Siły Obronne Izraela: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięcie odwołania do pliku Ink_flag.jpg, ponieważ użytkownik INeverCry skasował go z Commons
int., wikizacja, drobne redakcyjne
Linia 35:
[[Plik:PikiWiki Israel 3344 Israel Defense Forces.jpg|thumb|250px|Żołnierze w mundurach z lat 60.]]
[[Plik:Israelifighter.JPG|thumb|250px|Żołnierz w mundurze współczesnym.]]
Początki Sił Obronnych Izraela sięgają swoimi korzeniami do [[Żydzi|żydowskich]] [[organizacja paramilitarna|organizacji paramilitarnych]] tworzonych w obronie [[osadnictwo żydowskie w Palestynie|osiedli żydowskich]] w [[Palestyna|Palestynie]], począwszy od [[Druga alija|Drugiej Aliji]] ([[1904]]-[[1914|14]]). Pierwszą taką organizacją była utworzona [[28 września]] [[1907]] ''Bar-Giora'' (hebr. בר גיורא). Została ona przekształcona w kwietniu [[1909]] w [[Ha-Szomer]] (hebr. השומר), która funkcjonowała do czasów [[Palestyna (mandat)|Mandatu Palestyny]]. ''Haszomer'' była elitarną formacją paramilitarną, stworzoną głównie w celu obrony przed grupami przestępczymi, które usiłowały kraść majątek żydowskich osiedli. Podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]] w ramach [[British Army|Brytyjskiej Armii]] sformowano żydowskie jednostki ''Korpus Mułów Syjonu'' i [[Legion Żydowski]]. Po arabskich rozruchach w kwietniu [[1920]], przywództwo żydowskiego osadnictwa dostrzegło pilną potrzebę stworzenia ogólnokrajowej podziemnej organizacji zbrojnej, która mogłaby zapewnić bezpieczeństwo żydowskim osadnikom. W ten sposób [[15 czerwca]] [[1920]] powstała [[Hagana]] (hebr. ההגנה). Podczas [[historia Mandatu Palestyny#Rewolta arabska z 1936 r.|Rewolty arabskiej 1936]] ''Hagana'' stała się w pełni zorganizowaną podziemną organizacją zbrojną, posiadającą trzy główne jednostki: ''Korpus Polowy'' (hebr. חי"ש, ''Heil HaSadeh'') składający się z siedmiu brygad, ''Korpus Gwardii'' (hebr. חיל המשמר, ''Heil HaMishmar'') zajmujący się bezpośrednią ochroną osiedli, oraz kompanie szturmowe [[Palmach]] (hebr. פלמ"ח, ''Plugot Mahatz''). Podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] następcą Legionu Żydowskiego była [[Brygada Żydowska]].
 
 
Izraelskie siły zbrojne zostały powołane do życia po utworzeniu niepodległego państwa Izrael. W dniu [[28 maja]] [[1948]] pełniący obowiązki [[premierzy Izraela|premiera]] i ministra obrony [[Dawid Ben Gurion]] wydał rozkaz wzywający do utworzenia Sił Obronnych Izraela i rozwiązania wszystkich innych żydowskich organizacji paramilitarnych. Rozkaz ten został wydany, pomimo, że faktycznie Ben Gurion nie miał takiego prawa do czasu sformowania rządu w dniu 31 maja<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Ostfeld | imię = Zehava | autor = Ostfeld Zehava | nazwisko2 = Shiftel| imię2 = Shoshana | autor2 = Shoshana Shiftel| tytuł = An Army is Born | wydawca = Israel Ministry of Defense | strony = 104-106 | tom = 1 | isbn = 965-05-0695-0 | język = he}}</ref>.
 
Podstawą do sformowania Sił Obronnych Izraela stała się ''Hagana''. Dwie inne żydowskie organizacje zbrojne - [[Irgun Cwai Leumi|Irgun]] i [[Lehi]] - początkowo nie zgodziły się dołączyć do państwowych sił zbrojnych i podjęły starania o samodzielne zakupy broni. Na tym tle wybuchł poważny konflikt, w wyniku którego doszło do zatopienia statku "''Altalena''" ([[22 czerwca]] 1948) i bezpośredniego starcia izraelskich żołnierzy z członkami ''Irgunu''. Ostatecznie wszystkie żydowskie organizacje paramilitarne zostały rozwiązane, bądź przyłączone do sił zbrojnych. Pierwszym dowódcą Sił Obronnych Izraela został [[Jakow Dori]].
 
