Duga: Różnice pomiędzy wersjami

|lata używania = 1971–1989, 2014 - ???

'''Duga''' (ros. ''Дуга''<ref>ros. ''Дуга'' oznacza łuk</ref>), zwany też '''Okiem Moskwy''' – uruchomiona kilka miesięcy temu, nieużywana przez 25 latobecnie instalacja [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|radzieckiego]] strategicznego [[radar pozahoryzontalny|radaru pozahoryzontalnego (OTH)]] pracującego w zakresie [[fale krótkie|fal krótkich]], znajdująca się m.in. nieopodal [[Czarnobyl]]a na [[Ukraina|Ukrainie]] w [[Obwód kijowski|obwodzie kijowskim]]. Ponownie uruchomiony i słyszany 15.09.2014 na częstotliwości 15 MHz [http://wiadomosci.wp.pl/martykul.html?kat=1329&wid=16886461] Znana wśród [[krótkofalarstwo|krótkofalowców]] i profesjonalnych użytkowników fal krótkich jako ''Russian Woodpecker''<ref>z ang. ''Rosyjski Dzięcioł'', od charakterystycznego rytmu zakłóceń, jakie powodował w łączności na falach krótkich</ref>. System ten otrzymał [[kod NATO]] ''Steel Yard''<ref name="globalsecurity">[http://www.globalsecurity.org/wmd/world/russia/steel-yard.htm GlobalSecurity.org]</ref>. Instalacja służyła do wykrywania nadlatujących nad terytorium ZSRR pocisków balistycznych m.in. [[USA]] z głowicami nuklearnymi, jako jeden z ważnych elementów systemu wczesnego ostrzegania przed atakiem na ZSRR<ref name="fakty">Игорь Осипчук, ''Факты и комментарии: Всевидящее око сверхсекретного объекта «Чернобыль-2» фиксировало учебные запуски американских ракет, старты шаттлов и даже метеориты'', 12 czerwca 2001, Kijów [http://facts.kiev.ua/archive/2001-06-12/68102/index.html]</ref>. Radar typu Duga-2 oznaczony był kodem 5N77.

ZSRR rozpoczął prace nad budową radaru pozahoryzontalnego pod koniec [[lata 50. XX wieku|lat 50 XX wieku]]<ref name="globalsecurity" />. W okolicy [[Mikołajów|Mikołajowa]] powstał pierwszy, eksperymentalny, radziecki radar pozahoryzontalny o kryptonimie Duga-1. W 1964 roku za jego pomocą wykryto start własnej rakiety z [[kosmodrom]]u [[Bajkonur]], co potwierdziło zdolności tej aparatury. W 1970 roku w jego miejscu powstała następnie udoskonalona wersja eksperymentalna o kryptonimie Duga-2<ref name="armsexpo">История создания системы предупреждения о ракетном нападении – ОРУЖИЕ РОССИИ, Федеральный электронный справочник вооружения и военной техники [http://www.arms-expo.ru/site.xp/049051051056124050056052048.html]</ref>. [[Radar]] został zaprojektowany w NIIDAR<ref>НИИДАР – ros. skrót od ''Научно-Исследовательский Институт Дальней Радиосвязи'' (Naukowo-Badawczy Instytut Dalekiej Radiołączności)</ref>, a zbudowany w fabryce maszyn w [[Dniepropietrowsk]]u. Jego głównym konstruktorem był Franc Kuzminskij<ref>pis. oryg. Франц Александрович Кузьминский</ref>. Duga rozpoczął pracę 7 listopada 1971<ref name="chornobyl.in.ua"> Sergiy Paskevych, ''Chernobyl-2. Military Facility in the shadow of Chernobyl'' [http://www.chornobyl.in.ua/en/chernobyl-2.htm]</ref>. Decyzję o budowie systemu Duga w Czarnobylu podjęto w 1969 roku<ref name="fakty" />. Stacja rozpoczęła pracę w lipcu 1976 roku. 26 kwietnia 1986 radar został wyłączony, aby ochronić jego elektronikę przed uszkodzeniem, które mogło być wywołane podwyższonym promieniowaniem związanym z [[Katastrofa w Czarnobylu|katastrofą nuklearną w Elektrowni Atomowej w Czarnobylu]]<ref name="fakty" />. Ostateczne zamknięcie obiektu nastąpiło w sierpniu 1988, gdy okazało się, że z powodu wysokiego promieniowania obiekt nie będzie działać. W dniu 15.09.2014 okazało się to nie prawdą gdyż radar został ponownie uruchomiony i nadaje na częstotliwości 15 mhz. [http://wiadomosci.wp.pl/martykul.html?kat=1329&wid=16886461] <ref name="fakty" />.