Wikipedia

Alberta: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Uaktualniony premier Alberty.
m infobox
Linia 1:
{{Jednostka administracyjna infobox
{{Inne znaczenia|prowincji w Kanadzie|[[Alberta (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}}
|nazwa = Alberta
 
|nazwa oryginalna =
{| border=1 align=right cellpadding=4 cellspacing=0 width=300 style="margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
|dopełniacz nazwy =
|+<big>'''Alberta'''</big>
|jednostka = prowincja
| align="center" colspan="2"|
|zdjęcie = Moraine Lake 17092005.jpg
{| border=0 cellpadding=2 cellspacing=0 style="background:#f9f9f9; text-align:center;"
|opis zdjęcia = Jezioro Moraine w [[Park Narodowy Banff|Parku Narodowym Banff]]
| width="130px"| [[Plik:Flag of Alberta.svg|125px|Flaga Alberty]] || align=center width=130px| [[Plik:Shield of Alberta.svg|100px|Herb Alberty]]
|herb = Shield of Alberta.svg
|-
|flaga = Flag of Alberta.svg
| width="130px"| <small>[[Symbole kanadyjskiej prowincji Alberta|Flaga Alberty]]</small> || align=center width=130px| <small>[[Symbole kanadyjskiej prowincji Alberta|Godło Alberty]]</small>
|hymn =
|}▼
|dewiza = Fortis et Liber (pol. ''Silny i wolny'')
|-
|państwo = CAN
| align=center colspan=2 | <small>''Dewiza: Fortis et Liber (Silny i Wolny)''</small>
|siedziba = [[Edmonton]]
|-
|nazwa siedziby = stolica
| align=center colspan=2 style="background:#f9f9f9;" | [[Plik:Alberta, Canada.svg|290px|Lokalizacja Alberty]]
|stanowisko zarządzającego = premier
|-
|zarządzający = Dave Hancock
|'''[[język urzędowy]]''' || [[język angielski|angielski]]
|stanowisko 2. zarządzającego = gubernator porucznik
|-
|2. zarządzający = Donald Ethell
|'''[[Stolica]]''' || [[Edmonton]]
|nazwa izby wyższej = Senat
|-
|przedstawiciele w izbie wyższej = 6
|'''Największe miasto''' || [[Calgary]]
|nazwa izby niższej = Izba Gmin
|-
|przedstawiciele w izbie niższej = 28
|'''[[Premier]]''' || Dave Hancock
|języki urzędowe = język angielski
|-
|data powstania = 1905<br /><small>akces do [[Konfederacja Kanady|Konfederacji Kanady]] jako 10. prowincja</small>
|'''[[Gubernator porucznik prowincji Kanady|Gubernator porucznik]]''' || [[Donald Ethell]]
|ISO 3166-2 = CA-AB
|-
|powierzchnia = 661 848
|'''[[Parlament Kanady|Reprezentacja w parlamencie]]'''<br />&nbsp;- przedst. w Izbie Gmin<br />&nbsp;- przedst. w Senacie ||<br /><br />28<br />6
|liczba ludności = 3 410 000
|-
|rok = 2006
|align=center colspan=2|'''[[Powierzchnia]]:'''
|gęstość zaludnienia = 5,1
|-
|numer kierunkowy = 403, 780
|Całkowita<br />&nbsp;• ziemi<br />&nbsp;• wód<br /><br />
|kod pocztowy = AB T
|661 848 km²<br />642 317 km²<br />19 531 km² (2,95%)
|tablice rejestracyjne =
|-
|strefa czasowa = [[Uniwersalny czas koordynowany|UTC]] -7▼
|align=center colspan=2|'''[[Liczba ludności|Ludność]]:'''
|adres urzędu =
|-
|plan =
|([[2006]])<br />&nbsp;• gęstość
|mapa = Alberta, Canada.svg
|3,41 mln.<br />5,1 os./km²
|nazwa mapy =
|-
|współrzędne =
|'''[[Konfederacja Kanady|Akces do Konfederacji]]'''
|commons = Alberta
|rok – [[1905]] (jako dziesiąta)<br />
|www = http://www.gov.ab.ca/
|-
▲|}}
| '''[[Strefa czasowa]]'''
▲| [[Uniwersalny czas koordynowany|UTC]] -7
|-
| '''Informacja pocztowa'''<br />&nbsp;• [[Telefoniczny kod kraju|Kod telefoniczny]]<br />&nbsp;• [[ISO 3166-2]]<br />&nbsp;• Skrót pocztowy<br />&nbsp;• Pierwsza litera kodu
|<br />403, 780<br />CA-AB<br />AB<br />T
|-
| '''Strona internetowa'''
| [http://www.gov.ab.ca/ www.gov.ab.ca]
|}
'''Alberta''' – [[prowincja (jednostka administracyjna Kanady)|prowincja]] [[Kanada|Kanady]]. Alberta graniczy z następującymi prowincjami: od zachodu z [[Kolumbia Brytyjska|Kolumbią Brytyjską]], od wschodu z [[Saskatchewan]], z [[Terytoria Północno-Zachodnie|Terytoriami Północno-Zachodnimi]] na północy i ze stanem [[Stany Zjednoczone|USA]] [[Montana]] od południa.
 