Siły zbrojne były tworzone w bardzo trudnych warunkach [[I wojna izraelsko-arabska 1948-1949|Wojny o Niepodległość]], którą Izrael prowadził ze swoimi [[Arabowie|arabskimi]] sąsiadami. Organizację dowództwa i strukturę podziału na korpusy powielono ze struktury organizacyjnej ''Hagany''. Podczas tej wojny wystawiono dwanaście brygad piechoty i pancernych<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Schiff | imię = Yehuda | autor = Yehuda Schiff | tytuł = IDF in Its Corps: Army and Security Encyclopedia | wydawca = Revivim Publishing | strony = 15 | rozdział = The Infantry Brigades | nazwisko r = Pa'il | imię r = Meir | autor r = Pa'il Meir | tom = 11 | język = he}}</ref>. Po wojnie część brygad przekształcono w jednostki rezerwowe, a inne zostały rozwiązane. W następnych latach izraelscy żołnierze prowadzili trudne walki z arabskimi ''fedainami'', którzy napadali na Izrael z terytorium [[Jordania|Jordanii]] i [[Egipt]]u. W ten sposób izraelskie siły zbrojne zdobywały doświadczenie w prowadzeniu [[partyzantka|wojny partyzanckiej]]. Pierwszym poważnym testem dla Sił Obronnych Izraela był [[Kryzys sueski]] w [[1956]], podczas którego izraelskie brygady zmechanizowane szybkim taktycznym manewrem zajęły [[Synaj (półwysep)|półwysep Synaj]]. Po wstrzymaniu walk Izrael wycofał swoje wojska z Synaju. Podczas [[Wojna sześciodniowa|Wojny sześciodniowej]] w [[1967]] izraelska armia zajęła półwysep Synaj, [[Strefa Gazy|Strefę Gazy]], [[Zachodni Brzeg]], [[Wschodnia Jerozolima|Wschodnią Jerozolimę]] i [[Wzgórza Golan]]. Wojna ta całkowicie zmieniła równowagę sił w regionie, ukazując Siły Obronne Izraela jako najsilniejszą armię [[Bliski Wschód|Bliskiego Wschodu]]. W następnych latach prowadzona była [[Wojna na wyczerpanie]], pojawiał się także coraz większy problem palestyńskiego [[terroryzm]]u.
Linia 60:
 
=== System dowodzenia ===
Siły Obronne Izraela nie mają instytucji naczelnego dowódcy. Jedna z Ustaw Zasadniczych, dotycząca armii z [[1976]] przeniosła dowództwo nad armią na rząd. Tak więc Minister Obrony Izraela - zawsze [[cywil]], choć często emerytowany [[oficer (wojsko)|oficer]] - jest najwyższym dowódcą SOI i uosobieniem cywilnej kontroli nad wojskiem. Gabinet musi każdorazowo wyrażać zgodę na główne wojskowe cele i operacje. W normalnych warunkach zajmuje się tym głównie Rada Bezpieczeństwa Narodowego i to na niej spoczywa główna odpowiedzialność. Cykliczne raporty dotyczące stanu wojska podawane są do wiadomości izraelskiego parlamentu - [[Kneset]]u, a te zajmujące się sprawami funduszy armii do Rady Finansowej.
 
Najwyższy rangą oficer SOI (formalnie uznawany za głównodowodzącego), jedyny wojskowy w stopniu generała - porucznika, jest jednocześnie szefem Sztabu Głównego, bezpośrednio odpowiedzialnym przed Ministrem Obrony. Od [[2011]] funkcję tę pełni generał [[Benny Gantz]]. Sztab generalny zajmuje się „profesjonalnymi sprawami", takimi jak organizacją, treningiem, planowaniem oraz wykonywaniem operacji wojskowych. Szef sztabu generalnego mianowany jest przez ministra obrony na okres 3 lat, która to [[kadencja (politologia)|kadencja]] może być skrócona lub przedłużona. Wewnątrz ministerstwa obrony najwyższy rangą oficer odpowiedzialny jest za produkcję obronną, [[infrastruktura|infrastrukturę]], [[budżet]], a pomimo to minister może interweniować we wszystkie dziedziny działalności armii.
 
