Rękopis znaleziony w Saragossie (powieść): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Lowdown (dyskusja | edycje)
poprawa linków
Linia 1:
{{inne znaczenia|książki|[[Rękopis znaleziony w Saragossie (film)]]}}
[[File:Jan Potocki - Rękopis znaleziony w Saragossie, 1847.jpg|thumb|Strona tytułowa polskiego wydania z 1847.]]
'''Rękopis znaleziony w Saragossie''' (oryg. ''Manuscrit trouvé à Saragosse'') – [[powieść]] [[Jan Nepomucen Potocki (1761-1815)|Jana Potockiego]]. Autor pracował nad nią od lat 90. XVIII wieku, a ukończył ją prawdopodobnie niedługo przed śmiercią. Książka została napisana po francusku, polski przekład książki, autorstwa [[Edmund Chojecki (pisarz)|Edmunda Chojeckiego]], został opublikowany w [[1847]] roku. Autor zbudował swoją powieść posługując się [[powieść szkatułkowa|kompozycją szkatułkową]] (ramową). Powieść podzielona jest na 66 dni. Składa się z wielu wątków tworzących różne opowiadania.
 
[[Plik:P n despenaperros.jpg|right|thumb|Góry [[Sierra Morena]], gdzie toczy się część akcji powieści]]
 
Powstały trzy wersje tego dzieła, z których dwie ostatnie Potocki pisał w latach [[1804]]–[[1810]] – ostateczna, autorska jego wersja nie jest znana. Wersje pisarza zostały skompilowane i ocenzurowane przez polskiego tłumacza [[Edmund Chojecki (pisarz)|Edmunda Chojeckiego]] w [[1847]] - do 45 rozdziałów z wersji drugiej dodał zakończenie wersji trzeciej, dokonując przeróbek. Późniejsze, nowe wydanie zostało przejrzane przez [[Jan Lenartowicz|Jana Lorentowicza]] ([[1917]], 3 tomy).
 
Pierwsze 13 dni z pierwszej wersji powieści Potocki opublikował w Petersburgu, po francusku, wiosną 1805 roku w liczbie 100 egzemplarzy<ref name="rosset">François Rosset oraz Dominique Triaire, ''Jan Potocki. Biografia'', tłum. Anna Wasilewska, W.A.B., 2006, 514 str., ISBN 83-7414-243-0</ref>. Fragmenty czterdziestu początkowych dni, z wersji trzeciej, ukazały się w Paryżu, bez nazwiska autora, w latach 1813 i 1814, jako dwie osobne publikacje, także po francusku<ref name="rosset" />. Pierwsze wydanie całości w języku oryginału, pod redakcją Rogera Callois, nastąpiło w Paryżu dopiero w 1958 roku, a kolejne, w wersji zrekonstruowanej przez [[René Radrizzani]]ego, opublikowane zostało w [[1989]] roku. François Rosset i Dominique Triaire, autorzy biografii Jana Potockiego<ref name="rosset" />, opublikowali w 2006 w Leuven w Belgii, w języku francuskim, drugą<ref>Françoise Rosset oraz Dominique Triaire (red.), Jan Potocki, ''Manuscrit trouvé à Saragosse. Version de 1804'', [[GF-Flammarion]], 2008, 772 str., ISBN 978-2-08-121143-8</ref> i trzecią<ref>Françoise Rosset oraz Dominique Triaire (red.), Jan Potocki, ''Manuscrit trouvé à Saragosse. Version de 1810'', [[GF-Flammarion]], 2008, 864 str., ISBN 978-2-08-121144-5</ref> wersję, jako dwie osobne książki. Obie te wersje odtworzyli wyłącznie z oryginalnych, francuskich manuskryptów, które znaleźli w bibliotekach we Francji, Polsce, Hiszpanii i Rosji oraz w zbiorach potomków Jana Potockiego. Wersja z 1804 składa się z 45 dni, a wersja z 1810 z 61 dni<ref name="rosset" />.