Linia 70 ⟶ 62:
 
=== Rząd Alberty ===
[[Plik:DWEdmonton1.jpg|thumb|upright=1.1|Edmonton]]
[[Plik:Downtown Calgary.jpg|thumb|upright=1.1|Calgary]]
 
Rząd Alberty składa się z szeregu ministerstw i agencji zajmujących się całością spraw będących w gestii prowincji.
Linia 107 ⟶ 99:
== Geografia ==
=== Ukształtowanie terenu ===
[[Plik:Athabasca Rail at Brule Lake.jpg|thumb|upright=1.1|Kolej nad [[Athabaska (rzeka)|Athabaską]], niedaleko jeziora [[Brûlé]].]]
Albertę można podzielić na trzy geograficznie zróżnicowane obszary:
* [[Góry Skaliste]] (część [[Kordyliery|Kordylierów]]): wysokie i strzeliste góry rozciągające się południkowo wzdłuż zachodniej granicy prowincji. Zbocza w dolnych partiach porośnięte są sosnowymi lasami, zaś wyższe składają się ze skał i [[piarg]]ów. W górach skalistych znajduje się duża ilość trudno dostępnych dolin. Najwyższymi szczytami znajdujących się w Albercie są:
Linia 131 ⟶ 123:
 
== Gospodarka ==
[[Plik:Alberta Highway 2 - exit 222.jpg|thumb|upright=1.1|Alberta Highway 2 – najważniejszy szlak komunikacyjny w prowincji]]
Współcześnie najistotniejszą dziedziną gospodarki Alberty jest uzyskiwanie i przetwarzanie [[ropa naftowa|ropy naftowej]] i [[gaz ziemny|gazu ziemnego]]. W latach 80. ub. wieku nastąpiło powolne wyeksploatowanie starszych zasobów ropy naftowej w okolicach Calgary (Black Diamond i Turner Valley). W ostatnich latach skierowano się na eksploatacje ciężkiego oleju z tzw. złóż '' [[Bitumy|oil/tar sands]]''<ref>[http://oilsands.alberta.ca/ Alberta's Oil Sands :<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>, co powoduje poważne obciążenia ekologiczne dla północnej Alberty<ref>[http://www.wiz.pl/main.php?go=1&op=2&id=184 "Wiedza i Życie", 'Kanada pachnąca smołą']</ref><ref>[http://przekroj.pl/cywilizacja_otworz_artykul,7723,0.html "Przekrój",'Roponośny Armageddon']</ref>. Dziedzina ta decyduje o sile gospodarki prowincjonalnej, lecz także uzależnia ją od wahań cen na światowych rynkach.
 
Linia 147 ⟶ 139:
 
{{Przypisy}}
 
{{commonscat|Alberta}}
{{wikisłownik|Alberta}}
 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Alberta”