Sztab Główny Sił Obronnych Izraela składa się z:
Linia 70:
* dowódców sił powietrznych, marynarki i wojsk lądowych.
 
Dowódca sił lądowych odpowiedzialny jest za wyszkolenie, [[taktyka|taktykę]], wyposażenie i rozwój czterech korpusów wojsk naziemnych: piechoty, sił pancernych, artylerii i jednostek inżynieryjnych. Kontrola operacyjna nad wyżej wymienionymi siłami wywodzi się od szefa sztabu, któremu podlegają dowódcy trzech obszarów strategicznych: Północnego (oddziały skierowane do obrony przeciwko ewentualnemu atakowi z terenu Syrii i Libanu), Centralnego (oddziały przeciwko Jordanii) i [[Południowe Dowództwo (Izrael)|Południowego]] (skierowane przeciwko Egiptowi); dowodzą oni dywizjami i brygadami. Marynarka wojenna i siły lotnicze nie są traktowane jako całkowicie autonomiczne rodzaje sił zbrojnych, jednakże zarówno lotnictwo (''Hejl ha-Awir'') jak i oddziały morskie (''Hejl ha-Jam'') zawsze cieszyły się większą swobodą, niż jest to zapisane w jakichkolwiek dokumentach. Ich dowódcy mają status najwyższych doradców szefa sztabu. Wraz z dowódcami poszczególnych stref obrony lądowej, posiadają oni rangę dwugwiazdkowych generałów<ref>{{cytuj stronę| url = http://dover.idf.il/IDF/English/about/structure/default.htm | tytuł = Structure | data dostępu = 2011-01-31| autor = | opublikowany = | praca = Israel Defence Forces | data = | język = en}}</ref>.
 
[[Plik:Structure idf.png|650px|<center>Struktura Sił Obronnych Izraela</center>|center|thumb]]
Linia 95:
Siły pancerne składają się z trzech dywizji pancernych, każda z nich złożona z dwóch brygad pancernych i jednej brygady artylerii, plus jedna brygada pancerna i jedna piechoty zmechanizowanej gotowe do mobilizacji. Dostępnych jest także pięć niezależnych brygad piechoty zmechanizowanej. Rezerwy taktyczne składają się z dziewięciu dywizji pancernych, jednej mobilnej drogą lotniczą oraz z dziesięciu brygad piechoty rozlokowanej dla ochrony granic. W praktyce układ oddziałów jest bardzo łatwo zmienić w zależności od sytuacji strategicznej, nie stanowi problemu ewentualne przeniesienie jakiegoś oddziału do strefy, w której jest on potrzebny, nawet jeśli znajduje się ona daleko od miejsca pierwotnego stacjonowania danej jednostki.
 
Od Wojny sześciodniowej [[1967]] roku, brygada jest podstawową jednostką armii izraelskiej, a dowódcy owych oddziałów posiadają stosunkowo znaczną autonomię. Szczególnie widoczne było to podczas starć zbrojnych, a pewna swoboda dowódców brygad stała się jedną z głównych zasad SOI. Pomiędzy [[1977]] a [[1987]], armia izraelska zmieniła układ sił w wojskach pancernych, co spowodowane było wzrostem liczby [[czołg]]ów. Zredukowano liczbę brygad piechoty, zwiększając jednocześnie ilość brygad pancernych z 20 do 33 w czasie mobilizacji. LadoweLądowe oddziały armii izraelskiej posiadają prawie 4 tys. czołgów w tym: 1280 czołgów [[Merkawa]], 300 [[M60 Patton|M60A4]], 600 [[M60 Patton|M60A3]], 400 [[M60 Patton|M60]], 250 [[Patton (czołg)|M48A5]], 800 [[Centurion (A41)|Centurion]], 100 [[T-62]], 200 czołgów [[T-55]], oraz około 11 tys. innych pojazdów opancerzonych. Daje to liczbę równą połączonym armiom Egiptu, Syrii i Jordanii<ref>{{cytuj stronę| url = http://dover.idf.il/IDF/English/about/weapon/Groung/default.htm | tytuł = Ground Forces | data dostępu = 2011-01-31| autor = | opublikowany = | praca = Israel Defence Forces | data = | język = en}}</ref>.
 
