Taraszkiewica: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ryba g (dyskusja | edycje)
m →‎Taraszkiewica a inne warianty: W białoruskim «narkamaŭka» zawsze z ortograficznym oznaczeniem niesylabiczności «u»
Paterm (dyskusja | edycje)
Linia 5:
 
== Taraszkiewica a inne warianty ==
Nazwa podkreśla bliskość alternatywnego wariantu do języka stosowanego w twórczości [[Bronisław Taraszkiewicz|Taraszkiewicza]] w [[1918]] roku. Spór odnośnie do „taraszkiewicy” nabrał rozmachu po ogłoszeniu niepodległości [[Białoruś|Białorusi]] w [[1991]] roku. Od około [[1994]] roku jako zalecany synonim (np. w artykule [[Wincuk Wiaczorka|Wincuka Wiaczorki]] w periodyku [[Spadczyna]], 1994) używana jest nazwa „klasyczny (wariant)”.
 
Wszystkie warianty gramatyki wprowadzone najpierw w [[1933]] roku przez [[Rada Komisarzy Ludowych|Radę Komisarzy Ludowych]] [[Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka|Białoruskiej SSR]] (Саўнарком, ''Saunarkom'', ''Saŭnarkom''), a następnie w [[1934]] i [[1959]] roku (прапановы акадэміка Падлужнага) określane są przez propagatorów ''taraszkiewicy'' nieoficjalnym słowem ''Narkamauka'' ([[język białoruski|biał.]] наркамаўка, ''narkamaŭka''), które jest terminem nacechowanym emocjonalnie i podkreślającym pochodzenie oficjalnej normy od sowieckich władz. ''Narkamauka'' upraszczała reguły gramatyczne i uważana jest za wariant opracowany w celu zbliżenia [[język białoruski|języka białoruskiego]] do [[język rosyjski|rosyjskiego]]<ref name="kamp">B.A. Płotnikau, L.A. Antaniuk, Беларуская мова. Лінгвістычны кампендыум. — Mińsk: Інтэрпрэссэрвіс, Кніжны Дом, 2003. С. 88.</ref><ref name="panou">S.W. Panou, Матэрыялы па гісторыі Беларусі; pod redakcją naukową M.S. Staszkiewicza i H.J. Halenczanki. — Мińsk: «Аверсэв», 2003. s. 254.</ref><ref>[[Leanid Łycz]]. [http://old.knihi.com/mova/reforma.html Рэформа беларускага правапісу 1933 года: ідэалагічны аспект]. — Мińsk: Навука і тэхніка, 1993. ISBN 5-343-01453-4.</ref><ref>Мова мяняецца, бо жывая! // [[Zwiazda|Звязда]], [[8 верасьня]] [[2009]].</ref><ref name=klimaw-2004>[[Ihar Klimau]] [http://mab.org.by/materyjaly/publikacyi/dva-standarty-bielaruskaj-litaraturnaj-movy Два стандарты беларускай літаратурнай мовы] // Мова і соцыум. (TERRA ALBA. Том III). — Mohylew: ГА МТ «Брама», 2004.</ref>. Normy pisowni stosowane w ''taraszkiewicy'' ściślej niż w oficjalnej ortografii związane są z zasadą fonetyczną (zawsze oddawana jest w pisowni chociażby miękka wymowa spółgłosek). Oba opisywane warianty ortograficzne języka białoruskiego różni także m.in. sposób adaptacji zapożyczeń<ref group=uwaga> Na przykład: Вікіпедыя (''Wikipiedyja'') w oficjalnej ortografii — Вікіпэдыя (''Wikipedyja'') w ''taraszkiewicy''.</ref>.