 roku na trasie [[Wrocław]] – [[Głogów]], a następnie w 1898 roku na trasie [[Rawicz]] – [[Legnica]] znacząco ożywiło gospodarkę miasta. Do roku 1919 Ścinawa byłapołączona połączonazostała bezpośrednią linią kolejową przez [[Krzelów (województwo dolnośląskie)|Krzelów]] oraz [[Góra Śląska|Górę Śląską]] z [[Leszno|Lesznem]], jednak po tymroku okresie1919, w związku ze zniszczeniem w czasie [[powstanie wielkopolskie|powstania wielkopolskiego]] mostu pod Lesznem na [[Kopanica (rzeka)|Kopanicy]] oraz wytyczeniem niemiecko-polskiej granicy państwowej, kolej docierała już tylko do Góry Śląskiej. Większego znaczenia nabrał także port na Odrze. Na terenie miasta funkcjonowała m.in. cukrownia, cegielnia, odlewnia żelaza, fabryka mydła, browar.

Upadek miasta spowodowała [[II wojna światowa]], konkretnie zaś przejście frontu zimą 1945 r. Ścinawa została bowiem zamieniona w twierdzę stanowiącą silny punkt oporu niemieckich wojsk na Dolnym Śląsku. Na przedmieściach wybudowano wiele budowli obronnych, w tym ponad 60 schronów betonowych. Miasto broniła liczna armia złożona m.in. z adeptów Szkoły Podoficerskiej z [[Jaworów (województwo dolnośląskie)|Jaworowa]], którzy dysponowali ponad 30 czołgami oraz znaczną ilością artylerii. Po ciężkich walkach 31 stycznia 1945 roku Ścinawa została zdobyta przez wojska radzieckie. Walki upamiętnia czołg [[T-34]], który znajduje się na cokole przed ścinawskim ratuszem. To on jako pierwszy sforsował Odrę w 1945 roku. W wyniku działań wojennych miasto Ścinawa zostało zniszczone w 75%. Większość zabytkowych budynków w mieście legła w gruzach, m.in. ratusz, klasztor ojców [[bonifratrzy|bonifratrów]], zamek, zabytkowe kamieniczkikamienice, pomniki czy budynki użyteczności publicznej.

Według rejestru [[Narodowy Instytut Dziedzictwa|Narodowego Instytutu Dziedzictwa]] na listę zabytków wpisane są<ref name="nid">{{cytuj stronę|url=http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/DLN-rej.pdf|tytuł=Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego|opublikowany=Narodowy Instytut Dziedzictwa|data dostępu=14.9.2012|strony=112}}</ref>:

* ośrodekukład urbanistyczny starego miasta, z 1215 r.

* zabytkowe kamieniczkikamienice; część ścinawskiej starówki przetrwała wojnę, jednak jest to niewielki fragment dawnego zespołu staromiejskiego. Większość zachowanych kamienic w centrum miasta pochodzi z końca XIX i początku XX wieku.