Większość z wymienionych oddziałów rozmieszczonych jest na północnych i wschodnich obszarach przygranicznych, gotowychw gotowości na ewentualny atak z terenów Jordanii, Syrii i Egiptu. Zaraz po tym, jak w lipcu [[1985]] Siły Obronne Izraela wycofały się z południowego Libanu, więcej niż sześć syryjskich dywizji zostało skoncentrowanych w rejonie Wzgórz Golan. SOI odpowiedziały konstruując kilka linii obronnych złożonych z min i zapór przeciwczołgowych na Golanie, a także poprzez koncentrację oddziałów piechoty i wojsk pancernych niedaleko granicy. Jednocześnie wzmocniono kontrolę skierowaną przeciwko nielegalnym jej przekroczeniom.
 
=== Marynarka Wojenna (''Heil HaYam HaYisraeli'', חיל הים) ===
Linia 116:
{{osobny artykuł|Izraelski Korpus Morski}}
 
Izraelska marynarka wojenna jest to najmniejsza liczebnie część składowa armii izraelskiej - według danych z [[1988]] składała się ona z ok. 1 tys. oficerów i 8 tys. żołnierzy, w tym 3,2 tys. poborowych. Marynarka doskonale spełniła pokładane w niej nadzieje podczas Wojny Jom Kippur w [[1973]], kiedy to udało jej się zatopić osiem arabskich okrętów torpedowych, nie tracąc przy tym żadnego. Wkrótce potem Syria otrzymała od [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] nowe, nowocześniejsze jednostki na miejsce zniszczonych. Podobnie było z Egiptem, który - dysponując flotą złożoną ze 140 okrętów w [[1988]] - przewyższał Izrael pod tym względem. Pomimo tego równowaga sił została zachowana za sprawą zaawansowania technologicznego jednostek izraelskich.
 
W [[Lata 80. XX wieku|latach 80.]] i [[Lata 90. XX wieku|90. XX wieku]] wykorzystywanie morza jako środka transportu dla przerzutów broni m.in. dla [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny|Organizacji Wyzwolenia Palestyny]] zwróciło uwagę na konieczność zabezpieczenia wybrzeża. Stratedzy izraelskiej obrony poświęcają najmniejszą uwagę marynarce spośród trzech głównych formacji wojskowych w SOI. W związku z tym wielu ekspertów ocenia, że pomimo modernizacji, jeśli chodzi o oddziały morskie, kraje arabskie są najbliżej doścignięcia Izraelczyków w wyścigu militarnym. W [[1993]] do służby wprowadzono zbudowane w USA w oparciu o izraelski projekt [[korwety rakietowe typu Saar 5|korwety typu Saar 5]] wyposażone w rakiety [[AGM-84/RGM-84/UGM-84 Harpoon|Harpoon]] i Gabriel, a także zdolne do zabrania na pokład helikoptera (typu SA-366G Dauphin, Kaman SH-2F, lub Sikorsky S-76N - możliwe jest również przenoszenie dwóch śmigłowców z tym, że jeden podczas postoju znajduje się na lądowisku a nie w hangarze okrętu). W latach 1999 - 2000 do służby weszły trzy zbudowane w Niemczech [[okręt podwodny|okręty podwodne]] klasy [[Okręty podwodne typu 800|Dolphin]] (INS "''Dolphin''", INS "''Leviathan''" oraz INS "''Tekuma''").
 
W [[1988]] flota izraelska liczyła około 70 jednostek bojowych w czym: 3 jednostki podwodne, 3 [[wodolot]]y wyposażone w rakiety, 22 szybkie łodzie atakujące (z izraelskimi rakietami Gabriel na wyposażeniu) oraz 32 przybrzeżne motorówki patrolowe. Marynarka izraelska preferuje mniejsze i szybsze jednostki, zwrotne, ale o stosunkowo dużej sile ognia. Najbardziej typowy model – typ ''Reshef'' - to maszyna o zasięgu ok. 2,4 tys. kilometrów.
 
