Unia mielnicka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 89.67.67.28 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Addbot.
Linia 24:
Postanowienia unii mielnickiej wykraczały poza zwykłą unię personalną. Ich realizacja doprowadziłaby do faktycznego połączenia obu państw w jedno, czyli do unii realnej. Zapisy nie zostały jednak zrealizowane. Nie powołano wspólnej rady (sejmu), nie ujednolicono monety. W praktyce związek łączący Polskę i Litwę pozostał unią personalną, podobnie jak w okresie panowania Kazimierza Jagiellończyka. Do realizacji postanowień nie dopuścił król Aleksander oraz przeważająca w elitach politycznych Wielkiego Księstwa opcja antyunijna.
 
Niemożliwym do akceptacji dla Jagiellonów był zapis o elekcyjności wspólnego polsko-litewskiego tronu. [[Dynastia]] traciła swe dziedziczne uprawnienia na Litwie, nie mając gwarancji, że jej przedstawiciele zostaną wybrani [[władcy Polski|królami Polski]], co mogłoby skutkować utratą wszystkiego w kolejnej elekcji. W tekście nie znalazło się drażliwe dla Litwinów określenie inkorporacja (wcielenie, włączenie), jednak w praktyce postanowieniapostanowibbbbbbbbbbbbbbnnnnnnnnnnnn unii włączały Wielkie Księstwo do Korony. Wspólny władca miał być królem Polski, udział strony litewskiej w elekcji miał być symboliczny, w postaci niewielkiej delegacji. Niezadowolenie Litwinów pogłębiło rozczarowanie co do skuteczności pomocy polskiej w wojnie znnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnna Rosjąprzez ''prałatów, panów, szlachtę i bojarów litewskich''). WMiało się to stać na sejmie zawartymlitewskim w [[1503Brześć|Brześciu]] r([[1505]]). rozejmieWspólne Wielkiedziałanie Księstwokróla musiałoi uznaćwiększości stratęlitewskich namożnych rzeczspowodowało Moskwyodrzucenie okołounii (jej zwolennicy, np. marszałek [[Jan Zabrzeziński]], 30%stracili swegoswe terytoriumurzędy).
 
W tej sytuacji Aleksander i Litwini wykorzystali przewidzianą w akcie unii konieczność jej ratyfikacji (zatwierdzenia przez ''prałatów, panów, szlachtę i bojarów litewskich''). Miało się to stać na sejmie litewskim w [[Brześć|Brześciu]] ([[1505]]). Wspólne działanie króla i większości litewskich możnych spowodowało odrzucenie unii (jej zwolennicy, np. marszałek [[Jan Zabrzeziński]], stracili swe urzędy).
 
Niezrealizowana w praktyce unia mielnicka jest uznawana mimo to za ważne wydarzenie w historii Polski i Litwy. Okoliczności jej zawarcia i walki o niewprowadzenie w życie pozwalają poznać ówczesny stan [[stosunki polsko-litewskie|stosunków polsko-litewskich]] oraz wpływ na nie poszczególnych podmiotów – Jagiellonów, Polaków i Litwinów. Akt unii ma istotne znaczenie jako program polityczny, którego zrealizowanie okazało się jeszcze w 1501 r. niemożliwe, ale stał się on pierwowzorem dla [[unia lubelska|unii lubelskiej]] w [[1569]] r.