Piotr Szembek (1788–1866): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (1) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q578410
drobne merytoryczne, kat., drobne redakcyjne
Linia 1:
[[Plik:PL Piotr Szembek.jpg|thumb|Piotr Szembek]]
[[Plik:POL COA Szembek.svg|right|thumb|100px|Herb Szembek]]
'''Piotr Szembek''' herbu [[Szembek]] (ur. [[14 grudnia]] [[1788]] w [[Warszawa|Warszawie]], zm. [[21 czerwca]] [[1866]] w [[Siemianice (województwo wielkopolskie)|Siemianicach]]) – hrabia<ref>Tytuł (zatwierdzeniehrabiego tytułuzostał wzatwierdzony [[Królestwo Prus|Prusach]] [[17 stycznia]] [[1816]]), właścicielroku dóbrw [[SiemianiceKrólestwo (województwo wielkopolskie)Prus|SiemianicePrusach]].</ref>, [[Generał|generał]] dywizji wojsk polskich w [[1831]] w [[powstanieWojsko listopadowePolskie|powstaniuWojska listopadowymPolskiego]].
 
== Życiorys ==
SynPiotr Szembek urodził się 14 grudnia 1788 roku w Warszawie, w rodzinie [[Józef Ignacy Szembek|Józefa Ignacego]] i [[Kunegunda Walewska|Kunegundy z Walewskich]]. Kształcił się w Akademii Wojskowej w Berlinie<ref>''Kronika powstań polskich 1794-1944'', Wydawnictwo Kronika, [[Warszawa]], ISBN 83-86079-02-9, s. 112. </ref>. Od [[1807]] służył w wojskach [[Armia Księstwa Warszawskiego|Księstwa Warszawskiego]] i [[Królestwo Kongresowe|Królestwa Polskiego]]. Był [[kapitan]]em armii Księstwa Warszawskiego. Uczestniczył w [[Inwazja na Rosję (1812)|inwazji na Rosję w 1812 roku]]. <ref>Marek Tarczyński, ''Generalicja powstania listopadowego'', [[Warszawa]] [[1980]], s. 379.</ref>.
 
W [[powstanie listopadowe|powstaniu listopadowym]] ([[1830]]-[[1831]]) [[Gubernatorzy wojskowi Warszawy w czasie powstania listopadowego|gubernator wojskowy Warszawy]] od [[4 grudnia]] do [[16 grudnia]] [[1830]]<ref>[[Andrzej Biernat (historyk)|Andrzej Biernat]], [[Ireneusz Ihnatowicz]], ''Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku'', [[Warszawa]] [[2003]], s. 483. </ref>, członek [[Rada Wojenna (powstanie listopadowe)|Rady Wojennej]]. Generał i dowódca [[4 Dywizja Piechoty (powstanie listopadowe)|4. dywizjiDywizji piechotyPiechoty]]. Brał udział w bitwach pod [[I bitwa pod Wawrem|Wawrem]] i [[Bitwa o Olszynkę Grochowską|Olszynką Grochowską]]. Mówiono o nim "Ufaj„Ufaj Szembekowi. Szembek nie zdradzi"zdradzi”. Jednym z jego [[adiutant]]ów był [[Franciszek Kacper Fornalski]]. Na skutek konfliktu z naczelnym wodzem gen. [[Jan Zygmunt Skrzynecki|Janem Skrzyneckim]] został zdymisjonowany. Kontynuował jednak karierę wojskową jako ochotnik w korpusie [[Julian Sierawski|Juliana Sierawskiego]], a po dymisji Skrzyneckiego został przywrócony do służby w stopniu generała dywizji.<ref> ''Kronika powstań...'', s. 112. </ref>. Po zakończeniu powstania osiadł w swych dobrach [[Siemianice (województwo wielkopolskie)|Siemianice]] koło Kępna w [[Wielkopolska|Wielkopolsce]].
 
W [[1813]] roku w [[Gdańsk]]u ożenił się z [[Fryderyka Becu de Tavernier|Fryderyką Becu de Tavernier]]. Ich synem był hrabia [[Aleksander Szembek (1815-1884)|Aleksander Szembek]].
 
Był członkiem loży wolnomularskiej ''[[ Français et Polonais Réunis|Français et Polonais]]''<ref>[[Marek Tarczyński]], ''Generalicja powstania listopadowego'', [[1980]], s. 63.</ref>
Odznaczony [[Order Świętego Stanisława|Orderem Świętego Stanisława]] II klasy z nadania [[Mikołaj I Romanow|Mikołaja I Romanowa]] <ref>Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Św. Stanisława, [[Warszawa]] [[2006]] s. 235.</ref> oraz kawaler [[Legia Honorowa|Legii Honorowej]]<ref>Rocznik woyskowy Królestwa Polskiego z roku 1827, s.12</ref>
 
* Od nazwiska generała wziął swoją nazwę plac Szembeka w Warszawie, przy którym wznosi się monumentalny [[Parafia Najczystszego Serca Maryi w Warszawie|kościół parafialny Najczystszego Serca Maryi]] oraz centrum handlowe i [[Bazar na Szembeka|''Bazar Szembeka'']] na Grochowie. Niedaleko placu Szembeka, na ul. Boremlowskiej 6 znajduje się gimnazjumGimnazjum im. gen. Piotra Szembeka.
== Ciekawostka ==
* Od nazwiska generała wziął swoją nazwę plac Szembeka w Warszawie, przy którym wznosi się monumentalny [[Parafia Najczystszego Serca Maryi w Warszawie|kościół parafialny Najczystszego Serca Maryi]] oraz centrum handlowe i [[Bazar na Szembeka|''Bazar Szembeka'']] na Grochowie. Niedaleko placu Szembeka, na ul. Boremlowskiej 6 znajduje się gimnazjum im. gen. Piotra Szembeka
* w okresie [[zabór rosyjski|zaboru ziem polskich przez Rosjan]] pamiątki po Piotrze Szembeku przechowywano w pałacu w [[Czarnomin|Czarnominie]] na [[Podole|Podolu]].
 
* wW okresie [[zabór rosyjski|zaboru ziem polskich przez Rosjan]] pamiątki po Piotrze Szembeku przechowywano w pałacu w [[Czarnomin|Czarnominie]] na [[Podole|Podolu]].
== Linki zewnętrzne ==
 
* [http://www.krymac.webpark.pl/ historia rodziny Szembeków]
W latach 1996-1999 imię generała Piotra Szembeka nosiła [[4 Brygada Zmechanizowana]] w Gorzowie Wielkopolskim.
 
{{Przypisy}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.krymac.webpark.pl/ historia rodziny Szembeków]
 
{{Gubernatorzy wojskowi Warszawy 1830-1831}}
Linia 26 ⟶ 29:
[[Kategoria:Generał dywizji (powstanie listopadowe)]]
[[Kategoria:Oficerowie Księstwa Warszawskiego]]
[[Kategoria:Patroni jednostek Wojska Polskiego]]
[[Kategoria:Polscy uczestnicy wojen napoleońskich]]
[[Kategoria:Polscy wolnomularze (Księstwo Warszawskie)]]