Sobór Chrystusa Zbawiciela w Moskwie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Odbudowa zabytku: Usunięcie zbędnej wzmianki. |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 75:
=== Geneza i powstanie ===
[[Plik:Cathedral of Christ the Saviour 1903.jpg|thumb|left|Katedra w 1903]]
[[Katedra]]lna cerkiew Chrystusa Zbawiciela jest ''votum'' dziękczynnym za uratowanie [[Rosja|Rosji]] przed najazdem napoleońskim w 1812 roku. W dniu 25 grudnia 1812, gdy ostatni żołnierze napoleońscy opuścili granice Rosji, car [[Aleksander I Romanow|Aleksander I]] podpisał manifest o budowie cerkwi w Moskwie. W piątą rocznicę wyjścia wojsk napoleońskich z Moskwy, 12 października 1817 na [[Worobiowskie Wzgórza|Worobiowskich Wzgórzach]] rozpoczęto budowę pierwszej świątyni według projektu A. L. Wittberga, luteranina. Budżet stanowiły środki skarbu państwa (16 milionów rubli) oraz darowizny społeczeństwa. Pomimo początkowego szybkiego tempa prac do 1824 nie zakończono cyklu zerowego, a wkrótce po objęciu władzy przez cara [[Mikołaj I Romanow|Mikołaja I]] prace zostały wstrzymane, formalnie ''na skutek niedostatecznej jakości podłoża''. Wittberga i kierownictwo budowy oskarżono o roztrwonienie środków skarbu na kwotę 1 miliona rubli – po trwającym 8 lat procesie architekt został skazany na konfiskatę majątku i zesłanie do [[Wiatka|Wiatki]].
W drugim ogłoszonym konkursie zwycięzcą został [[Konstanty Ton]], który zaprojektował świątynię w [[styl bizantyjsko-rosyjski|rosyjsko-bizantyjskim stylu]], zgodnym z upodobaniami nowego imperatora. Car wskazał też miejsce na budowę nowej świątyni – Czertopole (obecnie Preczystenka). Prace budowlane rozpoczęte 10 września 1839 trwały 44 lata, a ich koszty osiągnęły poziom 15 milionów [[rubel|rubli]], przy czym były to właściwie wyłącznie środki państwowe. Montaż wielkiej kopuły zakończono w 1849, zewnętrzne rusztowania rozebrano w 1860, a prace wykończeniowe wnętrz kontynuowano do 1880 roku. Przy dekorowaniu cerkwi udział brali najwybitniejsi artyści [[Akademia Sztuk Pięknych w Petersburgu|Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu]]: [[Wasilij Surikow]], [[Iwan Kramskoj]], [[Wasilij Wierieszczagin|Wasilij Wereszczagin]] i inni.
Linia 81:
Na rok przed poświęceniem cerkwi, 20 sierpnia 1882 w surowym wnętrzu miało miejsce prawykonanie [[Rok 1812 (uwertura)|uwertury ''Rok 1812'']] [[Piotr Czajkowski|Piotra Czajkowskiego]].
W obecności nowokoronowanego cara [[Aleksander III Romanow|Aleksandra III]] świątynia została poświęcona przez metropolitę moskiewskiego [[Joannicjusz (Rudniew)|Joannicjusza]] 26 maja 1883 roku.
=== Zniszczenie świątyni ===
Linia 90:
=== Odbudowa zabytku ===
Pierwsze próby odbudowy zniszczonej świątyni datują się na koniec lat 80. Kamień węgielny pod budowę wmurowano 5 grudnia 1990. Równocześnie powołano do życia [[fundacja|fundację]] i w 1994 rozpoczęto budowę. Projektantem świątyni był [[Aleksy Denisow]]. Dzięki darom budowa postępowała bardzo szybko i dolna świątynia została w dzień Przemienienia Pańskiego 6/19 sierpnia 1996 poświęcona przez patriarchę [[Aleksy II (patriarcha Moskwy)|Aleksego II]], który zarazem sprawował pierwszą liturgię. Górna świątynia została udostępniona 19 sierpnia 1999, w wigilię 2000 rocznicy Narodzenia Chrystusa. Tamże sprawowano pierwszą od lat Bożonarodzeniową [[Boska liturgia|Boską Liturgię]]. Uroczyste poświęcenie odbudowanej świątyni miało miejsce 19 sierpnia 2000 roku.
== Architektura ==
| |||