Materializm: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Bibliografia: link do J. Ładosz, Materializm dialektyczny |
|||
Linia 4:
== Pojęcie materializmu ==
Materializm jest pojęciem, które pozostaje w stałej opozycji do [[
Zdaniem idealistów zależność jest odwrotna: to duch, świadomość i idee są pierwotne w stosunku do przyrody<ref>Ładosz, 1966, s. 19.</ref>. Materialiści uważają, że nie ma bytowania niezależnego od świata; w tym poglądzie również uwidacznia się opozycja do koncepcji idealistycznych<ref>Cackowski, 1989, s. 130.</ref>.
Linia 22:
== Charakterystyka materializmu oraz główne etapy jego rozwoju. ==
=== Materializm żywiołowy ===
==== Tales z Miletu, czyli „Jaki był początek przyrody?” ====
{{zobacz też|Tales z Miletu}}
Tales z Miletu był nie tylko pierwszym materialistą w filozoficznej myśli Europy, jego największą zasługą jest stworzenie podstaw do przejścia od umiejętności praktycznych do nauki i od religijnego objaśniania świata do jego naukowego uzasadnienia. Tales, z racji swoich zainteresowań, został określony mianem [[filozofia przyrody|filozofa przyrody]]. Nie interesowało go stwierdzenie, że świat powstał z niczego, dociekał początku przyrody. Pytając o pierwotną materię szukał ''[[arché]]'' – pierwszej zasady, która dała początek przyrodzie. Tales z Miletu za pierwszą materię, z jakiej ukształtował się obecnie istniejący i dostępny dla zmysłów świat, uznał wodę. Filozof ten dostrzegał istnienie trzech rodzajów ciał: ciała stałe, ciecze i ciała lotne. Analizując materię wody Tales odkrył, że ta substancja przy zmianie temperatury potrafi przyjąć każdą z wyżej wymienionych stanów, co stanowi o tym, że możliwe jest powstanie z wody całej różnorodności istniejącego świata.
Ponadto, woda stanowiła dla Talesa jedno z podstawowych źródeł życia, dlatego też mogła stanowić początek dla wszystkiego, co istnieje. Był jeszcze inny powód, dla którego woda stała się pierwotną materią. Mianowicie Tales wyznawał przekonanie, że właściwością życia jest ruch, a ponieważ wszystko co istnieje rusza się, wobec czego wszystko co istnieje – żyje (jest to stanowisko określane mianem [[hylozoizm]]u, z [[Język grecki|gr.]] ''hyle''
==== Anaksymenes, czyli świat powstał z powietrza. ====
Linia 87 ⟶ 86:
* [[Somatyzm psychologiczny]] to pogląd głoszący, że wszelka dusza jest ciałem. Przy czym dusza zyskuje w tym znaczeniu zdolność do myślenia.
* [[Pankinetyzm]] (z gr. ''poruszam'') to doktryna, która głosi że wszelkie zdarzenie jest ruchem. W skrajnych przypadkach wszystko jest ruchem, każdy przedmiot, zjawisko.
* [[Materializm genetyczny]]
Rozpatrując pojęcie materializmu za punkt wyjścia można wziąć powiedzenie: „wszelka substancja jest materią”. Należy tutaj zwrócić uwagę na wieloznaczność wyrazów „substancja” i „materia”. Oto jak może być rozumiana substancja:
Linia 116 ⟶ 115:
* [[Tadeusz Kotarbiński|Kotarbiński T.]], ''Ontologia, teoria poznania i metodologia nauk'', Wrocław, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1993.
* [[Jarosław Ładosz|Ładosz J.]], ''Materializm dialektyczny'' [w;] „Propedeutyka filozofii” , pod. red. J. Legowicza, Warszawa, 1966.
* Jarosław Ładosz,'' Materializm dialektyczny''
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.infidels.org/library/modern/richard_vitzthum/materialism.html Artykuł Richarda C. Vitzthum poświęcony materializmowi filozoficznemu] {{lang|en}}
* [http://philosophy.uwaterloo.ca/MindDict/materialism.html Artykuł poświęcony filozofii umysłu w materializmie] na stronie [[University of Waterloo]] {{lang|en}}
[[Kategoria:Ontologia]]
|