Wacław Scaevola-Wieczorkiewicz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Edk (dyskusja | edycje)
m +przypis do Virtuti Militari
usunięcie zbędnych linków do dat, WP:SK
Linia 19:
|wojny i bitwy = [[I wojna światowa]]<br />[[wojna polsko-bolszewicka]]<br />[[II wojna światowa]]
|późniejsza praca =
|odznaczenia = [[Plik:Znak pancerny.svg|20px]] <br />{{order|VM|KS}} {{order|OOP|KKO}} {{order|KN|KN}} {{order|KW|4}} {{order|KZ|Z}} {{order|MW1918-21}} {{order|MDON}}
|commons =
|wikicytaty =
Linia 31:
|data śmierci =
|miejsce śmierci =
|funkcja = [[Garnizon Jarosław|dowódcaDowódca Garnizonu Jarosław]]
|partia =
|od = 1926
Linia 44:
|2 poprzednik =
|2 następca = [[Władysław Budzisz]]
|3 funkcja = przewodniczącyPrzewodniczący sekcji konserwacji zabytków SMJ
|3 od = 1935
|3 do = 1939
Linia 50:
|3 następca = [[Józef Barański]]
}}
'''Wacław Scaevola-Wieczorkiewicz''' (ur. [[25 czerwca]] [[1890]]- w [[Polanówka (powiat lubelski)|Polanówce]], zm. [[7 grudnia]] [[1969]] roku w [[Genewa|Genewie]]) – [[Generał|generał brygady]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojska Polskiego]].
 
== Życiorys ==
Urodził się [[25 czerwca]] [[1890]] w [[Polanówka (powiat lubelski)|Polanówce]], w [[powiat lubelski|powiecie lubelskim]] w rodzinie ziemiańskiej Józefa i Julii Wieczorkiewicz z domu Tomaszewska. Ukończył gimnazjum im. Stanisława Staszica i zdał maturę w [[Lublin]]ie w [[1901]], a następnie studiował do [[1914]] w Akademii Ziemiańskiej (''Hochschule für Bodenkultur'') w [[Wiedeń|Wiedniu]] zdobywając zawód dyplomowanego rolnika. Od [[1911]] do [[1914]] był członkiem [[Polskie Drużyny Strzeleckie|Polskich Drużyn Strzeleckich]]. Przybrał wówczas [[pseudonim]] ''Rene Scewola'', który potem stał się częścią jego nazwiska. W [[1912]] roku po odbyciu oficerskiego szkolenia wojskowego mianowany został [[podporucznik]]iem. Od [[6 sierpnia]] [[1914]] do lipca 1917 służył w [[Legiony Polskie (1914–1918)|Legionach Polskich]]. Walczył między innymi pod Nowym Korczynem, Anielinem, Laskami i Limanową. Ranny pod Marcinkowicami, skierowany do szpitala na Śląsku. Szczególnie wyróżnił się w bitwie pod Konarami. W [[1915]] roku awansowany do stopnia [[Kapitan (ranga)|kapitana]] piechoty, obejmuje dowództwo III batalionu 1 pp. Leg. Po [[Kryzys przysięgowy|kryzysie przysięgowym]] został internowany w [[Fort Beniaminów|Forcie Beniaminów]]. Był wśród organizatorów buntu przeciwko władzom obozowym. Za karę wywieziony w głąb Niemiec do twierdzy Werl.
 
