|
[[Plik:Soft drinks 800x600.jpg|mały|prawo|250px|Butelki plastikowe [[poli(tereftalan etylenu)|PET]] z różnymi napojami na półce supermarketu]]
[[Plik:Rzeszów podiemia butelki.jpg|mały|250px|Dawne butelki, [[eksponat]]y w podziemiach pod rynkiem [[Rzeszów|Rzeszowa]]]]
Nie masz krzesła
'''Butelka''' - rodzaj naczynia, {{fakt|najczęściej|data=2014-04}} [[szkło|szklanego]] lub z [[tworzywa sztuczne]]go, rzadziej [[metale|metalowego]] czy [[ceramika|ceramicznego]]. Ma kształt [[walec (bryła)|walca]] zamkniętego u dołu, a u góry [[Stożek (bryła)|stożkowato]] zwężającego się tak, że otwarty wylot butelki - szyjka - ma znacznie mniejszą średnicę, niż średnica walca. Służy najczęściej do przechowywania różnego rodzaju [[płyn]]ów - napojów: wody, [[mleko|mleka]], napojów [[Napój alkoholowy|alkoholowych]] itp. Butelki zatykane są metalowym [[kapsel|kapslem]], [[zakrętka|zakrętką]] lub [[korek|korkiem]], zapobiegającym wylewaniu się płynu z butelki podczas transportu, a także zabezpieczającym płyn przed kontaktem z powietrzem, który w większości przypadków wpływać może negatywnie na przechowywaną zawartość.
Standardowa butelka [[wino|wina]] ma pojemność 0,75 [[litr]]a; [[Francuzi]] stworzyli nazewnictwo butelek o pojemnościach innych niż standardowe, opierając się częściowo na imionach [[Biblia|biblijnych]] królów, i tak:
* Magnum : 1,5 litra (2 standardowe butelki)
* [[Jeroboam]] : 3 litry (4 butelki)
* [[Roboam]] : 4,5 litra (6 butelek)
* [[Matuzalem]] : 6 litrów (8 butelek)
* [[Salmanasar]] : 9 litrów (12 butelek)
* [[Baltazar]] : 12 litrów (16 butelek)
* [[Nabuchodonozor]] : 15 litrów (20 butelek).
W [[Polska|Polsce]] natomiast dość rzadko spotykane małe butelki wina, o pojemności 0,375 litra, nazywane bywają "małpkami".
Standardowa butelka [[wódka|wódki]] ma w Polsce pojemność 0,5 litra, ale spotykane są także "setki" (także nazywane "małpkami") 0,1 litra, a także butelki 0,2 i 0,7 oraz 1,0 litra, czasem - jeszcze większe. Przed wejściem Polski do [[Unia Europejska|UE]] powszechne były butelki 0,25 ("ćwiartki") oraz 0,75l.
Standardowa butelka [[piwo|piwa]] ma w Polsce pojemność 0,5 l (rzadziej 0,33 lub 0,66 l). W latach siedemdziesiątych spotykane było także piwo w butelkach 0,355 litra, czyli 12 fl oz (12 [[uncja|uncji]] objętości), przeznaczonych na [[eksport]] do [[Kraj anglosaski|krajów anglosaskich]].
Woda mineralna w szklanych butelkach bywa w handlu w butelkach 0,33 lub 0,5 litra, [[mleko]] i przetwory mleczne (tam, gdzie nalewa się je jeszcze do szkła - charakterystyczne szerokie szyjki) 1,0 (mleko) lub 0,25 l (śmietana), czasem 0,5 l (inne przetwory mleczne).
Sprzedawane w [[apteka]]ch [[lek]]i w postaci płynnej nalewane są najczęściej do butelek i buteleczek z ciemnobrązowego szkła o [[metr]]ycznych pojemnościach od 0,05 aż do 1 litra i większych.
W ostatnich latach istotnie wzrosło znaczenie i zastosowanie butelek [[Tworzywa sztuczne|plastikowych]], najczęściej typu [[Poli(tereftalan etylenu)|PET]], z plastikową zakrętką zamiast korka lub kapsla, jednorazowego użytku - tanich, nietłukących się, lekkich i wygodnych w użyciu.
{{commonscat|Bottles}}
== Zobacz też ==
* [[butelka Kleina]]
* [[butelka lejdejska]]
* [[słój]]
[[Kategoria:Naczynia]]
| 