Flota operuje w dwóch niepołączonych strefach – [[Morze Śródziemne|Morzu Śródziemnym]] (główne porty to [[Hajfa]] i [[Aszdod]]) i w [[Akaba|Zatoce Akaba]] (port wojskowy w [[Ejlat|Ejlacie]]). Pierwsze jednostki typu ''Reshef'' stacjonowały na [[Morze Czerwone|Morzu Czerwonym]], ale zostały przetransportowane (opływając [[Przylądek Dobrej Nadziei]]) na [[Morze Śródziemne]] – powodem stał się zwrot [[Synaj (półwysep)|Synaju]] Egiptowi. Z tego też powodu od końca lat 80. ochroną [[Akaba|Zatoki Akaba]] zajmują się patrole przybrzeżne złożone z łodzi typu ''Kabur''.
Linia 148:
 
=== Broń atomowa ===
Właściwie pewne jest, że Izrael posiada arsenał jądrowy, który jest niezwykle ważnym elementem stosowanej przez niego doktryny odstraszania. Jego dokładna wielkość nie jest znana, przypuszcza się jednak, iż wynosi około 500 głowic i zajmuje czwarte miejsce na świecie pod względem liczebności (tu należy podać źródło, zgodnie z dostępnymi w sieci informacjami Izrael posiada 60 - 200 głowic). Arsenał atomowy składa się najprawdopodobniej z:ze 108 artyleryjskich taktycznych pocisków nuklearnych ok. 20 [[Kilotona|kt]], 116 [[Głowica bojowa|głowic]] pięciokilogramowych, 80-ciu 6 [[Kilogram|kg]]sześciokilogramowych [[Pluton (pierwiastek)|plutonowych]] głowic bojowych, 10 bomb [[Uran (pierwiastek)|uranowych]], oraz z nieznanej ilości bomb neutronowych, walizkowych, minowych (nuklearne miny), [[Ładunek termojądrowy|termojądrowych]] o sile 1 [[Równoważnik trotylowy wybuchu jądrowego|megatony]] i 200&nbsp;kg-kilogamowych głowic 100 -kilotonowych. Izrael dysponuje różnymi (nuklearna strategiczna triada) środkami przenoszenia [[broń masowego rażenia|broni masowej zagłady]]; lądowymi: trzema [[batalion]]ami wyposażonymi w artylerię o kalibrze 173&nbsp; mm i 203 -milimetrową z atomową amunicją o zasięgu 72 [[Kilometr|km]] i sile 20 kt,
100 zmodyfikowanymi pociskami balistycznymi (z [[Short-Range Ballistic Missile|średniego zasięgu]] na [[Intercontinental Ballistic Missile|międzykontynentalny]]) typu [[Jerycho-2|Jerycho-2 B]] o zasięgu ok. 8000&nbsp; km mogącymi przenieść jedną głowicę o mocy 1 Mt, lub 1000&nbsp;kg1000kg [[Głowica konwencjonalna|konwencjonalną]], oraz 50-cioma pociskami [[Jerycho-3]] o zasięgu 11 500 kilometrów i uzbrojonymi w zależności od konfiguracji w 3 głowicgłowice typu [[Multiple Independently Targetable Reentry Vehicle|MIRV]], sześć 100 -kt głowic, lub jedną o mocy 1 megatony, oba te pociski są umieszczone na [[Transporter-Erector-Launcher|mobilnych wyrzutniach]]<ref name="Jerycho-2"/>. Jedyny izraelski ośrodek atomowy, [[Dimona]] na pustyni [[Pustynia Negew|Negew]] jest pilnie strzeżony. Pewną ilość informacji na ten temat ujawnił jeden z jego pracowników, [[Mordechaj Vanunu]], który za ujawnienie tajemnic broni atomowej Izraela został osądzony i skazany na 18 lat więzienia.
 
=== Formacje współpracujące ===
Linia 161:
{{osobny artykuł|Insygnia Sił Obronnych Izraela}}
=== Stopnie wojskowe ===
W odróżnieniu od większości armii świata, Siły Obronne Izraela używają tych samych stopni wojskowych we wszystkich rodzajach sił zbrojnych, w tym w siłach powietrznych i marynarce wojennej. Większość stopni, w tym również niektóre oficerskie i podoficerskie, może być przyznanych w wyniku odbycia służby w rezerwie, bez konieczności służby polowej lub szkolenia.
 
