Sztucer: Różnice pomiędzy wersjami

{{Inne znaczenia|'''broni palnej'''| '''[[Sztucer (instalacje)]]'''}}

== Historia ==

[[FilePlik:Sztucer kozienicki 1790.jpg|thumb|650px|Schemat budowy [[Sztucer kozienicki|sztucera kozienickiego]]. A -– trzewik, B -– szufladka na skałki, C -– kolba, D -– szyjka kolby, E -– blacha zamka, F -– kurek, G -– szczęki kurka, H -– panewka, I -– celownik szczerbinowy uchylny, J -– lufa, K -– muszka kulkowa, L -– grzybek na pas, M -– warkocz kabłąka, N -– spust, O -– śróbka regulacji spustu, P -– przyspieszacz. R -– kabłąk spustu, S -– łoże kolby, U -– stempel stalowy, X -– zaczep na pas, Y -– uchwyt stempla.]]

W XVIII i XIX w. sztucerów używali w wojsku [[Strzelec wyborowy|strzelcy wyborowi]], których w [[Prusy (państwo)|Prusach]], [[Austria|Austrii]] i [[Rosja|Rosji]] nazywano [[Jegrzy|jegrami]], a w Polsce ''[[Strzelcy celni|strzelcami celnymi]]''. W [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|I RzeczpospolitejRzeczypospolitej]] na mocy decyzji sejmu produkowany był w latach 1790-1794 w [[Fabryka Broni w Kozienicach|Fabryce Broni w Kozienicach]]{{r|Orlowski}} tzw. [[sztucer kozienicki]].

* jednolufowe, niełamane, [[Broń powtarzalna|powtarzalne]] tzw. ''repetiery'' z [[Zamek obrotowy|obrotowym zamkiem]] (zwykle 5-strzałowe), o konstrukcji wzorowanej na [[karabin]]ie. ''Repetiery'' są także wytwarzane z dwiema lufami, na przykład FineGuns 700SSS. Dwulufowe repetiery są przeważnie ciężkie i mają duży kaliber. Repetiery mają zwykle [[Zamek czterotaktowy|zamek ślizgowo-obrotowy]] dwu- lub czterotaktowy.

Spotyka się też sztucery jednolufowe, [[Broń wielostrzałowa|wielostrzałowe]], [[Broń samopowtarzalna|samopowtarzalne]] tzw. ''automaty'' (w [[Polska|Polsce]] rzadkie).

Nazwa wywodzi się z [[język niemiecki|niemieckiego]] ''stutzen'' – "obcinać"„obcinać”, nawiązuje do krótkiej ("obciętej"„obciętej”) lufy, która nie wystawała powyżej pasa stojącego żołnierza. Broń typu ''Stutzen'' jest zwykle krótsza niż inne karabiny i może mieć [[Łoże (broń palna)|łoże]] do końca lufy.

== Sztucer pomysłu Mierosławskiego ==

Specyficznym jednolufowym, wojskowym sztucerem był używany przez [[Powstanie styczniowe|powstańców styczniowych]] w formacji [[Karabinierzy|karabinierów]] tzw. ''sztuciec'' (określenie żargonowe) wytwarzany w fabryce J. Gerarda w [[Liège]] ([[Belgia]]) według pomysłu [[Ludwik Mierosławski|Ludwika Mierosławskiego]]. Jest on wspominany w pieśni ''[[s:Marsz strzelców (Anczyc)|Marsz strzelców]]'' autorstwa [[Władysław Ludwik Anczyc|Władysława Ludwika Anczyca]]. Jego dane techniczne to:

== Zobacz też ==

* <ref name=Kwas>{{Cytuj książkę | autor = [[Włodzimierz Kwaśniewicz]] | tytuł = 1000 słów o dawnej broni palnej | strony = 159 | miejsce = Warszawa | wydawca = MON | data = 1987 | isbn = 83-11-07350-3}}</ref>