Bździochowa Grań: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ToSter (dyskusja | edycje)
m drobne merytoryczne
ToSter (dyskusja | edycje)
uzupełnienie, źródła/przypisy, drobne merytoryczne
Linia 2:
[[Plik:Kołowy Szczyt a3.jpg|thumb|250px|Bździochowa Grań (podpisana)]]
{{commonscat|Hrebeň Sviniek}}
'''Bździochowa Grań''' ([[język słowacki|słow.]] ''hrebeň Sviniek'', [[język niemiecki|niem.]] ''Svinka-Grat'', [[język węgierski|węg.]] ''Svinka-gerinc'') – długa [[Tatry|tatrzańska]] grań boczna odchodząca na północny zachód od [[Kołowy Szczyt|Kołowego Szczytu]] w [[Grań Tatr Wysokich Rysy – Przełęcz pod Kopą|grani głównej słowackich Tatr Wysokich]]. Oddziela ona [[Dolina Kołowa|Dolinę Kołową]] od [[Dolina Czarna Jaworowa|Doliny Czarnej Jaworowej]], a na odcinku od Żółtej Czuby Dolinę Kołową i [[Dolina Jaworowa|Dolinę Jaworową]] (od wierzchołka Żółtej Czuby grań ta zmienia kierunek i biegnie na północ). Na żaden z obiektów w Bździochowej Grani nie prowadzą [[Szlak turystyczny|szlaki turystyczne]].
 
'''Bździochowa Grań''', Upłazowa Grań<ref name=atlas>{{Cytuj książkę|imię=Jarosław |nazwisko=Januszewski |imię2=Grzegorz |nazwisko2= Głazek |imię3=Witold |nazwisko3=Fedorowicz-Jackowski |tytuł=Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15&nbsp;000 |rok=2005 |wydawca=GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o. |miejsce=Warszawa |isbn= 83-909352-2-8 |strony=105, 123–124}}</ref> ([[język słowacki|słow.]] ''hrebeň Sviniek'', ''hrebeň Brán'', [[język niemiecki|niem.]] ''Svinka-Grat'', [[język węgierski|węg.]] ''Svinka-gerinc''<ref name=wet>{{Cytuj książkę | nazwisko= Radwańska-Paryska | imię=Zofia | autor link= Zofia Radwańska-Paryska | nazwisko2= Paryski | imię2=Witold Henryk | autor link2= Witold Henryk Paryski | tytuł= Wielka encyklopedia tatrzańska | data=2004 | wydawca=Wydawnictwo Górskie | miejsce=Poronin | isbn=83-7104-009-1}}</ref>) – długa [[Tatry|tatrzańska]] grań boczna odchodząca na północny zachód od [[Kołowy Szczyt|Kołowego Szczytu]] w [[Słowacja|słowackiej]] części [[Grań Tatr Wysokich Rysy – Przełęcz pod Kopą|grani głównej słowackich Tatr Wysokich]]. Oddziela ona [[Dolina Kołowa|Dolinę Kołową]] od [[Dolina Czarna Jaworowa|Doliny Czarnej Jaworowej]], a na odcinku od [[Żółta Czuba|Żółtej Czuby]] Dolinę Kołową i [[Dolina Jaworowa|Dolinę Jaworową]] (od wierzchołka Żółtej Czuby grań ta zmienia kierunek i biegnie na północ). Na żaden z obiektów w Bździochowej Grani nie prowadzą [[Szlak turystyczny|szlaki turystyczne]]<ref name=atlas/><ref name=whp>{{Cytuj książkę | nazwisko=Paryski | imię=Witold Henryk |autor link=Witold Henryk Paryski| tytuł=Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XXIII. Przełęcz Stolarczyka – Modra Ławka | data=1983 | wydawca=Sport i Turystyka | miejsce=Warszawa | isbn= 83-217-2472-8 |strony=193–222}}</ref>.
Nazwa Bździochowej Grani pochodzi od nazwy [[Bździochowa Kotlina|Bździochowej Kotliny]] znajdującej się w Dolinie Kołowej. Nazwa Bździochowej Kotliny pochodzi od góralskiego przezwiska Bździoch – prawdopodobnie pasterza lub koziarza.
 
