Stupa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Xqbot (dyskusja | edycje)
m Robot informuje, że fr:Stūpa już nie jest artykułem na medal; zmiany kosmetyczne
espaces
Linia 12:
[[Plik:Borobudur stupa.jpg|thumb|left|200px|Stupy w [[Borobudur]]ze]]
Dla buddystów stupa jest materialną reprezentacją doskonałego oświecenia. Obrazuje przekształcenie wszystkich emocji i żywiołów w oświeconą mądrość i pięć rodzin buddów.
Pierwszym etapem budowy stupy jest złożenie pod fundamentem skarbów i przedmiotów odpowiadających jej funkcji. Jeśli stupa ma pełnić np. rolę "strażnika przed złymi siłami" składa się tam oprócz złota czy srebra także białą broń. We wnętrzu stupy umieszcza się relikwie [[Budda|Buddy]] lub [[sutra|sutry]]. Buddyści odwiedzają stupy, jako symbole obecności samego Buddy, trzykrotne je okrążając zgodnie z kierunkiem wskazówek zegara, aby gromadzić dobroczynne przyczyny [[karma|karmiczne]].
 
{{clear}}
Linia 37:
=== Czedi ===
[[Plik:Shwedagon-Pagoda-Night.jpg|thumb|left|150px|Shwedagon Zedi Daw w Birmie]]
Odmiana stupy występująca na terenie [[Tajlandia|Tajlandii]] ([[język tajski]]: เจดีย์) i [[Mjanma|Birmy]] ([[język birmański]]: ''zedi''). Nazwa pochodzi od [[Język pali|palijskiego]] słowa [[ćajtja]]. Relikwie w niej umieszczone mogą być związane nie tylko z Buddą, lecz także z królami Tajlandii<ref name=autonazwa1>Tajlandia, Wydawnictwo Wiedza i Życie, Warszawa 1999</ref>.Wat, czyli cały zespół świątynny złożony z kilku budynków, jest często swoistym uzupełnieniem dla świętej czedi<ref name=autonazwa1 />. Główna czedi z relikwiami Buddy lub króla może być otoczona mniejszymi, w których umieszczone są relikwie słynnych mnichów lub opatów.
 
Na terenie samej Tajlandii wyróżnia się kilka stylów architektonicznych, które wpływają na kształt i zdobienia czedi. I tak na przykład dla stylu [[Sukhothai]] (XIII-XIV w.) typowa jest czedi w kształcie pąka lotosu, zaś dla stylu [[Ayutthaya|Ajutthaja]] (XIV-XVIII w.) - pierścieniowa iglica. Niektóre czedi wykazują wpływy khmerskie<ref name=autonazwa1 />.