W [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojsku Polskim]] od [[1918]], awansowany do stopnia [[major]]a. W listopadzie organizował w [[Lublin]]ie ochotniczy oddział do walki o [[Lwów]]. Od [[15 sierpnia]] [[1919]] roku jako [[pułkownik]] dowodził [[9 Pułk Piechoty Legionów|9 Pułkiem Piechoty Legionów]]. W czasie [[Wojna polsko-bolszewicka|wojny polsko-bolszewickiej]] walczył na czele 9 pp Leg, a w ostatniej fazie wojny dowodził [[VI Brygada Piechoty Legionów|VI Brygadą Piechoty]] i w zastępstwie 3 Dywizją Piechoty. W [[1921]] roku stanął na czele Doświadczalnego Centrum Wyszkolenia Armii w Rembertowie. Od [[1923]] był dowódcą [[31 Pułk Strzelców Kaniowskich|31 Pułku Strzelców Kaniowskich]]. W latach [[1923]]-[[1925]] studiował w Akademii Wojskowej w [[Paryż]]u. W [[1926]] czasowo pełnił obowiązki I zastępcy szefa [[Sztab Generalny Wojska Polskiego|Sztabu Generalnego]]. W czerwcu 1926 zastąpił generała brygady [[Jan Hempel (generał)|Jana Hempla]] na stanowisku dowódcy [[24 Dywizja Piechoty (II RP)|24 Dywizji Piechoty]] i [[Garnizon Jarosław|Garnizonu Jarosław]]<ref>Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 22 z 05.06.1926 r.</ref>. W [[1927]] roku mianowany [[generał]]em brygady. W [[Jarosław]]iu działał aktywnie na rzecz rozwoju kultury, ochrony zabytków (członek Okręgowej Komisji Konserwatorskiej) i sportu. Stał na czele delegatury Ligi Morskiej i Kolonialnej. Był honorowym prezesem wojskowego klubu sportowego ,,Ognisko"„Ognisko” i patronował Oddziałowi Związku Strzeleckiego ,,Strzelec"„Strzelec”. Był pierwszym przewodniczącym [[Stowarzyszenie Miłośników Jarosławia|Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia]] i kierował sekcją konserwacji zabytków ([[1935]]-[[1939]]). Wspólnie z [[architekt]]em [[Mieczysław Dobrzański|Mieczysławem Dobrzańskim]] zorganizował prace konserwatorskie na terenie opactwa Benedyktynek.
 
[[7 listopada]] [[1931]] [[Województwo lwowskie|wojewoda lwowski]] zezwolił mu na zmianę nazwiska rodowego Wieczorkiewicz na Scaevola-Wieczorkiewicz<ref>Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 2 z 26.01.1934 r.</ref>.
 
Od [[12 października]] [[1935]] do wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] był dowódcą [[Dowództwo Okręgu Korpusu nr X w Przemyślu|Okręgu Korpusu nr X]] w [[Przemyśl]]u.[[ 23 czerwca]] [[1937]] roku Rada miasta Jarosławia przyznała mu tytuł [[Honorowi obywatele Jarosławia|honorowego obywatela miasta]].
 
W czasie [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] był dowódcą etapów najpierw [[Armia „Kraków”|Armii Kraków]], a następnie [[Armia „Karpaty”|Armii Karpaty]]. W [[1940]] przedostał się przez [[Węgry]] do [[Francja|Francji]], gdzie służył w Inspektoracie Wyszkolenia Naczelnego Wodza. Po klęsce Francji działał w [[Francuski ruch oporu|ruchu oporu]]. Działał też w organizacjach polonijnych.W [[1943]] roku osiedlił się w [[Szwajcaria|Szwajcarii]], pracował w Towarzystwie Asekuracyjnym. Zmarł [[7 grudnia]] [[1969]] roku w [[Genewa|Genewie]] i został pochowany na cmentarzu świętego Józefa.
 
W [[1992]] roku jego imię otrzymała dotychczasowa ulica [[8 marca]] na Kolonii Oficerskiej, a w [[2010]] roku 14. dywizjon artylerii samobieżnej w [[Jarosław]]iu.
 
W [[1992]] roku jego imię otrzymała dotychczasowa ulica [[8 marca]] na Kolonii Oficerskiej, a w [[2010]] roku 14. dywizjon artylerii samobieżnej w [[Jarosław]]iu.
== Zarząd SMJ (1935-1937) ==
[[2 kwietnia]] [[1935]] roku powołano pierwszy zarząd, który ustąpił [[19 października]] [[1937]] roku.
* przewodniczący: Wacław Wieczorkiewicz
* zastępca: [[Andrzej Wondaś]]
Linia 78 ⟶ 79:
 
== Zarząd SMJ (1937-1939) ==
[[19 października]] [[1937]] roku wybrano nowy zarząd, który prowadził działalność do [[1939]] roku.
* przewodniczący: Wacław Wieczorkiewicz
* zastępca: [[Andrzej Wondaś]]
Linia 99 ⟶ 100:
 
== Ordery i odznaczenia ==
* [[Order Virtuti Militari|Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari]] (1921)<ref>Dekret Wodza Naczelnego L. 2980 z 17 maja 1921 r. [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=64079 Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 21, poz. 820].</ref>
* [[Order Odrodzenia Polski|Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski]]
* [[Krzyż i Medal Niepodległości|Krzyż Niepodległości]]
Linia 109 ⟶ 110:
 
== Rodzina ==
6 kwietnia [[1929]] roku poślubił w [[Warszawa|Warszawie]] Janinę Awenartusówną, z którą miał dwóch synów: Tomasza (ur. [[1930]]) i Wojciecha (ur. [[1932]]).
 
{{Przypisy}}