Fauna ediakarska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kenraiz (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne
poprawa błędów w tłumaczeniu
Linia 80:
[[Mata mikrobiotyczna|Maty mikrobiotyczne]] to obszary [[Osady|osadu]], ustabilizowane dzięki obecności kolonii [[Mikroorganizm|mikrobów]], które wydzielają klejące substancje lub w inny sposób wiążą cząsteczki osadu. Może się wydawać, że mikroby te poruszają się "w górę" gdy zostaną przykryte
przez cienką warstwę osadu, ale jest to tylko iluzja wywołana przez wzrost kolonii. Pojedynczy jej członkowie się nie przemieszczają. Jeżeli zbyt gruba warstwa osadu odłoży się, zanim uda im się rozmnożyć lub wzrosnąć ponad nią, część kolonii zginie, pozostawiając skamieniałość o charakterystycznym wyglądzie pomarszczonej "słoniowej skóry" i gruzełkowatej teksturze<ref name=Runnegar1992>{{Cytuj książkę
| autor = Runnegar, B.N.
| autor2 = Fedonkin, M.A.
| tytuł = The Proterozoic biosphere
| wydawca = Schopf, W.J.; Klein, C.
| wydawca = Cambridge University Press
| tytuł = The Proterozoic biosphere
| rok = 20011992
| wydawca = Cambridge University Press
| rokstrony = 1992369–388
| rozdział = Proterozoic metazoan body fossils
| isbn = 978-0-19521-28620236615-21
| czasopismo = The Proterozoic Biosphere, a Multidisciplinary Study: Cambridge University Press, New York
| oclc = 23583672 26310475
| strony = 369–388
| język = en
| isbn = 9780521366151
}}
| oclc = 23583672 26310475
}}</ref>. Większość ediakarańskich warstw o strukturze "słoniowej skóry”, charakterystycznej dla skamieniałości kolonii mikrobów, tworzących matę, zawiera skamieniałości innych organizmów. Równocześnie skamieniałości takie praktycznie nigdy nie są znajdowane w obszarach, które nie zawierają mikrobiotycznych mat. Jakkolwiek maty mikrobiotyczne, były kiedyś bardzo rozpowszechnione, [[ewolucja]] żywiących się nimi organizmów w [[kambr]]ze, znacząco zredukowała ich liczbę<ref name=Zhuravlev2001>{{Cytuj książkę
| wydawcaautor = ZhuravlevBurzin, AM.Y.; Riding, RB.
| autorautor2 = BurzinDebrenne, MF.B; Zhuravlev, A.Y.
| tytuł = The Ecology of the Cambrian Radiation
| autor2 = Debrenne, F.; Zhuravlev, A.Y.
| url = http://www.questia.com/PM.qst?a=o&docId=100738360
| rok = 2001
| wydawca = Columbia University Press, New York
| rok = 2001
| rozdział = Evolution of shallow-water level-bottom communities
| strony = 216–237
| rozdział = Evolution of shallow-water level-bottom communities
| tytuł = The Ecology of the Cambrian Radiation
| isbn = 0-231-50516-7
| url = http://www.questia.com/PM.qst?a=o&docId=100738360
| isbnoclc = 023150516751852000
| oclcjęzyk = 51852000en
}}
}}</ref>, i są one obecnie ograniczone do niegościnnych [[Ostoja (ekologia)|ostoi]], gdzie [[Drapieżnictwo|drapieżniki]] nie mogą przetrwać dostatecznie długo, by je zjeść.
 
=== Fosylizacja ===
Linia 118 ⟶ 119:
| format = PDF| data dostępu = 2007-03-08
}}</ref>. Pokłady popiołu utrwalają więcej szczegółów, a ich wiek może być określany z dokładnością do miliona lat lub większą, dzięki [[datowanie izotopowe|datowaniu izotopowemu]]<ref>{{Cytuj książkę
| autor = Bowring, S.A.
| autor2 = Martin, M.W.
| tytuł = Palæobiology II: A synthesis
| rok = 2001
| wydawca = Blackwell publishing group
| rozdział = Calibration of the Fossil Record
| rok = 2001
| tytuł = Palæobiology II: A synthesis
| strony = 369–388
| wydawca = Briggs & Crowther
| rozdział = Calibration of the Fossil Record
| strony =
| isbn = 9780632051496978-0-632-05149-6
| oclc = 51481754 55536116
| url = http://www.blackwellpublishing.com/book.asp?ref=9780632051496
| język = en
| wydawca = Blackwell publishing group
}}</ref>. Niemniej skamieniałości ediakarańskie częściej są znajdowane pod warstwami piasku naniesionymi przez sztormy lub przydenne [[Prąd zawiesinowy|prądy zawiesinowe]] o wysokiej energii, odkładające [[turbidyt]]y. Obecnie miękkie organizmy niemalże nigdy nie zachowują się w takich warunkach, ale obecność szeroko rozpowszechnionych mat mikrobiotycznych, prawdopodobnie wspomogła
| data dostępu = 2007-06-21
| oclc = 51481754 55536116
}}</ref>. Niemniej skamieniałości ediakarańskie częściej są znajdowane pod warstwami piasku naniesionymi przez sztormy lub przydenne [[Prąd zawiesinowy|prądy zawiesinowe]] o wysokiej energii, odkładające [[turbidyt]]y. Obecnie miękkie organizmy niemalże nigdy nie zachowują się w takich warunkach, ale obecność szeroko rozpowszechnionych mat mikrobiotycznych, prawdopodobnie wspomogła
[[Fosylizacja (geologia)|fosylizację]], poprzez stabilizowanie odcisków martwych organizmów, w osadzie poniżej górnej warstwy<ref>{{Cytuj pismo
| autor = Gehling, J.G.
Linia 140 ⟶ 139:
| strony = 337–345
| issn = 0311-5518
| data dostępu = 2007-03-08
| doi = 10.1080/03115518708619143
}}</ref>.
Linia 192 ⟶ 190:
 
== Bibliografia ==
# Jerzy Dzik ''Dzieje życia na Ziemi'' Wydawnictwo PWN, Warszawa 2003 ISBN 83-01-14038-0 .
# {{Cytuj książkę
| tytuł = The Crucible of Creation: The Burgess Shale and the Rise of Animals
| autor = Simon Conway Morris
| isbn = 0-19-286202-2
| isbn = 978-0-19-286202-0
| data = 7 October 1999
| język =
}}
Linia 206 ⟶ 203:
| isbn = 978-0231105590
| data = 1998
| strony = 368pp
}}
# {{Cytuj książkę
| tytuł = Palæobiology II: A synthesis
| autor = Derek Briggs &, Peter Crowther (Wydawcasred.)
| isbn = 0-632-05147-7
| data = 2001