Wepsowie: Różnice pomiędzy wersjami

'''Wepsowie''' -– ugrofińska grupa etniczna zamieszkująca w północno-zachodniej części [[Rosja|Federacji Rosyjskiej]], używająca [[język wepski|języka wepskiego]] (zaliczanego do [[języki bałtyckofińskie|języków bałtofińskich]]) oraz [[język rosyjski|języka rosyjskiego]].

Wepsowie zamieszkują w [[obwód leningradzki|obwodzie leningradzkim]], w okolicy [[Petersburg]]a (środkowi Wepsowie) oraz na wschód od tego miasta (Wepsowie południowi), a także w rosyjskiej [[Karelia|Karelii]], w okolicach [[PetrozawodzkPietrozawodsk]]a, nad [[jezioro|jeziorem]] [[Ładoga]] (Wepsowie północni, stanowiący 2/3 całości narodu). Większość wierzących Wepsów należy do [[Kościółcerkiew prawosławnyprawosławna|Kościoła prawosławnego]].

Wepsowie nigdy nie posiadali własnej państwowości, a ziemie zamieszkiwane przez nich zostały w [[XIII]] w. podbite przez księstwa ruskie. Prowadzona początkowo celowa polityka rusyfikacji, zaś w [[XX wiek]]uwieku procesy migracyjne i asymilacyjne spowodowały, iż liczba Wepsów systematycznie się zmniejsza. Asymilacja nie następuje obecnie jak w latach poprzednich tylko poprzez zmniejszania się liczby Wepsów z powodu zmiany [[świadomość narodowa|świadomości narodowej]] na rosyjską, ale również na karelską. Spis ludności przeprowadzony w [[Rosja|Rosji]] w [[2002]] r. wykazał, iż w kraju tym żyje 8240 Wepsów (ponadto kilkaset osób tej narodowości mieszka na [[Ukraina|Ukrainie]] -– 281 w [[2001]] roku<ref>[http://www.ukrcensus.gov.ua/results/nationality_population/nationality_popul1/select_5/?botton=cens_db&box=5.1W&k_t=00&p=0&rz=1_1&rz_b=2_1%20%20%20&n_page=1 Розподіл населення за національністю та рідною мовою] -– ukraiński spis powszechny 2001.</ref>). Jeszcze w [[1939]] r. narodowość wepską deklarowało 32 000tys. osób, w [[1959]] już tylko 16,4 400tys., zaś w [[1989]] -– około 12 000tys.

Obecnie działają wepskie towarzystwa kulturowe w [[PetrozawodzkPietrozawodsk]]u i [[Petersburg]]u, a ich działalność wspierają władze, zwłaszcza autonomicznej [[Karelia|Karelii]].

[[20 stycznia]] [[1994]] r. w ramach [[Rejon prionieżski|Rejonu prionieżskiego]] rosyjskiej [[Karelia|Karelli]] powołano do życia autonomiczną jednostkę administracyjną północnych Wepsów -– [[Wepska Gmina Narodowa|Wepską Gminę Narodową]] (''Вепсская национальная волость'', czyt. ''Wiepskaja Nacionalnaja Wołost'''), obejmującą 13 wiosek. Gminę tę, w której siedzibą władz jest [[wieś]] [[Szołtoziero]] (Soutjärvi) (ok. 85 km. od [[PetrozawodzkPietrozawodsk]]a) [[1 stycznia]] [[2002]] r., zamieszkiwało 3493 mieszkańców, spośród których 1202 stanowili Wepsowie.

! [[rok]] !! liczba Wepsów<br /><small>(wg danych spisowych)</small>

| [[1897]] || align=right | 25. 284

| [[1926]] || align=right | 32. 773

| [[1939]] || align=right | ok. 32 tys.000

| [[1959]] || align=right | 16,4 tys.400

| [[1970]] || align=right | 8.2818281

| [[1979]] || align=right | 8.0948094

| [[1989]] || align=right | ok. 12 tys.000

* [http://www.museum.ru/M1237 Strona wepskiego muzeum etnograficznego w Szołtozierze] w języku rosyjskim{{lang|ru}}

* [http://www.gov.karelia.ru/gov/Power/Committee/National/vepsy.html Krótka historia Wepsów] w języku rosyjskim{{lang|ru}}

* [http://www.ethnos.nw.ru/lib/data/22.html Strona poświęcona Wepsom] w języku rosyjskim{{lang|ru}}

* [http://kodima.narod.ru Strona wspólnoty wepskiej w Sankt Petersburgu] po{{lang|ru rosyjsku,vep wepsku i angielskuen}}

* [http://www.rosyjska-polnoc.eu/index.php?option=com_content&view=article&id=5&Itemid=6/ Ludność i religie rosyjskiej północy] krótki przegląd narodowości regionu w języku polskim{{lang|pl}}

[[Kategoria:Wepsowie|! ]]