Saletry: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 83.25.146.33 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Tadam.
źródła/przypisy, usunięcie interwiki z hasła (są błędne, bo kierują Do KNO3, a my mamy zbiorowo; nl zostawione będzie w WikiData)
Linia 1:
'''Saletry''', '''nawozy saletrzane'''{{r|pwn}} (z [[łacina|łac.]] ''sal petrae'' - sól skalna) – nazwa szeregu [[azotany|azotanów]] o znaczeniu gospodarczym. Stosowane jako [[nawóz sztuczny|nawozy sztuczne]] i [[konserwant|środki konserwujące]] oraz do produkcji [[materiał wybuchowy|materiałów wybuchowych]] i [[pirotechnika|wyrobów pirotechnicznych]]. Saletry są silnymi [[utleniacz|utleniaczami]]. Niektóre saletry (chilijska, indyjska, norweska) występują naturalnie jako [[minerały]].
 
W zależności od [[kation]]u i miejsca występowania wyróżnia się następujące saletry:
* saletra amonowa - [[azotan amonu]] (NH<SUB>4</SUB>NO<SUB>3</SUB>), nawóz, składnik materiałów wybuchowych. Służy do wyrobu [[saletrzak]]u. Około 33% N{{r|pwn}};
* saletra potasowa, [[saletra indyjska]] - [[azotan potasu]] (KNO<SUB>3</SUB>), nawóz, składnik [[proch czarny|czarnego prochu]], środek konserwujący. Importowana jako saletra indyjska lub „śnieg chiński”{{r|pwn}};
* saletra sodowa, saletra chilijska, saletra naturalna - [[azotan sodu]] (NaNO<SUB>3</SUB>), środek konserwujący; naturalnie występuje jako nitratyn w złożach zwanych [[caliche]]{{r|pwn}}
* saletra wapniowa, saletra norweska - [[azotan wapnia]] (Ca(NO<SUB>3</SUB>)<SUB>2</SUB>), około 12,5% N{{r|pwn}}, nawóz.
* saletra syntetyczna, składająca się niemal całkowicie z czystego NaNO<sub>3</sub> (15,5% N){{r|pwn}}
 
{{Przypisy|przypisy=
<ref name="pwn">{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia Powszechna PWN | tom = 4. R-Z | rok = 1976 | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa | strony = 121}}</ref>
}}
 
[[Kategoria:Nieorganiczne sole kwasu azotowego]]
Linia 12 ⟶ 16:
[[Kategoria:Materiały wybuchowe]]
[[Kategoria:Chemiczne dodatki do żywności]]
 
[[bg:Селитра]]
[[de:Salpeter]]
[[en:Saltpeter]]
[[nl:Salpeter]]
[[zh-yue:硝]]