Bitwa pod Bałakławą: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Dexbot (dyskusja | edycje)
m Removing Link FA template (handled by wikidata)
zapis liczb
Linia 14:
|dowódca1 = [[FitzRoy Somerset, 1. baron Raglan|Lord Raglan]],<br />[[François Certain de Canrobert]]
|dowódca2 = [[Paweł Liprandi]]
|siły1 = ok. 50005 tys.
|siły2 = ok. 25 000 tys.
|straty1 = 615
|straty2 = 627
Linia 26:
Po [[bitwa nad Almą|bitwie nad Almą]] alianci nie zdecydowali się na szturm ufortyfikowanego [[Sewastopol]]a. Zamiast tego postanowili obejść twierdzę od wschodu, by zamknąć [[oblężenie]] od jej południowej części. Do zrealizowania planu niezbędne było zdobycie [[port morski|portów]] leżących w okolicach miasta.
 
Francuzi opanowali porty w [[Kazacz]]u i [[Kamiesz]]u. Natomiast Brytyjczycy zajęli 26 września [[Bałakława|Bałakławę]], którą uczynili swoją główną bazą. Łączyła ją z Sewastopolem tylko jedna droga, a brak organizacji w porcie spowodował, iż 12-kilometrowa trasa była zatłoczona i uniemożliwiała szybki transport zaopatrzenia dla oblegających twierdzę wojsk. Ponadto położenie portu na skraju prawej flanki wojsk koalicji czyniło zeń oczywisty cel kontrataków Rosjan. Dowódca brytyjski [[FitzRoy Somerset, 1. baron Raglan|Lord Raglan]] zdawał sobie z tego sprawę, więc nakazał pośpiesznie stworzyć ochraniający miasto system fortyfikacji. Pierwszą linię obrony usytuowano na szczycie Wzgórz Nasypowych, gdzie wzniesiono pięć ziemnych redut. Odległość pomiędzy każdą z nich wynosiła około 450 metrów. Dodatkowe, większe umocnienia oznaczone jako reduta nr 1 wybudowano na skraju brytyjskich pozycji na tzw. Wzgórzu Canroberta. Załogę redut nr 1, 2, 3 i 4 stanowiła turecka piechota. Reduty nr 5 i 6 w chwili bitwy były jeszcze nieukończone. Drugą linię obrony w okolicach wsi [[Kadykowka]] (Kadykoj) obsadził 93 Pułk Szkocki (93rd Highlanders Regiment), [[Royal Marines|Królewska Piechota Morska]] i niewielki oddział tureckiej piechoty. Ruchomy odwód stanowiła dywizja kawalerii [[Lord Lucan|Lorda Lucana]], w skład której wchodziły Ciężka i Lekka Brygada kawalerii oraz oddział Królewskiej Artylerii Konnej. W sumie siły brytyjsko-tureckie wokół Bałakławy liczyły ok. 50005 tys. ludzi i 26 dział. Dowodzenie nad nimi Raglan powierzył sir Collinowi Campbellowi z 93 Pułku Szkockiego.
 
=== Rosyjski plan ataku ===
W październiku Rosjanie ściągnęli na Krym posiłki w postaci IV Korpusu generała [[Paweł Liprandi|Pawła Liprandi]]. Dzięki temu rosyjski głównodowodzący książę [[Aleksander Siergiejewicz Mienszykow]] dysponował teraz 65-tysięczną armią i ponaglany przez zniecierpliwionego cara [[Mikołaj I Romanow|Mikołaja I]] przystąpił do działań ofensywnych, mających na celu odblokowanie Sewastopola.
 
Przeprowadzone przez Rosjan 19 października rozpoznanie doniosło, że fortyfikacje na Wzgórzach Nasypowych obsadzone są przez turecką piechotę złożoną głównie z Tunezyjczyków i niedoświadczonych rekrutów, a brytyjskie siły w tym rejonie są stosunkowo słabe i wycieńczone epidemią [[cholera|cholery]]. Mienszykow nakazał więc Liprandiemu niezwłocznie zająć szturmem reduty, a następnie, uderzając przez Kadykowkę, odciąć Bałakławę od głównych sił alianckich i zdobyć znajdujący się w porcie brytyjski obóz, co zmusiłoby Raglana do odstąpienia od murów Sewastopola. Do swej dyspozycji Liprandi otrzymał 16 000 tys. ludzi i 64 działa. W sumie, wliczając również oddziały rezerwowe i osłonowe, siły atakujących zgromadzone nad rzeką [[Czorna|Czarną]] wynosiły 25 000 tys. bagnetów i szabel oraz 78 dział.
 
== Przebieg bitwy ==
Linia 45:
 
[[Plik:Robert Gibb - The Thin Red Line.jpg|thumb|280px|''Cienka czerwona linia'', obraz [[Robert Gibb|Roberta Gibba]]]]
Zanim „ciężcy” zdołali się przegrupować, o 9.00 nastąpił atak rosyjskiej kawalerii pod dowództwem generała Ryżowa. 14 szwadronów Kijowskich i Ingermanlandzkich Huzarów oraz trzy szwadrony Kozaków dońskich (w sumie ok. 20002 tys.-25002,5 tys. jeźdźców) zjechało przez Wzgórza Nasypowe w dół Doliny Południowej, w kierunku pozycji zajmowanych przez osamotnionego Campbella. Około godziny 9.15 rosyjski generał zatrzymał jednak natarcie zaskoczony natknięciem się na powracające pułki Ciężkiej Brygady. Wydzielił on następnie 400-osobowy oddział Ingermanlandzkich Huzarów, nakazując im kontynuować natarcie na stojących pod Kadykowką Szkotów, natomiast główne siły skierował frontem ku kawalerii Scarletta.
 
Oprócz swojego pułku Campbell dysponował jeszcze 140 piechurami pośpiesznie wezwanymi z innych jednostek oraz oddziałem Turków i kilkoma armatami ustawionych na obu skrzydłach. Uszykował on ubranych w [[kilt]]y i charakterystyczne czerwone kurtki Szkotów w dwuszereg i nakazał im walkę do ostatniego żołnierza. „Stąd nie ma odwrotu, musicie zginąć tam, gdzie stoicie” – rozkazał<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Brighton|imię=Terry |tytuł=Szarża Lekkiej Brygady|wydawca=Amber|miejsce=Warszawa|data=2006|strony=90|isbn=83-241-2416-0}}</ref>. Huzarzy, zbliżywszy się w pełnym galopie do wątłej szkockiej linii, przeprowadzili szarżę, która załamała się jednak pod ogniem karabinów i kartaczy. Rosjanie powtórzyli jeszcze manewr, ale ponownie zostali zmuszeni do odwrotu. Dzięki relacji obserwującego całe starcie korespondenta wojennego [[The Times|„The Times”]], głęboka na dwa szeregi linia 93 Pułku Szkockiego przeszła później do historii pod nazwą [[cienka czerwona linia (1854)|„cienkiej czerwonej linii”]].