Gliese 581: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Żródło nic nie wnosi |
Istnienie planety d wątpliwe |
||
Linia 26:
'''Gliese 581''' (wymowa /ˈɡliːzə/) – [[czerwony karzeł]] typu widmowego M2,5V znajdujący się w [[gwiazdozbiór Wagi|gwiazdozbiorze Wagi]] 20 lat świetlnych od Ziemi<ref>{{cytuj stronę|url=http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-basic?Ident=gliese+581&submit=SIMBAD+search|tytuł=CV* HO Lib -- Variable of BY Dra type
|| opublikowany=[http://simbad.u-strasbg.fr SIMBAD]|data dostępu=5 stycznia 2011|język=en}}</ref>. Gliese 581 jest na 89 miejscu na liście [[Gwiazdy położone najbliżej Ziemi|najbliższych Słońcu gwiazd]] i na 5 miejscu wśród najbliższych systemów planetarnych<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.chara.gsu.edu/~thenry/RECONS/TOP100.posted.htm|tytuł=THE ONE HUNDRED NEAREST STAR SYSTEMS | praca=RECONS (Research Consortium On Nearby Stars) |data dostępu=2011-09-28|język=en}}</ref>. Masa oraz promień gwiazdy wynoszą w przybliżeniu jedną trzecią masy i promienia Słońca<ref>{{cytuj stronę|url=http://exoplanet.eu/star.php?st=Gl+581&showPubli=yes&sortByDate#a_publi|tytuł=Gl 581
|| opublikowany=[http://exoplanet.eu/]|data dostępu=5 stycznia 2011|język=en}}</ref>. Po licznych obserwacjach odkryto cztery planety orbitujące wokół Gliese 581: [[Gliese 581 e|e]], [[Gliese 581 b|b]], [[Gliese 581 c|c]], [[Gliese 581 d|d]] (ta ostatnia wątpliwa<ref name="Robertson">{{Cytuj pismo | autor = Paul Robertson, Suvrath Mahadevan, Michael Endl, Arpita Roy | tytuł = Stellar activity masquerading as planets in the habitable zone of the M dwarf Gliese 581 | czasopismo = Science Express | doi = 10.1126/science.1253253}}</ref>). Analizy z 2010 roku sugerowały istnienie jeszcze dwóch planet, [[Gliese 581 g|g]] i [[Gliese 581 f|f]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.nasa.gov/topics/universe/features/gliese_581_feature.html|tytuł=NASA and NSF-Funded Research Finds First Potentially Habitable Exoplanet | opublikowany=[http://www.nasa.gov/]|data dostępu=5 stycznia 2011|język=en}}</ref>, jednak późniejsze badania podają to odkrycie w wątpliwość<ref name=forveille>{{cytuj stronę|url=http://arxiv.org/abs/1109.2505|tytuł=The HARPS search for southern extra-solar planets XXXII. Only 4 planets in the Gl~581 system |nazwisko=Forveille|imię=T. |nazwisko2=Bonfils|imię2=X. |współautorzy=et al. |data=2011-09-12 |język=en |data dostępu=2011-09-28}}</ref>. Gliese 581 jest [[gwiazda zmienna|gwiazdą zmienną]] typu BY Draconis.
== Charakterystyka ==
Linia 46:
Ze względu na specyficzną budowę (umożliwiającą teoretycznie istnienie [[Życie|życia]] na niektórych planetach) układ Gliese 581 stał się obiektem zainteresowania wielu artystów i twórców [[Fantastyka naukowa|SF]]<ref>[http://conworld.wikia.com/wiki/Gliese_581_System Fantastyczna wizja Układu Gliese 581 na conworld.wikia.com]</ref><ref>[http://hoeben.net/aldo/first_images_surface_gliese_581_c Artystyczna wizja powierzchni Gliese 581 c]</ref><ref>[http://www.gadling.com/2010/10/01/space-travel-destination-gliese-581g/ Domysły dot. klimatu Gliese 581 g]</ref>. Tworzone są [[Mapa|mapy]] [[Planeta skalista|planet skalistych]] układu, fantastyczne wizje [[kontynent]]ów (np. "[[Pangea]]" na planecie [[Gliese 581 d|d]]), [[ocean]]ów, [[Góra|pasm górskich]], a także form życia występujących na owych planetach.
Istnienie planet d i g zostało poddane w wątpliwość w roku 2014. Po analizie danych spektroskopowych astronomowie doszli do wniosku, że źródłem sygnału branego za dowód istnienia tych planet jest w rzeczywistości sama gwiazda i zachodzące na jej powierzchni zjawiska magnetyczne zbliżone charakterem do [[plama słoneczna|plam słonecznych]]<ref name="Robertson"/>. Ta sama analiza dostarczyła dowodów potwierdzających istnienie planet b, c i e.
{{Planetbox
Linia 68 ⟶ 70:
| 0,14601 ± 0,00014
|
|| [[Gliese 581 d|d]] (wątpliwa)
| 0,019
| 66,64 ± 0,14
| |||