Oznaki stopni umieszcza się na [[mundur wojskowy|mundurze]]. W Siłach Obronnych Izraela oznaki stopni nosi się na [[naramiennik|pagonach]] lub nakryciu głowy ([[czapka garnizonowa|czapce garnizonowej]] lub [[beret|berecie]]). Żołnierze sił lądowych noszą dystynkcje w kolorze mosiądzu na czerwonym tle. Żołnierze sił powietrznych mają dystynkcje w kolorze srebrnym na niebieskim lub granatowym tle, i dodatkowo noszą złote pasy na rękawach mundurów. Marynarze noszą złote dystynkcje szyte na granatowym materiale<ref>{{cytuj stronę| url = http://dover.idf.il/IDF/English/about/insignia/ranks.htm | tytuł = Ranks | data dostępu = 2011-01-30 | autor = Israel Defense Forces | język = en}}</ref>.
Linia 203:
* mundury galowe - noszone tylko podczas pobytu oficerów poza granicą. Istnieje kilka rodzajów mundurów galowych, uzależnionych od rodzaju wojsk i pory roku.
 
Wszyscy pracownicy mundurowi sił naziemnych noszą mundury w kolorze oliwkowym, natomiast pracownicy marynarki wojennej i lotnictwa noszą mundury w kolorze beżowym. Mundury składają się z koszuli, spodni, bluzy, kurtki i butów. Przy mundurze kobiecym spódnica może zastąpić spodnie. Nakrycie głowy stanowią czapki, hełmy i berety. Kolor beretu jest uzależniony od rodzaju sił zbrojnych: siły powietrzne - kolor niebiesko -szary, korpus pancerny, piechota zmechanizowana i artyleria - czarny, piechota - oliwkowy, spadochroniarze - czerwony, saperzy - szary, oraz osobne dla ''Brygady Givati'' - fioletowy, oraz ''Brygady Golani'' - brązowy. Niektóre jednostki posiadają niewielkie zmiany w umundurowaniu, np. żandarmeria wojskowa nosi białe pasy i czapki policyjne. Natomiast żołnierze niektórych jednostek specjalnych mogą być całkowicie zwolnieni z obowiązku noszenia munduru wojskowego.
 
=== Insygnia wojskowe ===
Izraelscy żołnierze noszą trzy rodzaje insygniiinsygniów wojskowych (odrębne od stopni wojskowych), które określają rodzaj sił zbrojnych, konkretną jednostkę oraz zajmowane stanowisko<ref>{{cytuj stronę| url = http://dover.idf.il/IDF/English/about/insignia/tags.htm | tytuł = Tags - Commands, Branches and Sectors | data dostępu = 2011-01-31 | autor = Israel Defense Forces | język = en}}</ref>.
 
Nowi żołnierze, odbywający podstawowe szkolenie, nie noszą jeszcze żadnych insygniinsygniów wojskowych. Żołnierze pełniący służbę w sztabach powyżej poziomu korpusu, często noszą insygnia Sztabu Głównego, pomimo że oficjalnie do niego nie należą. Poszczególne jednostki są identyfikowane po insygniach noszonych na lewym ramieniu munduru. Większość jednostek posiada własne symbole<ref>{{cytuj stronę| url = http://dover.idf.il/IDF/English/about/insignia/%D7%A1%D7%99%D7%9B%D7%95%D7%AA+%D7%A1%D7%9E%D7%9C%D7%99%D7%9D+%D7%9E%D7%A2%D7%A8%D7%9B%D7%AA%D7%99%D7%99%D7%9D+%D7%9C%D7%95%D7%97%D7%9E%D7%99%D7%9D+%D7%95%D7%9E%D7%A1%D7%99%D7%99%D7%A2%D7%99%D7%9D.htm | tytuł = Combat and Support Unit Insignia | data dostępu = 2011-01-31 | autor = Israel Defense Forces | język = en}}</ref>. Odrębne insygnia określają stanowisko zajmowane przez żołnierza w jednostce, chociaż najczęściej są to potwierdzenia odbytych szkoleń lub kursów. Odrębne insygnia oznaczają, że żołnierz walczył w określonej wojnie.
 
