Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
D T G (dyskusja | edycje)
przeredagowanie sekcji, us. linku zewn.
D T G (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne, usunięcie szablonu, jakieś źródła już są
Linia 1:
'''Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis''' ([[język polski|pol.]] ''Księga uposażeń [[Archidiecezja wrocławska|biskupstwa wrocławskiego]]'') – katalog rejestrów biskupstwa wrocławskiego spisanysporządzony na początku XIV wieku w łacinie. Jest ona dla wielu [[wieś|wsi]] [[śląsk]]ich najstarszym zachowanym [[Źródła historyczne|źródłem historycznym]], w którym po raz pierwszy odnotowano ich istnienie.
{{Dopracować|źródła=2008-12}}
'''Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis''' ([[język polski|pol.]] ''Księga uposażeń [[Archidiecezja wrocławska|biskupstwa wrocławskiego]]'') – katalog rejestrów biskupstwa wrocławskiego spisany na początku XIV wieku w łacinie. Jest ona dla wielu [[wieś|wsi]] [[śląsk]]ich najstarszym zachowanym [[Źródła historyczne|źródłem historycznym]], w którym po raz pierwszy odnotowano ich istnienie.
 
=== Datowanie ===
{{fakt|Wśród historyków toczy się spór o datę powstania tego dokumentu. Część badaczy uważa{{Fakt|data=2008-12}}, że powstał w 1305 roku za czasów [[Henryk z Wierzbna (zm. 1319)|biskupa Henryka z Wierzbna]]<ref name="panic"/>. Niektórzy,Według żeRyszarda wDerdzińskiego rokuksięga 1290,"powstała az inniinicjatywy [[Biskupi skłonnikrakowscy|biskupa przesunąćkrakowskiego]] [[Jan datęMuskata|Jana jeszczeMuskaty]], opełniącego dziesięćw latlatach wcześniej.1258–1293 Większośćobowiązki badaczypoborcy uważa również, iż informacje zawarte[[świętopietrze|świętopietrza]] w księdze[[metropolia mogągnieźnieńska|metropolii dotyczyćgnieźnieńskiej]], sytuacjiktórej jeszczepodporządkowana wcześniejszychbyła niż[[archidiecezja rokwrocławska|diecezja 1280wrocławska]].|data=2012-10}}
 
=== Struktura ===
KatalogW składakatalogu sięmożna zwyróżnić pięciupięć rejestrów:
* Registrum Nissense (obszar biskupiego [[księstwo nyskie|księstwa nyskiego]])
* Registrum Wratislaviense ([[archidiakonat wrocławski]])
Linia 16 ⟶ 15:
 
=== Historia ===
"Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis" zawiera spis [[lokacja (historia)|lokowanych]] na [[prawo magdeburskie|prawie niemieckim]] (iure theutonico) oraz na prawie polskim (iure polonico) [[Osada|osad]] podlegających jurysdykcji kościelnej biskupów wrocławskich oraz zobowiązanych uiszczać im [[dziesięcina|dziesięcinę]]. Jednakowoż nie wszystkie znane z wcześniejszych źródeł wsie zostały w nim wymienione<ref name="panic">{{cytuj książkę |nazwisko = Panic| imię = Idzi| autor link = Idzi Panic| tytuł = „Iste sunt ville circa…” Z badań nad „Liber fundationis episcopatus Wratislaviensis”, Wieki Stare i Nowe. | wydawca = | miejsce = Katowice| rok = 2001| strony = 52-61| url = http://www.sbc.org.pl/dlibra/docmetadata?id=61440&from=publication}}</ref>. Według Ryszarda Derdzińskiego księga "powstała z inicjatywy [[Biskupi krakowscy|biskupa krakowskiego]] [[Jan Muskata|Jana Muskaty]], pełniącego w latach 1258–1293 obowiązki poborcy [[świętopietrze|świętopietrza]] w [[metropolia gnieźnieńska|metropolii gnieźnieńskiej]], której podporządkowana była [[archidiecezja wrocławska|diecezja wrocławska]]. Jest to urzędowy wykaz dóbr i dochodów więc zawiera dokładne dane dotyczące zasięgu własności [[Archidiecezja wrocławska|biskupstwa wrocławskiego]] na [[Śląsk]]u, wykaz miast, wsi i osad będących własnością biskupa bądź diecezji oraz zestawienie dochodów Kościoła z należnej [[dziesięcina|dziesięciny]]. Spis miał uporządkować finanse biskupstwa, posiadającego na całym Śląsku liczne posiadłości, uzyskane dzięki przywilejom i [[umowa darowizny|darowiznom]] panujących tam piastowskich książąt i wielmożów.
 
"Liber fundationis episcopatus Vratislawiensis" wydana została drukiem jako tekst źródłowy przez niemieckiego historyka i badacza dziejów Śląska [[Wilhelm Schulte|Wilhelma Schulte]] w roku 1889<ref>H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889</ref>.