Atak AK na Szołomyję: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Belissarius (dyskusja | edycje)
m →‎Przed akcją: drobne techniczne
WP:SK, drobne redakcyjne
Linia 1:
'''Zbrodnia w Szołomyi''' – zbrodnia dokonana w nocy z [[10 czerwca|10]] na [[11 czerwca]] [[1944]] przez oddziały leśne [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]] w sile około 100-120 ludzi w [[Szołomyja|Szołomyi]] w [[powiat lwowski|powiecie lwowskim]]. Oddziały Armii Krajowej spaliły w tzw. „akcji odstraszającej"odstraszającej” wieś (55-60 gospodarstw stanowiących 90% zabudowy wsi). Zdaniem [[Jerzy Węgierski|Jerzego Węgierskiego]], opierającego się na meldunkach Armii Krajowej, zginęło od dziewięciu do kilkudziesięciu mieszkańców wsi. Zdaniem Anny FasntachtFastnacht-Stupnickiej zabitymi byli [[Ukraińska Powstańcza Armia|upowcy]], a miejscowa ludność ocalała schroniona w [[cerkiew (budynek)|cerkwi]]<ref name = anna>Anna Fastnacht-Stupnicka, ''Zostali we Lwowie'', Wrocław 2010, s. 67-68.</ref>.
 
== Przed akcją ==
Ponieważ oddziały [[Ukraińska Powstańcza Armia|Ukraińskiej Powstańczej Armii]] zbliżały się coraz bardziej do Lwowa, napadając na kolejne wsie polskie<ref>Jerzy Węgierski,''W lwowskiej Armii Krajowej'', 1989, s. 160.</ref>, dowództwo Armii Krajowej we Lwowie podjęło decyzję o wznowieniu „akcji represyjno-zapobiegawczych”. Pierwszym ich celem miała być wieś Szołomyja, określona jako baza UPA. Termin ataku określono na 10/11 czerwca, z soboty na niedzielę. Wieś miała zostać zniszczona bez względu na obronę, jednak możliwie z uniknięciem ofiar wśród ludności cywilnej. W ataku miały wziąć udział oddziały [[14 Pułk Ułanów Jazłowieckich|14 pułk ułanów AK]], oraz ochotnicy z sąsiednich wsi: [[Czyszki (rejon pustomycki)|Czyszek]], [[Winniczki|Winniczek]], [[Gańczary|Gańczar]], [[Biłka Królewska|Biłki Królewskiej]]<ref>Władysław Łukaszyński, ''Biłka Królewska: Zarys dziejów wsi'', Rzeszów 1996, s. 186.</ref>, oraz Dawidowa i [[Zubrza (obwód lwowski)|Zubrzy]], pod dowództwem [[Dragan Sotirovič|Dragana Sotiroviča]] „Draży”<ref>Jerzy Węgierski, ''W lwowskiej Armii Krajowej'', 1989, s. 142-144.</ref>.
 
== Akcja ==
Linia 9:
O zmierzchu oddział dotarł do Szołomyi. 1 km przed wsią nastąpiła odprawa z przydzieleniem zadań. Następnie kpt. „Draża przemówił do żołnierzy, wspomniał o polskich ofiarach. Następnie zmówiono modlitwę.
Oddział podzielił się na dwie grupy: mniejsza, dowodzona przez kpt. Drażę, miała zaatakować wieś od północy. Większa, około 80-osobowa, od południa. Polacy, w celu odróżnienia w ciemnościach, założyli na rękawy białe opaski. Grupa kpt. „Draży” od razu natknęła się na placówkę ukraińską uzbrojoną w karabin maszynowy. Została ona zlikwidowana bez wystrzału i bez strat. W tym momencie zaatakowała druga grupa.
Nie natknięto się na żaden opór. Żołnierze polscy idąc tyralierą wrzucali przez okna chat granaty lub butelki z benzyną. Pozostawiono tylko cerkiew.
 
Po akcji żołnierze AK wycofali się z 2 lekko rannymi. Jeden zaginiony zabłądził, i następnego dnia powrócił do oddziału. Według meldunków polskich spalono 55-60 gospodarstw, zginęło od dziewięciu do kilkudziesięciu ukraińskich mieszkańców (przypuszczalnie głównie spalonych żywcem lub uduszonych dymem). Zabrano również około 100 sztuk bydła. Zdaniem [[Jerzy Węgierski|Jerzego Węgierskiego]], opierającego się na meldunkach Armii Krajowej, zginęło od dziewięciu do kilkudziesięciu mieszkańców wsi. Zdaniem Anny Fasntacht-Stupnickiej, badającej źródła dotyczące wydarzeń w Szołomyi, zabitymi byli [[Ukraińska Powstańcza Armia|upowcy]], a miejscowa ludność ocalała schroniona w [[cerkiew (budynek)|cerkwi]]<ref name = anna />.
 
Po tych wydarzeniach ukraińskie ataki na Polaków w okolicy Szołomyi już się nie zdarzyły<ref name = anna />.
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |autor=[[Jerzy Węgierski]] |tytuł=W lwowskiej Armii Krajowej |miejsce-Warszawa |rok=1989 |isbn=83-211-1044-4}}