== Budżet ==
W latach [[1960]]-[[1966]] Izrael przeznaczał na cele obronne średnio 9[[procent|%]] [[produkt krajowy brutto|PKB]]. Wydatki na obronność gwałtownie wzrosły po wojnach [[1967]] i [[1973]]. W [[1980]] osiągnęły rekordową wielkość 24% PKB, i od tego momentu zaczęły spadać do obecnej wielkości około 9% PKB (wydatki rzędu 15 miliardów dolarów) po podpisaniu traktatów pokojowych z Egiptem i Jordanią<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.thejerusalemfund.org/ht/d/ContentDetails/i/2122 | tytuł = Israel's Defense Budget: The Business Side of War | data dostępu = 2011-01-31 | autor = Charmaine Seitz | nazwisko = Seitz | imię = Charmaine | praca = The Jerusalem Fund | opublikowany = 2001-01-30 | język = en}}</ref>. Pomimo tej redukcji wydatków na obronność, Izrael znajduje się w światowej czołówce państw na świecie, które wydają najwięcej pieniędzy na zbrojenia<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.economist.com/node/13808801?story_id=13808801&fsrc=rss | tytuł = The world's biggest military spenders by population | data dostępu = 2011-01-31 | praca = The Economist | opublikowany = 2009-06-08 | język = en}}</ref>.
 
W dniu [[30 września]] [[2009]] premier [[Beniamin Netanjahu]], minister obrony [[Ehud Barak]] i minister finansów [[Yuval Steinitz]] zatwierdzili zwiększenie wydatków na obronność kraju. Decyzję tę podjęto ze względu na zwiększone zagrożenie ze strony [[Iran]]u. Ostatecznie parlament zatwierdził dwuletni budżet państwa, który zakłada rekordowe w historii Izraela wydatki na obronność. W [[2009]] budżet obronny otrzymał 48,6 mld [[nowy izraelski szekel|NIS]], a w [[2010]] 53,2 mld NIS<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.haaretz.com/print-edition/business/defense-budget-to-grow-education-spending-to-shrink-1.6974 | tytuł = Defense budget to grow, education spending to shrink | data dostępu = 2011-01-31 | autor = Moti Bassok | nazwisko = Bassok | imię = Moti | praca = Haaretz | opublikowany = 2009-09-30 | język = en}}</ref>.
 
== Służba wojskowa ==
Linia 233:
 
=== Służba stała ===
Stała służba wojskowa jest przeznaczona dla żołnierzy, którzy po odbyciu regularnej służby zdecydują się na dalszą służbę w armii, w wielu przypadkach wybierając wojskową karierę zawodową. Służba stała opiera się na indywidualnej umowie zawieranej przez armię z żołnierzem. Kontrakt definiuje, jakie usługi będzie wykonywać żołnierz i przez jaki okres. Pod koniec trwania umowy istnieje możliwość przedłużenia kontraktu na dłuższy czas. W wielu przypadkach, objęcie określonych stanowisk wojskowych jest możliwe wyłącznie dla żołnierzy zawodowych, którzy przechodzą dłuższe szkolenia wojskowe. Istnieją oddziały składające się wyłącznie z ochotników. Są to jednostki [[Pilotaż (lotnictwo)|pilotów]], [[Okręt podwodny|"podwodniaków"]], komandosów (uważanych przez światowych ekspertów za jedne z najskuteczniejszych tego typu - przykład [[Sayeret Matkal]] w Operacji Piorun) niektórych oddziałów zwiadowczych. Z powodu dużej liczby kandydatów konieczne było wprowadzenie szczegółowej i ostrej selekcji wszystkich chętnych. Pierwszeństwo jako takie ma w tej kwestii lotnictwo – służący w nim żołnierze to kandydaci najlepsi z możliwych. Poborowi mają także możliwość wskazania, do jakiej jednostki pragną trafić. Sztandarowym przykładem oddziału ochotniczego jest [[Brygada Golani]], która odznaczyła się w konfliktach zbrojnych z 1973 i 1982.
 
Żołnierze pełniący służbę stałą otrzymują pełne wynagrodzenie, a po odbyciu określonej przepisami długości czasu służby, uzyskują prawa do emerytury wojskowej. Emerytury wojskowe są przyznawane dużo wcześniej niż cywilnym obywatelom państwa.
 