==== BibliografiaPrzebieg grani ====
Obiekty w Bździochowej Grani począwszy od wierzchołka Kołowego Szczytu:
Od wierzchołka Kołowego Szczytu w Bździochowej Grani znajdują się kolejno (wysokości i alternatywne nazwy za atlasem satelitarnym Tatr i Podtatrza<ref name=atlas/>, słowackie nazwy za czterojęzycznym słownikiem Tatr<ref name=fsz>{{cytuj stronę | url = http://www.fsz.bme.hu/mtsz/mhk/nevtar/bxxxii/bxxxii.htm | tytuł = Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych | nazwisko = Futó | imię = Endre | data dostępu = 2013-09-22}}</ref>):
* [[Zadnia Świnkowa Szczerbina]] (''Štrbina za Bránou'', ok. 2160 m [[n.p.m.]])
* [[WyżniaZadnia BździochowaŚwinkowa BramaSzczerbina]] (''VyšnáŠtrbina Bránaza Bránou'', 2150ok. 2170 m),
* [[Wyżnia Bździochowa Brama]] (Wyżnia Upłazowa Brama, ''Vyšná brána'', ok. 2140 m),
* [[Skrajna Świnkowa Szczerbina]] (''Štrbina za Svinkou'')
* [[ZadniaSkrajna Świnkowa Szczerbina]] (''Štrbina zapred Bránou'', ok.''Štrbina 2160za m [[n.p.m.]]Svinkou''),
* [[Świnka (Tatry)|Świnka]] (''Svinka'', 2162 m)
* [[PośredniaŚwinka Bździochowa Brama(Tatry)|Świnka]] (''Prostredná BránaSvinka'', 19812163 m),
* [[Pośrednia Bździochowa KopaBrama]] (Pośrednia Upłazowa Brama, ''KopaProstredná Bránbrána'', 20251981 m),
* [[Niżnia Bździochowa BramaKopa]] (Upłazowa Kopa, ''NižnáKopa Bránabrán'', 2022 m),
* [[ŻółtaNiżnia CzubaBździochowa Brama]] (Niżnia Upłazowa Brama, ''ŽltáNižná kopabrána'', 19411915 m),
* [[PrzełączkaŻółta pod Żółtą CzubąCzuba]] (''SedloŽltá pod Žltou kopoukopa'', ok. 18001939 m),
* [[Przełączka pod Żółtą Czubą]] (Żółta Przełączka, ''Sedlo pod Žltou kopou'', ok. 1800 m<ref name=whp/>),
* [[Samojedna Skałka]] (''Samojedna skalka''),
* [[Czarnogórska Przełączka]]
* [[Czarnogórska CzubaPrzełączka]] (''VrchSedlo nadpod ÚplazomKolovým úplazom''), ok. 1784 m).
* [[Czarnogórska Czuba]] (''Kolový úplaz'', ''Vrch nad Úplazom'', 1784 m)<ref name=whp/>.
Najwyższy punkt Bździochowej Grani znajduje się pomiędzy Zadnią Świnkową Szczerbiną a Wyżnią Bździochową Bramą – wznosi się na wysokość ok. 2182 m i jest nienazwany<ref name=atlas/>.
 
==== Historia i nazewnictwo ====
Pierwszego przejścia całej Bździochowej Grani dokonali [[Alfréd Grósz]], Edwin Kehler i Oskar Knott 7 lipca 1942 r.
Nazwy Bździochowej Grani i innych obiektów w tej okolicy wywodzą się prawdopodobnie od góralskiego nazwiska lub przydomka Bździoch, odnoszącego się do pasterza lub myśliwego, który przebywał długo w Dolinie Kołowej. Słowo ''bździoch'' jest jednak również ludową nazwą [[rdest]]u<ref name=wet/>. [[Ivan Bohuš]] pisał, że Wyżnia Bździochowa Brama nosiła dawniej nazwę ''vyšná smradľavcova brána'' (wyżnia śmierdzielowa brama), która została przekształcona przez purystów językowych, mających duży wpływ na końcowe kształty wielu tatrzańskich określeń. Nazwa Świnki mogłaby zatem mieć podobne pochodzenie<ref name=bedeker>{{Cytuj książkę | nazwisko= Barczyk | imię=Grzegorz | nazwisko2= Jakubowski (red.) | imię2=Ryszard | nazwisko3= Piechowski | imię3= Adam | nazwisko4= Żurawska | imię4= Grażyna | tytuł= Bedeker tatrzański | data=2000 | wydawca= Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn=83-01-13184-5 |strony=267}}</ref>.
 
Autorzy atlasu satelitarnego Tatr i Podtatrza stosują dla grani nazwę ''Upłazowa Grań'' i podobne nazwy wprowadzają dla obiektów znajdujących się w niej<ref name=atlas/>.
==== Bibliografia ====
 
# {{Cytuj książkę | nazwisko=Paryski | imię=Witold Henryk |autor link=Witold Henryk Paryski| tytuł=Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XXIII. Przełęcz Stolarczyka – Modra Ławka | data=1983 | wydawca=Sport i Turystyka | miejsce=Warszawa | isbn= 83-217-2472-8 |strony=193–194}}
Pierwszego przejścia całej Bździochowej Grani dokonali [[Alfréd Grósz]], Edwin Kehler i Oskar Knott 7 lipca 1942 r.<ref name=whp/>
# {{Cytuj książkę | imię=Jarosław| nazwisko=Januszewski| imię2=Grzegorz| nazwisko2= Głazek| imię3=Witold| nazwisko3=Fedorowicz-Jackowski| tytuł=Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15&nbsp;000| data=2005 | wydawca=GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o. | miejsce=Warszawa | isbn= 83-909352-2-8}}
 
# {{Cytuj książkę | nazwisko2= Paryski | imię2=Witold Henryk | autor link2= Witold Henryk Paryski | imię=Zofia | nazwisko=Radwańska-Paryska| autor link= Zofia Radwańska-Paryska |tytuł= Wielka encyklopedia tatrzańska | data=2004 | wydawca=Wydawnictwo Górskie | miejsce=Poronin | isbn=83-7104-009-1}}
{{Przypisy|stopień= ====}}
 
[[Kategoria:Granie i grzbiety Tatr Wysokich]]