Dyskusja wikipedysty:Mathiasrex/archiwum 12: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
→Historia Żydów w Polsce: nowa sekcja |
|||
Linia 1378:
Witaj, mam pytanie o tę edycję: [https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Historia_Żydów_w_Polsce&diff=40234916&oldid=40210620]. Cieszę się, że zrobiłeś porządki w tym haśle, ale dodany przez Ciebie akapit zawiera poważną generalizację i przeczy wiedzy historycznej. Piszesz: "Żydzi zamieszkujący ziemie polskie znajdujące się pod zaborami byli obojętnie lub wrogo nastawieni do polskich dążeń niepodległościowych". Ok, litwacy pewnie tak, ale rdzenni Żydzi warszawscy, 1/4 populacji miasta? Joselewicz i jego Pułk Starozakonny, Meisels, Nussbaum, asymilatorzy, Szkoła Rabinów, gmina postępowa? To byli wszystko stronnicy intagracji z etnicznymi Polakami. Inna sprawa, co w latach 30. z tej asymilacji zostało. "Ziemie polskie znajdujące się pod zaborami" to też zabór austracki? Zapewn tak, a tutaj co z Sarem, Thonem, Warszauerem i ich stronnictwami? Okres zaborów to ponad 120 lat, sporo się zdążylo zdarzyć w tym czasie, i podsumowywanie jednym zdaniem złożonego kontekstu stosunku modernizujących się społeczności żydowskch do polskiego ruchu niepodległościowego poważnie wprowadza w błąd. Pozostaje jeszcze kwestia źródła. Przywołany przez Ciebie artykuł traktuje o międzywojniu, a na str. 16 mowa o "pogładach wszechpolaków na rolę Żydów pod zaborami", tak? To nie może wystarczyć do opisania w/w kontekstu, i nawet go nie dotyczy bezpośrednio. Staram się ńie formułować oceny tej edycji, ale uważam, że opisowi tek złożonych i długotrwałych zjawisk należy się troszkę więcej. Pozdrowienia, [[Wikipedysta:Galitzianer|Galitzianer]] ([[Dyskusja wikipedysty:Galitzianer|dyskusja]]) 01:55, 26 sie 2014 (CEST)
:Polonizacja w XIX wieku oznaczała głównie tzw. asymilację, której idealnym produktem miał być "Polak wyznania mojżeszowego", czyli Żyd odrzucający całą tradycję ortodoksyjną z wyjątkiem religii, i przyjmujący w jej miejsce polską tradycję oświeceniową. Piszą o tym Opalski i Bartal w książce którą wkleiłem do przypisu. Asymilatorzy to była oczywiście mniejszość w skali ziem polskich, ale istotna grupa w Warszawie, Łodzi i Krakowie. Jeśli by pisać o udziale polskich Żydów w polskim ruchu niepodległościowym, o asymilacji trzeba by pisać w pierwszej linii. Zajmuję się tym tematem teraz (chociaż pobocznie), mogę trochę pomóc. Do "wspierających dążenia niepodległościowe" doliczyć należy jednak również religijnych ortodoksów z okresu "braterstwa polsko - żydowskiego", takich jak rabin Meisels ze swoimi stronnikami, czy "pańskich Żydów" związanych ze szlachtą i artystokracją na prowincji. Osłabienie tych środowisk przyniosły działania i inspiracje Rosjan: zsyłki po powstaniu styczniowym, inspirowane przez Ochranę [[Pogrom warszawski w 1881|pogromy z 1881]], i masowe przesiedlenia do Kongresówki istotnie nieprzychylnych polskiej niepodległości litwaków. Inną sprawą są programy żydowskich partii politycznych (syjoniści, Bund, Agudat i inni) powstałych po 1881. Pozdrowienia, [[Wikipedysta:Galitzianer|Galitzianer]] ([[Dyskusja wikipedysty:Galitzianer|dyskusja]]) 00:48, 27 sie 2014 (CEST)
| |||