Tadeusz Grabowski (1871–1960): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne stylistyczne
poprawa linków do przek., WP:SK, uzup., źródła/przypisy, kat.
Linia 1:
{{inne znaczenia|Tadeusza Grabowskiego, polskiego historyka literatury|[[Tadeusz Grabowski (ujednoznacznienie)|inne osoby nazywające się Tadeusz Grabowski]]}}
'''Tadeusz Grabowski''' (ur. [[29 października]] [[1871]] w [[Kraków|Krakowie]], zm. [[27 lipca]] [[1960]] w [[Kórnik]]u) – polski historyk literatury, profesor [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytetu Jagiellońskiego]] i [[Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu|Poznańskiego]], członek [[Polska Akademia Umiejętności|PAU]], [[filister]] honorowy [[Korporacja Masovia|Korporacji Masovia]].
 
== Biografia ==
Był synem Antoniego (przedsiębiorcy drogowego i kierownika szybu naftowego, uczestnika [[powstanie styczniowe|powstania styczniowego]]) i Aliny z Pogorzelskich; uczęszczał do [[Gimnazjum św. Jacka]] w Krakowie gdzie zdał maturę w 1891. W latach 1891–1895 następnie studiował historię literatury i językoznawstwo na Uniwersytecie Jagiellońskim (m.in. u [[Stanisław Tarnowski|Stanisława Tarnowskiego]]). Przez kolejny rok uzupełniał studia w dziedzinie literatury średniowiecznej w Ecole des Hautes Etudes w [[Paryż]]u. W 1896 pracował krótko jako profesor języka polskiego w gimnazjum realnym w [[Iwano-FrankowskFrankiwsk|Stanisławowie]], a w latach 1896–1900 w [[I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie|gimnazjum Św. Anny]] w Krakowie. W 1900 obronił doktorat na UJ (na podstawie pracy ''Michał Grabowski, jego pisma krytyczne i pojęcia polityczne''), w 1901 habilitował się (praca ''Ludwik Osiński i ówczesna krytyka literacka'') i został docentem w Katedrze Historii Literatury Polskiej. Bez powodzenia ubiegał się o objęcie tej katedry po przejściu na emeryturę Stanisława Tarnowskiego w 1909; został w tym samym roku mianowany profesorem nadzwyczajnym i kontynuował wykłady z historii literatury romantycznej i dziejów reformacji do 1919 (w 1912 nastąpiła zmiana nazwy katedry na I Katedrę Historii Literatury Polskiej).
 
W 1919 przeniósł się na Uniwersytet Poznański, gdzie został profesorem zwyczajnym i kierownikiem II Katedry Historii Literatury Polskiej. W roku akademickim 1922/1923 pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego. Wykładał historię literatury polskiej także na uniwersytetach w [[Praga|Pradze]] i Paryżu (1923–1925). Brał udział w [[Tajne komplety|tajnym nauczaniu]], wykładając polonistykę na kursach uniwersyteckich w [[Poznań|Poznaniu]]. Pracował także przez pewien czas w okresie okupacji w [[Biblioteka Jagiellońska|Bibliotece Jagiellońskiej]]. Po wojnie kontynuował wykłady na Uniwersytecie Poznańskim z [[romanistyka|romanistyki]]; przeszedł na emeryturę w 1952. Od 1909 był członkiem-korespondentem [[Polska Akademia Umiejętności|AU]] (późniejsza PAU), od 1945 członkiem czynnym PAU. Należał także do Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (od 1913 członek-korespondent, od 1917 członek zwyczajny) oraz Towarzystwa Naukowego we [[Lwów|Lwowie]] (od 1925 członek czynny). Był odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim francuskiej [[Legia Honorowa|Legii Honorowej]] oraz Krzyżem Komandorskim czeskiego Orderu Lwa Białego.
 
Był odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]], Krzyżem Oficerskim francuskiej [[Legia Honorowa|Legii Honorowej]] oraz Krzyżem Komandorskim czeskiego [[Order Białego Lwa|Orderu Lwa Białego]]<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza | wydawca = UAM | miejsce = Poznań | data = 1945 | strony = 453}}</ref>.
 
Jego syn [[Zbigniew Grabowski (powieściopisarz)|Zbigniew]] był znanym powieściopisarzem, anglistą, tłumaczem i publicystą.
Linia 47 ⟶ 49:
* ''Duchowa struktura polskiej Andegawenki'' (1950)
* ''Teatr jezuicki a [[Pierre Corneille]]'' (1952)
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
Linia 56 ⟶ 60:
[[Kategoria:Członkowie Polskiej Akademii Umiejętności]]
[[Kategoria:Członkowie Towarzystwa Naukowego we Lwowie]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Legią Honorową]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Białego Lwa]]
[[Kategoria:Polscy historycy literatury]]
[[Kategoria:Polscy korporanci]]