Akad (miasto): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięto kategorię "Miasta starożytne"; Dodano kategorię "Miasta Mezopotamii" za pomocą HotCat
Linia 1:
{{inne znaczenia|mezopotamskiego miasta|[[Akad (kraina)]]}}
[[Plik:Basse Mesopotamie Akkad-Ur3.png|thumb|350px|mapa głównych miast południowej Mezopotamii [[imperium akadyjskie|okresu akadyjskiego]] i [[III dynastia z Ur|okresu Ur III]] z zaznaczonym przypuszczalnym położeniem Agade.]]
'''Ak(k)ad''', '''Ak(k)ade''', '''Agade''' (zapisywane w [[pismo klinowe|piśmie klinowym]] ''A-ga/ka<sub>3</sub>-de<sub>3</sub><sup>ki</sup>''<ref>R. Borger, ''Assyrisch-babylonische Zeichenliste'', Neukirchen-Vluyn 1978, s. 198.</ref>) – starożytne miasto w [[Mezopotamia|Mezopotamii]], stolica [[imperium akadyjskie|imperium akadyjskiego]] za czasów panowania [[Sargon Wielki|Sargona Wielkiego]] i jego następców; nierozpoznane archeologicznie.
 
==Historia==
Najwcześniejsza wzmianka o mieście pochodzi z jednej z „dat rocznych” [[Enszakuszana|Enszakuszany]], władcy II dynastii z [[Uruk]], który żył najprawdopodobniej jedno pokolenie przed Sargonem<ref>Harvey Weiss, hasło ''Akkade'', w: Eric M. Meyers (ed.), "The Oxford...'', s. 41.</ref>. Wzmianka ta wskazywałaby, iż miasto to już istniało w czasie, kiedy Sargon (jak głoszą to jego inskrypcje) miał je jakoby założyć. Za panowania Sargona Agade stało się stolicą jego państwa. Zachowane teksty z czasów panowania dynastii akadyjskiej opisują Agade jako wielką, wspaniałą imperialną stolicę, pełną świątyń i pałaców, z działającym portem i rozwiniętą administracją. Najsławniejsza z mezopotamskich „lamentacji nad upadkiem miast”, tzw. ''„Przeklęcie miasta Agade”'', którego tekst powstał ok. 100 lat po upadku imperium akadyjskiego, opisuje upadek i porzucenie miasta Agade jako symbol upadku całego imperium. Źródła historyczne wskazują jednak, iż Agade zamieszkane było przez kolejne siedemnaście wieków. W okresie panowania [[III dynastia z Ur|III dynastii z Ur]] było siedzibą gubernatora jednej z prowincji. W prologu do ''[[Kodeks Hammurabiego|Kodeksu Hammurabiego]]'' opisana jest wciąż istniejąca w tym mieście świątynia [[E-ulmasz (Akad)|E-ulmasz]] – świątynia bogini [[Isztar]]. Część miasta zamieszkana była jeszcze na pewno w okresach: kasyckim, nowoasyryjskim i nowobabilońskim. Ostatni raz miasto wspomniane jest w dokumencie datowanym na 29 rok panowania [[Dariusz I Wielki|Dariusza I Wielkiego]]<ref name=akkade>Harvey Weiss, hasło ''Akkade'', w: Eric M. Meyers (ed.), "The Oxford...'', s. 42.</ref>.
 
==Lokalizacja Agade==