Swetoniusz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m uproszczenie wywołania szablonu {{Kontrola autorytatywna}}
drobne redakcyjne, drobne merytoryczne
Linia 6:
Przyjaźnił się z [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacytem]] i utrzymywał bliskie kontakty z [[Pliniusz Młodszy|Pliniuszem Młodszym]], który wstawił się za nim u cesarza [[Trajan]]a, w jednym ze swych listów. Większość wiadomości, które posiadamy o Swetoniuszu, pochodzi z korespondencji Pliniusza.
 
Około roku 120 został sekretarzem kancelarii cesarskiej [[Hadrian]]a. Jednak już rok później zwolniono go, wówczas poświęcił się twórczości literackiej. Na ten okres przypada wydanie słynnych ''Żywotów Cezarów''. Zawierają one biografie [[Gajusz Juliusz Cezar|Juliusza Cezara]], [[Oktawian August|Oktawiana Augusta]], [[Tyberiusz]]a, [[Kaligula|Kaliguli]], [[Klaudiusz (cesarz)|Klaudiusza]], [[Neron]]a, [[Galba|Galby]], [[Marek Salwiusz Oton|Otona]], [[Witeliusz]]a, [[Wespazjan]]a, [[Tytus Flawiusz|Tytusa]] i [[Domicjan]]a. Są one ważnym źródłem, uzupełniającym relację Tacyta (która np. nie obejmuje Kaliguli, bo odpowiednie księgi ''Roczników'' Tacyta nie zachowały się). Szczególną wartość ich polega na opisie obyczajowości cesarskiej. Każda biografia, w mniejszym bądź większym stopniu, zachowuje trójpodział. Na początku część omawiająca wydarzenia z życia cesarza (nie zawsze przestrzegająca chronologii), jego pochodzenie, sprawowane urzędy; następnie opisuje cechy charakteru i wygląd władcy (''species''), a w końcowych partiach śmierć, poprzedzaną zawsze znakami wróżebnymi.
 
Do naszych czasów zachowały się oprócz ''[[Żywoty cezarów|Żywotów cezarów]]'' (''De vita Caesarum''), fragment dzieła ''O słynnych mówcach i nauczycielach'' (''De grammaticis et rhetoribus''), będące częścią większej całości ''O sławnych mężach'' (''De viris illustribus'').
 
Niektóre jego zaginione prace cytują autorzy późniejsi i ''[[Księga Suda]]''.
 
Wspomina (w biografii Klaudiusza, 25) postać bliżej nieokreślonego ''Chrestosa'' : ''Iudaeos impulsore Chresto assidue tumultuantes Roma expulit'' („Żydów wypędził z Rzymu za to, że bezustannie wichrzyli podżegani przez jakiegoś Chrestosa”, wyd. pol. tłum. Janina Niemirska-Pliszczyńska). <ref>Wzmianka ta zapewne dotyczy chrześcijan, o których wyraźniej mowa jest w życiorysie Nerona (16): ''Afflicti supliciissuppliciis Christiani, genus hominum superstitionis novae et maleficae'' ("Ukarano torturami chrześcijan, wyznawców nowego i zbrodniczego zabobonu") i których dotyczy też fragment Domicjanżyciorysu Domicjana (12): ''praeter ceteros Iudaicus fiscus acerbissime actus est; ad quem deferebantur, qui uel[ut] inprofessi Iudaicam uiuerent uitam uel dissimulata origine imposita genti tributa non pependissent.'' ("Szczególnie niemiłosiernie ściągano podatek tzw. żydowski. Pod Żydów podciągano wszystkich, którzy bez deklaracji oficjalnej żyli jednak wedle obyczaju żydowskiego, albo znów takich, którzy zaparłszy się swego pochodzenia żydowskiego nie płacili podatków nałożonych na ten naród.")</ref>
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |nazwisko =Swetonius Trankwillus | imię =Gajus | autor link = | tytuł =Żywoty cezarów | inni =Przekład i wstęp Janina Niemirska-Pliszczyńska, przedmowa Józef Wolski | wydawca =Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce =Wrocław | rok =1987 | strony= |rozdział= |autor r= |isbn=83-04-01648-6}}