=== Służba rezerwowa ===
Linia 245:
 
=== Służba kobiet ===
Standardy selekcji dla kobiet w armii izraelskiej są ze zrozumiałych powodów wyższe niż dla mężczyzn, a zwolnienia ze służby są o wiele częstsze. Powoływanych jest tylko ok. połowy z 30 tys. kobiet osiągających każdorocznie wiek poborowy. Co roku ze służby zwalniane jest niemal 20% z powodów religijnych, 10% dlatego że są mężatkami, a większość z pozostałych 20% nie spełnia wymagań. Ustawa przyjęta przez [[Kneset]] w [[1978]] r. zapewnia kobietom prawo do zwolnienia ze służby z powodów religijnych jedynie po podpisaniu deklaracji przywiązania do ortodoksyjnych wartości i praktyk. Wzmogło to kontrowersje i obawy przed tym, czy taka „furtka” nie otworzy drogi dla kobiet niereligijnych, które będą chciały po prostu uchylić się o obowiązku i w efekcie nie osłabi to SOI. Z tego powodu kobiety zwolnione z powodów religijnych muszą wypełnić służbę, pracując w placówkach opieki socjalnej lub edukacyjnych. Taka służba zastępcza trwa tyle, ile zwykła służba wojskowa.
 
Poborowe służą w Kobiecych Korpusach Armii, znanych pod hebrajskim skrótem ''Chen''. Po 5 tygodniach podstawowego treningu, żołnierki zostają kierowcami, pielęgniarkami, radiooperatorkami, kontrolerkami lotów, instruktorkami kursów. Kobiety nie biorą udziału w bezpośredniej walce zbrojnej od czasów wojny wyzwoleńczej w [[1948]].
 
== Mniejszości w Siłach Obronnych Izraela ==
Linia 253:
[[Plik:Falasha makstyle.jpg|thumb|240 px|Etiopski Żyd w izraelskiej armii]]
[[Plik:NetzahYehudafield.jpg|thumb|240 px|Ultra-ortodoksyjni Żydzi w piechocie]]
Początkowo w Siłach Obronnych Izraela istniała tendencja, aby nie-żydowscynieżydowscy żołnierze służyli w kilku odrębnych jednostkach wojskowych, nazywanych jednostkami mniejszości lub Jednostka 300 - były to druzyjska jednostka rekonesansu i beduińska jednostka transportowa. W 1982 Sztab Główny postanowił zintegrować siły zbrojne poprzez otwarcie dostępu do innych jednostek dla mniejszości nie-żydowskichnieżydowskich. Jedynie korpus wywiadu i sił powietrznych pozostają zamknięte dla mniejszości.
 
=== Druzowie i Czerkiesi ===
Linia 270:
 
=== Osoby LGBT ===
Izrael jest jednym z 24 państw, które pozwalają [[gej]]omhomoseksualistom na służbę w wojsku. Od początku [[lata 90. XX wieku|lat 90. XX wieku]] tożsamość seksualna nie stanowi formalnej przeszkody w odbyciu służby wojskowej<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-3362505,00.html | tytuł = Follow Israel's example on gays in the military, US study says | data dostępu = 2011-01-31 | autor = Itamar Eichner | nazwisko = Eichner | imię = Itamar | praca = YnetNews | opublikowany = 2007-08-02 | język = en}}</ref>.
 
Do lat 80. Siły Obronne Izraela usuwały ze służby żołnierzy, którzy otwarcie przyznawali się do [[homoseksualizm|orientacji homoseksualnej]]. W 1983 wydano zezwolenie na służbę, z wyłączeniem wywiadu i stanowisk z dostępem do ściśle tajnych informacji. W 1993 doszło na ten temat do burzliwej debaty parlamentarnej, po której armia została zmuszona wycofać się ze wszystkich ograniczeń wobec gejówhomoseksualistów.
 
== Zagraniczni wolontariusze ==
Linia 292:
 
=== Niemcy ===
Współpraca wojskowa [[Niemcy|Niemiec]] i Izraela jest dyskretna, i dotyczy dziedzin wymiany informacji oraz technologii wojskowych. W niemieckich stoczniach wybudowano izraelskie [[Okręty podwodne typu 800|okręty podwodne klasy Dolphin]]. Niemieckie silniki [[V12]] są jednostkami napędowymi czołgów [[Merkawa|Merkawa Mk IV]], a jego armata jest produkowana na licencji działa Rheinmetall 120&nbsp;mm.
 
=== Wielka Brytania ===