Pogórze Spisko-Gubałowskie: Różnice pomiędzy wersjami

|nazwa = Pogórze Spisko-Gubałowskie

|obrazek = Łąki Nowiny a1.jpg

|opis obrazka = ''Widok z Pienin na Tatry i wschodnią część Pogórza Spisko-Gubałowskiego''

|mapa = 514.13 Pogórze Spisko-Gubałowskie.png

|opis mapy = ''Zasięg regionu w obrębie Polski''

|megaregion = [[Region karpacki|Region Karpacki]]

|prowincja = [[Karpaty Zachodnie]]

|podprowincja = [[Centralne Karpaty Zachodnie]]

|makroregion = [[Obniżenie Orawsko-Podhalańskie]]

|mezoregion = Pogórze Spisko-Gubałowskie

|jednostki = '''[[Słowacja]]'''<br /> – [[kraj żyliński]]<br /> – [[kraj preszowski]]<br />'''[[Polska]]'''<br /> – [[województwo małopolskie|woj. małopolskie]]

'''Pogórze Spisko-Gubałowskie''' ([[Regionalizacja fizycznogeograficzna Polski|514.13]]) – południowa, najwyższa część [[Obniżenie Orawsko-Podhalańskie|Obniżenia Orawsko-Podhalańskiego]], od północy ograniczona [[Pieniński Pas Skałkowy|Pienińskim Pasem Skałkowym]], który we wschodniej części przechodzi w pasmo górskie [[Pieniny|Pienin]], od południa zaś oddzielona od [[Tatry|Tatr]] obniżeniem [[Rów Podtatrzański|Rowu Podtatrzańskiego]]<ref name=Kondracki>{{Cytuj książkę |nazwisko=Kondracki |imię=Jerzy |tytuł=Geografia regionalna Polski |wydawca=Wyd. Naukowe PWN |miejsce=Warszawa |rok= 1998| |isbn=83-01-12479-2}}</ref>.

W ramach Pogórza Spisko-Gubałowskiego wyróżnić możemy następujące części<ref name=Kondracki /><ref name=Sygnatura>{{Cytuj książkę |tytuł= Dookoła Tatr. Mapa 1:100&nbsp;000 |wydawca=Sygnatura|rok= 2003 |isbn=978-83-87873-44-8}}</ref>:

* [[Pogórze Spiskie]] – na wschód od doliny Białki. Część leżąca na Słowacji zwana jest [[Magura Spiska|Magurą Spiską]], często jednak nazwą tą określa się całe Pogórze Spiskie. Najwyższe szczyty: po stronie słowackiej – [[Rzepisko (Magura Spiska)|Rzepisko]] (1259 m), po stronie polskiej – [[Kuraszowski Wierch]] (1040 m).

W granicach Polski Pogórze Spisko-Gubałowskie ma powierzchnię ok. 370 km². Zbudowane jest z nieco zdyslokowanego i zapadającego z południa na północ [[flisz karpacki|fliszu karpackiego]] a jego [[wierzchowina]] ma powierzchnię erozyjno-denudacyjną. Ma ona duże nachylenie, co świadczy o jej nierównomiernym wypiętrzaniu. Stoki południowe są krótkie i strome, stoki północne bardziej łagodne i przecięte płytkimi dolinami. Na głównych dolinach występują zbudowane ze żwirów tarasy [[plejstocen|plejstoceńskie]]. Jest silnie zabudowane, przy czym zabudowania znajdują się nie tylko w dnach dolin, ale również na ich stokach i na wierzchowinie, sięgając do wysokości 1100 m n.p.m. W wyniku dużego zaludnienia lasy w polskiej części zostały silnie przetrzebione<ref name=Kondracki />. W większych lasach na Pogórzu Spiskim utworzono [[rezerwat przyrody Niebieska Dolina]]<ref name=Sygnatura />. Z bardzo rzadkich w Karpatach gatunków roślin występują: [[bagno zwyczajne]], [[podejźrzon rutolistny]], [[storczyk drobnokwiatowy]], [[storzan bezlistny]], [[Tojad wschodniokarpacki Kotuli|tojad Kotuli]], [[turzyca dwupienna]], [[widlicz Isslera]], [[zarzyczka górska]]. Większość z nich jest rzadka również w całej Polsce<ref>{{Cytuj książkę |imię=Zbigniew |nazwisko=Mirek |imię2=Halina |nazwisko2=Piękoś-Mirkowa |tytuł=Czerwona księga Karpat Polskich |wydawca=Instytut Botaniki PAN |miejsce=Kraków |data=2008 |isbn =978-83-89648-71-6}}</ref>. Słowacka część regionu jest silniej zalesiona.

Północna granica Pogórza Gubałowskiego i Bukowińskiego z [[Kotlina Orawsko-Nowotarska|Kotliną Orawsko-Nowotarską]] przebiega wzdłuż linii tektonicznej, na której znajdują się liczne wapienne skałki<ref name=Kondracki />. Większe z nich to [[Żdżar (Pogórze Spiskie)|Żdżar]] w [[Maruszyna|Maruszynie]] (773 m), [[Cisowa Skała]] (668 m) i [[Obłazowa]] (670 m) pod [[Nowa BiałkaBiała (województwo małopolskie)|Nową BiałkąBiałą]], [[Ranisberg]] (także Ranysborg lub Raniszberg, 678 m) koło [[Szaflary|Szaflar]]. Wokół jednej z tych skałek (Skałka Rogoźnicka 708 m), na zachodnich granicach Pogórza Gubałowskiego utworzono [[rezerwat przyrody Skałka Rogoźnicka]]<ref name=Sygnatura />.

{{Przypisy|stopień= ===}}