Wersja z 13:04, 15 lis 2013 edytuj Chrzanko (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 9394 edycje poprawa linków, drobne redakcyjne ← poprzednia edycja		Wersja z 12:10, 7 kwi 2014 edytuj anuluj edycję Konarski (dyskusja \| edycje) 11 504 edycje źródła/przypisy, ilustracja następna edycja →
Linia 1: [[Plik:Doshpuluur player, Paris 2010.jpg\|thumb\|Tradycyjny tuwiński śpiewak [[chöömej]]]] '''Tuwińcy''' (dawniej ''Urianchajcy'', ''Sojoci'', czasem nazywani ''Tuwijczykami''<ref>Tego określenia używał na przykład [[Jerzy Sławomir Wasilewski]] w swoich artykułach, por. "Ludzie tajgi - Etnolog w podróży"</ref>) − naród [[ludy tureckie\|turecki]], żyjący w [[Tuwa\|Tuwińskiej Republice Autonomicznej]] w południowej [[Syberia\|Syberii]], w [[Mongolia\|Mongolii]] (24 tys.) i [[Chiny\|Chinach]]. Mongolscy Tuwińcy zasymilowali się wśród [[Mongołowie\|Mongołów]] i nie używają już własnego języka [[język tuwiński\|tuwińskiego]]. Społeczność Tuwińców w [[Rosja\|Rosji]] liczy 243 tysiące osób (w 2002). Dzielą się na dwie grupy. Wschodni Tuwińcy, nazywani [[Todżyńcy\|Todżyńcami]], stanowią około 5% społeczności, od reszty Tuwińców odróżnia ich tradycyjny sposób gospodarowania: są myśliwymi i hodowcami [[renifer]]ów. Zajęciem reszty Tuwińców była hodowla bydła. Obecnie prowadzą półosiadły tryb życia mieszkają, podobnie jak [[Mongołowie]], w [[jurta]]ch. Pierwotną religią Tuwińców był [[szamanizm]], współcześnie praktykowany przez nielicznych. Od [[XVIII wiek]]u zdecydowana większość ludności tuwińskiej wyznaje [[buddyzm tybetański]]. ▼ [[Plik:Siedlungsgebiete der Tiva und Duva.PNG\|thumb\|Miejsca osiedlenia Tuwińców w Rosji i Mongolii]] ▲'''Tuwińcy''' (dawniej ''Urianchajcy'', ''Sojoci'', czasem nazywani ''Tuwijczykami''<ref>Tego określenia używał na przykład [[Jerzy Sławomir Wasilewski]] w swoich artykułach, por. "Ludzie tajgi - Etnolog w podróży"</ref>) − naród [[ludy tureckie\|turecki]], żyjący w [[Tuwa\|Tuwińskiej Republice Autonomicznej]] w południowej [[Syberia\|Syberii]], w [[Mongolia\|Mongolii]] (24 tys.) i [[Chiny\|Chinach]]. Społeczność Tuwińców w [[Rosja\|Rosji]] liczy 264 tysiące osób (w 2010)<ref>[http://www.perepis-2010.ru/results_of_the_census/tab5.xls Rosyjski Spis z 2010</ref>. Mongolscy Tuwińcy zasymilowali się wśród [[Mongołowie\|Mongołów]] i nie używają już własnego języka [[język tuwiński\|tuwińskiego]]. ~~Społeczność Tuwińców w [[Rosja\|Rosji]] liczy 243 tysiące osób (w 2002).~~Tuwińcy ~~Dzielą~~dzielą się na dwie grupy. Wschodni Tuwińcy, nazywani [[Todżyńcy\|Todżyńcami]], stanowią około 5% społeczności, od reszty Tuwińców odróżnia ich tradycyjny sposób gospodarowania: są myśliwymi i hodowcami [[renifer]]ów. Zajęciem reszty Tuwińców była hodowla bydła. Obecnie prowadzą półosiadły tryb życia mieszkają, podobnie jak [[Mongołowie]], w [[jurta]]ch. Pierwotną religią Tuwińców był [[szamanizm]], współcześnie praktykowany przez nielicznych. Od [[XVIII wiek]]u zdecydowana większość ludności tuwińskiej wyznaje [[buddyzm tybetański]]. Do 1911 kontrolę nad ziemiami Tuwińców sprawowały [[Chiny]], w okresie 1911 - 1914 faktycznie niepodległa [[Mongolia]], a od kwietnia 1914 Tuwa była częścią [[Rosja\|Rosji]]. W [[1921]] roku powstała, formalnie niezależna [[Tuwińska Republika Ludowa]], będąca w praktyce formą rosyjskiego protektoratu. W [[1944]] roku republikę zlikwidowano i kraj włączono do [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich\|ZSRR]]. Obecnie Tuwińcy przeżywają okres renesansu kultury narodowej. Słynny w świecie stał się ich tradycyjny krtaniowy śpiew. Dużą popularność po 1991 zyskały idee niepodległościowe, jednak od początku XXI wieku są one przytłumione.

Tuwińcy: Różnice pomiędzy wersjami