Danilo II: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Życiorys: drobne redakcyjne, poprawa linków
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia frazę ([[WP:ZDBOT#Wyszukanie frazy z "[po]między"]]); zmiany kosmetyczne
Linia 15:
|miejsce śmierci =
|1. funkcja = arcybiskup serbski
|1. funkcja - okres = od [[14 sierpnia]] [[1324]]<br />do [[19 grudnia]] [[1337]]
|2. funkcja = biskup humski
|2. funkcja - okres = od 1317<br />do 1324
|wyznanie = [[Prawosławie|prawosławne]]
|kościół = [[Serbski Kościół Prawosławny]]
Linia 57:
Danilo w nowy dla literatury serbskiej, bardziej historyczny, a mniej hagiograficzny sposób, przedstawia omawiane postaci i wydarzenia. Dotyczy to szczególnie postaci króla Milutina<ref name="Rap81"/>. Jednocześnie jednak świętość króla nie podlega w jego relacji dyskusji. Kiedy opisuje, jak ''wielce szlachetny król Uroš (Milutin) oślepił syna swego ukochanego Stefana'', nie przedstawia dramatu. Król jest władcą, a więc jest święty, a ponieważ jest święty, każdy jego czyn jest traktowany jako takowy. Przedstawiając szereg ''straszliwych i cudownych'' świętych [[Nemanicze|Nemaniczów]], Danilo obrazuje chwałę i potęgę państwa, które właśnie za Milutina wkraczało w okres swej imperialnej potęgi<ref name="Rap38"/>.
 
Jednocześnie jednak Danilo, dworski pisarz, był wyczulony na metafizyczną stronę bytu. W jego pisarstwie bardzo ostro ujawnia się napięcie pomiędzy ideałem życia kontemplacyjnego, a życiem aktywnym, które prowadzili jego bohaterowie. Danilo pisał w okresie kształtowania się [[Hezychazm|ruchu hezychastycznego]], głoszącego odrzucenie świata materialnego i skupienie się na doskonaleniu wewnętrznym za pomocą ascezy, kontemplacji i modlitwy oraz praktyk medytacyjnych, które miały umożliwić wpatrującemu się we własne wnętrze kontakt z Bogiem, oglądanie jego wiecznej, niestworzonej światłości, którą apostołowie widzieli na górze [[Tabor (Izrael)|Tabor]]. Obok świata przemocy, gwałtu i szczęku oręża, w dziele Danila, istnieje świat [[hezychazm|hezychastycznego]] milczenia i ciszy, przedstawiony jako łąka spokoju, gdzie drzewa szumią i śpiewają ptaki. Jego kwintesencją jest Święta Góra Athos. Bohaterowie Danila poszukują tego upragnionego świata również w ciszy innych monasterów i w swoim wnętrzu<ref name="Rap39">{{Cytuj książkę |nazwisko= Rapacka |imię=J. |autor link= |tytuł= Dawna literatura serbska i chorwacka|strony=39}}</ref>.
 
Danilo jest również twórcą utworów poetyckich: ''Nabożeństwa do arcybiskupa Arsenija''<ref>Inaczej ''Oficjum ku czci św. Arsenija'' lub ''Służba arcybiskupowi Arsenijowi''.</ref> (''Služba arhiepiskopu Arseniju'') i i ''Nabożeństwa do arcybiskupa Jevstatija'' (''Služba arhiepiskopu Jevstatiju'')<ref name="Rap81"/>. Co prawda żaden z zachowanych odpisów tego pierwszego nie zawiera imienia twórcy, ale autorstwo Danila nie podlega wątpliwości. W utworze tym święty wysławiany jest razem z ojczyzną, miejscem spoczynku jego relikwii oraz rodziną, w której został wychowany. Ponieważ kult św. Arsenija, a wraz z nim utwór poświęcony arcybiskupowi, rozpowszechnił się w XV wieku na Rusi, zastosowany przez Danila model wysławiania świętego przyjął się w hymnografii ruskiej<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko= Gil |imię=D. |tytuł= Serbska hymnografia narodowa |strony=47-48 }}</ref>.